میز خبر: وسوسه خرید و آرزوهای کمپین

ماندن به چه قیمتی؟ بودن یا نبودن مسئله این است.
آیا سقوط تولید خودرو در ایران با بسته شش‌ماهه متوقف می‌شود؟ در روزهایی که تویوتا از سرمایه‌گذاری عظیم خود در بخش رباتیک و هوش مصنوعی پرده برداشت و تسلا نیز به‌طور مستمر فعالیت خود را در اروپا گسترش می‌دهد خودروسازان وطنی منتظرند تا با ارائه بسته ۶ ماه دولت به مردم و جامعه، فصل جدیدی از فروش محصولات قدیمی و پرنقص خود را ازسر گیرند. مافیای خودرو که از آغازین روزهای پیدایش خواست عمومی مردم مبنی بر ضرورت تغییر در وضعیت بازار خودروی ایران، از شکست کمپین تحریم خودرو دم می‌زدند سرانجام به مقصود خود رسید و دولت را که نماد خواست و اراده عمومی است به اعطای امتیازات گسترده از یارانه تولید اختصاصی به خودروسازان تا وام‌های با بهره پایین‌تر وادار کرد. دولت که قرار بود گشاینده درهای بازار انحصاری خودروی ایران به‌روی خودروسازان معتبر جهانی باشد تا از این طریق هم محملی برای رقابت ایجاد شود و هم این کار آغازی بر گسترش رفاه عمومی ملت باشد، زیر فشار بی‌امان سوداگران و انحصارطلبان کمر خم نمود و بجای تغییر در مقررات بازار، پافشاری بر خواست ملت و تلاش برای افزایش سطح استانداردهای صنعت خودرو، به یک تماشاچی بی‌بدیل تبدیل شد که تنها کارش خیره ماندن و به انتظار نشستن است، چه منظرهٔ مهیبی است بی‌ارادگی…

چنان چه نگاهی اجمالی به وضعیت حال حاضر صنعت خودرو ایران بیاندازیم به‌سادگی مشکلات ساختاری موجود در این حوزه را می‌توان دید. بی‌توجهی به بازار و مقررات بازار و عدم تلاش دولت در راستای گسترش رقابت در این بازار، غلبه منفعت سیاسی بر منافع ملی و مصالح عمومی و زدوبندهای گسترده میان بخش خصوصی و دولتی که به‌صورت تاریخی در صنعت خودروی ایران نهادینه شده همگی ازجمله عوامل بروز شرایط حاضر است. شرایطی که بی‌تردید به همین‌جا ختم نمی‌گردد و با عنایت به تحلیل کارشناسان ممکن است ابعاد تازه‌تری بیابد.

پرداخت وام خودرو به خریداران اما در حالی آغاز می‌شود که اعضای کمپین نخریدن خودروی صفر، کمپین تازه‌ای به‌منظور مقابله با دریافت وام خرید خودرو راه انداخته‌اند. به گزارش آنا، آن‌طور که پیش از این اعلام شده بود، قرار بود وام ۲۵ میلیون تومانی خرید خودرو طی ۷ سال بازپرداخت شود، اما تازه‌ترین اخبار حاکی از این است که دوره بازپرداخت این وام به ۴ سال کاهش یافته است. سؤالی که به‌شدت ذهن آحاد جامعه را درگیر نموده اما چیز دیگری است. اینکه آیا سقوط تولید خودرو در ایران با بسته شش‌ماهه متوقف می‌شود؟

منتقدان این بسته نظری دارند که چندان به مذاق خودروسازان خوش نمی‌آید. منتقدان این وام معتقدند دلیل مردم برای پیوستن به کمپین نخریدن خودروی صفر نداشتن نقدینگی نبود، بلکه این اعتراضی به پایین بودن کیفیت خودروها بود. ازاین‌رو، همین افراد کمپین تازه‌ای برای نه گفتن به دریافت وام ۲۵ میلیون تومانی راه‌ انداخته‌اند.
فرارو دراین‌باره نوشته است: اعضای کمپین این بار هم مانند قبل از تصاویر برای نشان دادن هر چه بهتر هدف خود استفاده کرده‌اند. در یکی از تصاویر منتشرشده یک پراید دیده می‌شود که بر روی آن خط قرمز کشیده شده است. در زیر این تصویر نوشته شده است: “احمق کسی است که ماشین ۳ میلیونی را با وام ۲۵ میلیونی بخرد و ۴۷ میلیون پس بدهد.” این در حالی است که امروز خودروسازان فهرست خودروهای مشمول طرح خرید اقساطی را به همراه شرایط فروش آن منتشر کردند و دولت ثابت کرد به طرحی که برای خروج از رکود طراحی نموده اعتقاد راسخ دارد.

بسته خروج از رکود اقتصادی که توسط دولت و برای تحریک تقاضا در بازار طراحی و به مردم ارائه شده درصدد است تا علاوه بر افزایش تولید ملی نرخ اشتغال را در کوتاه مدت ثابت و یا اندکی مثبت نماید. بسته‌ای که در میان اقتصاددانان بسیار منفور است و گویا با آن مخالفت‌های بسیاری شده است. عمده این مخالفت به تبعاتی است که این بسته ممکن است به جامعه تحمیل نماید. از دیگر سو بسته مذکور اقدامی عرفی و کاملاً متداول در میان کشورهای جهان است و به غیر از تحرکی تقاضا نمی‌توان انتظار بیشتری از آن داشت چراکه مشکلات عظیم اقتصاد در ایران با چنین بسته‌هایی قابل حل نیست و احتیاج به جراحی‌های بزرگ و تصویب قوانین فراگیر و تازه و همچنین همگرایی با روند جهانی‌شدن دارد. این بسته که به‌صورت ویژه قلب رکود حاکم بر صنعت خودروی داخلی را نشانه گرفته و به جد درصدد درهم‌شکستن اتحاد نانوشته‌ای میان خریدارانی است که فعلاً علاقه‌ای به خرید تولیدات داخلی ندارد و ماه‌ها است در همراهی با کمپینی به نام نه به خودروی داخلی با یکدیگر همدلی و همراهی می‌کنند. همین اتحاد بود که باعث شد تا در همراهی با رکود اقتصادی کشور، میزان تولید خودروسازان داخلی به‌شدت کاهش یابد.

در مهرماه امسال جمع خودروهای تولیدی به ۴۷ هزار دستگاه رسید که در مقایسه با مهرماه سال ۱۳۹۳ که ۱۰۳ هزار دستگاه خودرو تولید شده بود کاهشی قابل توجه را نشان می‌دهد. میزان این افت که از مجموعه‌ای از عوامل ازجمله رکود اقتصاد ایران و کمپین تحریم خودروی داخلی توسط جامعه ایران ناشی می‌شود ۵۳% درصد است. روند نزولی تولید در صنعت خودرو از در خردادماه سال جاری آغاز شد که در مجموع یک ماه ۱۰۰ هزار دستگاه خودرو تولید شد. در مردادماه این میزان به ۸۴ هزار دستگاه و در شهریور ماه به ۶۰ هزار دستگاه و سرانجام در مهرماه این میزان به ۴۷ هزار دستگاه کاهش یافت که نشان از کاهش بی‌سابقه تولید خودرو در مهرماه داشته است.

همچنین طی مهرماه امسال ایران‌خودرو حدود ۶۰ کاهش تولید داشته و سایپا نیز ۵۲.۲ درصد افت تولید را تجربه کرده است. بررسی میزان تولید انواع سواری در ایران‌خودرو مرکزی نشان می‌دهد که در مهرماه امسال پژو ۲۰۶، ۴۸ درصد، پژو ۴۰۵، ۴۵ درصد، پژو پارس، ۸۰.۶ درصد، سمند، ۵۱.۲ درصد، دنا، ۴۸ درصد و رانا ۶۶.۳ درصد کاهش تولید داشته‌اند. در این میان تولید ال ۹۰ در ایران‌خودرو رشد قابل‌توجهی داشته و با توجه به تقاضای آن در بازار ۹۰۳ درصد رشد در مهرماه امسال به خود دیده است. بر اساس این گزارش، تولید انواع سواری در سایپا طی مهرماه امسال نیز با ۵۰.۳ درصد روبرو بوده که در این میان، پراید، ۶۳.۵ درصد و تیبا ۶۴.۸ درصد کاهش داشته‌اند.

نکته جالب تولید ۷ ماهه خودرو کشور است که نشان از افول شدید و هشتاد هزار دستگاهی در تولید خودرو در داخل دارد. خبری که قطعاً بسیار تلخ است و با توجه به چشم‌انداز اقتصاد ایران که به‌شدت تیره است لازم است برای حل آن تصمیمی اساسی و نه احساسی از جانب دولت اتخاذ شود. لازم به ذکر است تولید ۷ ماهه سال ۹۴ به ۵۴۸ هزار دستگاه رسیده که در مقایسه با ۷ ماهه نخست سال گذشته که ۶۲۴.۵ هزار دستگاه خودرو تولید شده بود آماری تأسف‌برانگیز است.

باوجود این رکود گسترده است که دولت بر اعطای یک بسته مالی تحریک‌کننده تأکید دارد. خوانندگان پدال به‌خاطر دارند که در روند رونق فروش خودرو در امریکای شمالی و اروپا نیز یکی از عوامل اقبال مردم بسته وام اعطایی دولت و تحریک تقاضا بود. بااین‌حال جنس اقتصاد ایران و اروپا یا آمریکا متفاوت است و تنها یک بسته مالی نمی‌تواند اقتصاد ایران و ایضاً خودروسازان داخلی را از وضعیت حاضر نجات دهد. این بسته که با مشخصاتی همچون سقف ۲۵ میلیون تومان و نرخ سود ۱۶ درصد تصویب و مقرر شده، تا پایان اردیبهشت ماه ۹۵ اعتبار خواهد داشت. این دستورالعمل بر اساس موضوع بند ۶ مصوبه شورای پول و اعتبار مطرح شده که از ویژگی‌های آن می‌توان به میزان اعطای وام تا حداکثر ۸۰ درصد قیمت هر خودرو و تا سقف ۲۵۰ میلیون ریال در قالب عقد خرید دین با نرخ سود تسهیلات ۱۶ درصد در سال اشاره کرد. سخنگوی شورای سیاست‌گذاری خودرو می‌گوید: وزیر صنعت هدف از اعطای این تسهیلات را ایجاد شرایط بهتر برای خرید خودرو اعلام کردند تا هم مصرف‌کننده و هم تولیدکننده از آن بهره‌مند شوند.

از دیگر سو و به گزارش خبرگزاری مهر، محمدرضا نعمت زاده در سی و پنجمین جلسه شورای سیاست‌گذاری خودرو که با حضور اعضا شورا برگزار شده، اعلام نموده: تمام سیاست‌گذاری‌های ما در بخش صنعت خودرو، باید منطبق بر واقعیت‌ها و بر اساس منافع ملی باشد. وی، محور اصلی سیاست‌های صنعت خودرو را در آینده و حتی در مشارکت با شرکت‌های بین‌المللی و معتبر دنیا، تأکید بر ساخت داخل ذکر کرده و گفته است: خودروهایی که زیر ۴۰ درصد ساخت داخل دارند از سال آینده دچار مشکل خواهند شد و اگر ساخت داخل محدود داشته باشیم، نمی‌توانیم با شرکت‌های خارجی همکاری کنیم و این موضوعی است که باید شرکت‌های خودروسازی نیز به آن توجه داشته باشند.

چیزی که این روزها خوراک رسانه‌های غربی است ماجرای رسوایی فولکس‌واگن و ابعاد تازه آن است. یک تحقیق داخلی شرکت فولکس‌واگن نشان می‌دهد که در تست‌های انجام‌شده بر خودروهای ساخت این شرکت، سطح آلایندگی و انتشار دی‌اکسید کربن، و میزان مصرف سوخت پایین‌تر از آنچه بوده نشان داده شده است. فولکس‌واگن می‌گوید این مشکل عمدتاً در خودروهای گازوئیلی وجود دارد، هرچند برخی مدل‌های بنزین‌سوز هم دچار آن هستند. احتمالاً حدود ۸۰۰ هزار دستگاه خودرویی که فولکس‌واگن فروخته چنین مشکلی داشته باشند. به گفته یک سخنگوی فولکس‌واگن خودروهای اشکودا، آئودی و سئات ازجمله مدل‌های مشکل‌دار هستند. مطابق گزارش جدید خودروهای با حجم موتور ۱.۴، ۱.۶ و ۲ لیتری ساخت فولکس‌واگن دی‌اکسید کربنی بیشتر از آنچه که تست‌های قبلی نشان می‌دادند، منتشر می‌کنند. این شرکت، که پیش‌تر برای پس گرفتن ۱۱ میلیون خودروی دیزلی نزدیک به ۷ میلیارد یورو کنار گذاشته بود تخمین می‌زند که مشکل جدید ۲ میلیارد یورو هزینه برایش ایجاد کند. روی ۱۱ میلیون خودروی قبلی دستگاهی نصب شده بود که عامدانه سطح آلایندگی را پایین‌تر از سطح واقعی نشان می‌داد.

سقوط ارزش سهام فولکس‌واگن در روز چهارشنبه – رویترز
سهام شرکت فولکس‌واگن با رسوایی‌های اخیر نزدیک به ۴۰ درصد ارزش خود را ظرف یک ماه و نیم اخیر از دست داده است. تنها امروز بهای هر سهم فولکس‌واگن از ۱۱۰ یورو در روز گذشته به ۱۰۱ یورو افت کرد و به این ترتیب این شرکت ۸ درصد ارزش بازار خود را یک روزه از دست داد.

روز دوشنبه مقام‌های آمریکایی فولکس‌واگن را متهم کردند که در خودروهای گران‌قیمت پورشه و آئودی، با حجم موتور ۳ لیتر هم از دستگاه‌های دست‌کاری سطح آلایندگی استفاده کرده است. فولکس‌واگن این اتهام را رد کرده است. پورشه هم این اتهام را رد کرده است، بااین‌حال شاخه آمریکای شمالی پورشه اعلام کرده است که تا اطلاع ثانوی پورشه کاین را با تخفیف می‌فروشد. با وجود رسوایی تازه، زیگمار گابریل، وزیر اقتصاد آلمان با لحنی حمایت‌آمیز درباره خودروساز آلمانی گفته است: “فولکس‌واگن خودش مسئله دی‌اکسید کربن را مطرح کرده است و این نشان می‌دهد که این شرکت برای شفافیت جدی است.”در ماه سپتامبر آژانس حفاظت محیط‌زیست آمریکا اعلام کرد در موتورهای گازوئیلی بعضی از خودروهای فولکس‌واگن که در آمریکا فروخته می‌شد، دستگاه‌هایی نصب شده بود که با قرار گرفتن در شرایط آزمایشی کارکرد موتور را تغییر می‌دادند تا نتایج بهتری نسبت به کارکرد معمول به‌دست آید. فولکس‌واگن به دست‌کاری عمدی خودروها اقرار کرد. ماه گذشته میلادی مدیرعامل این شرکت تغییر کرد.

از آن‌سوی آب‌ها و از ایالات‌متحده خبر می‌رسد وضعیت اقتصادی بسیار عالی است و چشم‌انداز پررونقی را به جامعه نشان می‌دهد. گزارش ایجاد ۲۷۱ هزار شغل جدید در ماه اکتبر و کاهش نرخ بیکاری به ۵% که پایین‌ترین سطح از سال ۲۰۰۹ تا اکنون مصداق بارزی برای این ادعاست. همچنین آمار بسیار خوب ایجاد اشتغال چراغ سبزی برای افزایش نرخ بهره در ماه دسامبر می‌باشد. نرخ بهره اوراق قرضه در امریکا یکی از مهم‌ترین مکانیسم‌های سیاست‌گذاری کلان اقتصادی و چراغ هشداری است که وضعیت واقعی جامعه را به فعالان اقتصادی نشان می‌دهد. امروز شاخص دلار آمریکا نیز بعد چند ماه از ضلع بالایی مثلث تحلیل پرواز کرد و روندی صعودی به خود گرفت. دلیل این رشد افزایش شانس بالا بردن نرخ بهره توسط فدرال رزرو در ماه دسامبر می‌باشد. همچنین قیمت نفت وست تگزاس نیز با افت ۲% همراه بود. می‌توان یکی از عمده‌ترین نشانه‌های رونق در اقتصاد امریکا را فروش بسیار مناسب خودروسازان قلمداد کرد.

همچنین ولوو خودروساز سوئدی برنامه خود برای تولید گونه‌ای سفارشی از مدل محبوب و پرفروش xc90 را ارائه کرد. این برنامه که قرار است از مجرای بخش پولستار کارخانه ولوو انجام گیرد قرار است کراس‌اوور قدرتمند ولوو را در بخش‌های فنی و تجهیزاتی ارتقا دهد. موتور D5 این شرکت که پیش از این ۲۲۵ اسب بخار قدرت و ۴۷۰ نیوتن متر تورک تولید می‌کرد با اندکی ارتقا به ۲۳۳ اسب بخار قدرت و ۳۶۹ پوند فوت گشتاور رسیده است. همچنین موتور دیگر که با کد E شناخته می‌شود با ۱۴ اسب بخار افزایش قدرت و ۳۰ پوند فوت افزایش گشتاور نیرویی معادل ۳۳۴ اسب بخار و ۳۲۵ پوند فوت تولید می‌کند. رابرت دالگرن از تیم پولستار دراین‌باره گفته است: “آنچه ما در هنگام طراحی و ساخت این مدل مدنظر داشتیم ساخت بسته‌ای دقیق و متوازن با عملکرد بالا بود که از عمده ویژگی‌های نسل جدید مدل‌های XC90 پولستار است.

جاسوسان صنعتی به‌تازگی تصاویری از یک استیشن واگن بزرگ و مدرن شکار کرده‌اند که گویا متعلق به خودروساز در حال رشد دورگه سوئدی/چینی یعنی جیلی است. البته جیلی به‌تازگی همکاری‌های مالی گسترده‌ای با شرکت تاکسیرانی شهر لندن آغاز نموده است. این مدل بی‌نام که از نمای کناری بی‌شباهت به محصولات اشکودا نیست گویا نسخه جدید امگرند است و در طراحی عضلانی آن دقت بسیاری به عمل آمده تا از هر نظر موجه و زیبا باشد. بااینکه جیلی سعی بسیاری نموده تا این مدل به خودروهایی از سایر برندها شبیه نباشد اما چراغ‌های عقب این خودرو یادآور مدل اسپورتیج کیا است. متأسفانه هیچ تصویری از نمای داخلی این محصول جیلی منتشر نشده است اما جای نگرانی نیست چراکه وب‌سایت‌های چینی از ارائه این مدل در ماه آینده میلادی در نمایشگاه اتومبیل گوانگژو خبر داده‌اند.

همچنین در هفته‌ای که گذشت شرکت تاکاتا که تولیدکننده قطعات صنعت خودرو است، بدترین روزهای ممکن را داشت و مورد غضب همکاران و هم‌وطنانش در صنعت خودروسازی قرار گرفت. تویوتا خرید ایربگ از این شرکت را متوقف ساخت و مزدا نیز اعلام نمود در خرید تجهیزاتی همچون بالشتک هوا بازنگری خواهد کرد.

همچنین در این هفته بنتلی برخی از مدل‌های خود را جهت رفع نقص به کارخانه فراخواند و تویوتا نیز مدل‌های آوالون هیبرید، آوالون ۲۰۱۳-۲۰۱۵ و لکسس ES350 و ES300h را برای رفع نقص به نمایندگی‌های خود فراخواند. مشکل محصولات بنتلی کابل اتصال باتری بود و محصولات تویوتا نیز از نقص در سیستم ترمزگیری رنج می‌بردند.

و سرانجام اینکه در تهران و در یک اتفاق نادر دو خودروی فوق‌العاده زیبا، کلاسیک و ارزشمند به نمایش درآمده‌اند. یکی از این دو خودرو یک دستگاه مرسدس بنز از گونه ۵۰۰ K است که تنها به تعداد بسیار محدودی تولید شد، خودروی دیگر نیز از برندی نامشخص و بسیار قدیمی است. دو خودروی کلاسیک گران‌قیمت که در موزه ملی خودروی ایران نگهداری می‌شوند و شاید روزگاری محصولی ساخته دست غربی‌ها! به شمار می‌آمدند اما امروزه در شمار میراث فرهنگی کشورمان از ارزشی بسیار بالا برخوردارند. با نگاه به این دو خودرو به‌خوبی می‌توان فهمید صنعت خودروسازی چه راه دراز و سختی را پیموده است. راهی که به روندی ملموس از توسعه را نشان می‌دهد. توسعه محصول مرارت و سخت‌کوشی در عین پشتکار و ایمان به آینده‌ای روشن است. راهی که هرکس را یارای گام نهادن در آن نیست. تنبل‌ها همیشه راحت طلبند. آیا ما توسعه می‌یابیم؟