آموزش

نقاط قوت و ضعف پیشرانه‌های 6 سیلندر خطی و V شکل

پیشرانه‌های ۶ سیلندر در بخش اعظمی از خودروهای اسپورت بکار رفته‌اند. ما می‌خواهیم مقایسه‌ای بین نمونه‌های خطی و V شکل پیشرانه‌ی ۶ سیلندر داشته باشیم. با ما همراه باشید.


در طول سالیان گذشته پیشرانه‌های ۶ سیلندر خطی نیروبخش برخی خودروهای اسطوره‌ای مثل جگوار ای تایپ، تویوتا سوپرا و ب ام و M3 بوده‌اند. نمونه‌های دیگری چون هوندا NSX، R35 GTR و لانچیا استراتوس از پیشرانه‌های ۶ سیلندر V شکل سود برده‌اند. متأسفانه به نظر می‌رسد روزهای خوش پیشرانه‌های ۶ سیلندر خطی رو به پایان است چراکه نسخه‌های ۶ سیلندر V شکل به عنوان جایگزین پیشرانه‌های ۸ سیلندر مطرح هستند. خب نقاط قوت و ضعف هرکدام از این پیشرانه‌ها چیست و چرا هم‌اکنون پیشرانه‌های V شکل غلبه‌ی بیشتری دارند؟

  • مزایای پیشرانه‌های ۶ سیلندر خطی


اول از همه همانند هر پیشرانه‌ی خطی دیگری، نسخه‌های ۶ سیلندر خطی طراحی ساده و خوبی دارند. بدون خمیدگی سیلندر هزینه‌های ساخت پایین می‌آید و نیازی به سرسیلندرهای جداگانه یا مجموعه سوپاپ مشابه نمونه‌های V شکل نیست. بجای استفاده از میل بادامک‌های دو برابر و کوچک، یک پیشرانه‌ی ۶ سیلندر خطی به‌طور ساده از دو میل بادامک طویل‌تر برای باز و بسته کردن سوپاپ‌ها استفاده می‌کند.

سادگی این پیشرانه‌ها هنگام کارکردشان عیان‌تر می‌شود چراکه آرایش خطی اجازه می‌دهد تا دسترسی بیشتر و بهتری به شمع‌ها وجود داشته باشد. پیشرانه‌های ۶ سیلندر خطی بیشتر باب میل مکانیک‌های آماتور هستند.

بزرگ‌ترین مزیت به بالانس پیشرانه مربوط می‌شود. به علت جرقه‌زنی نرمال این نوع پیشرانه، پیستون‌ها پشت سر هم و با نظم خاص در بلوک پیشرانه حرکت می‌کنند. بنابراین عمل متقابل پیستون ۱ و ۶ با پیستون ۲ و ۵ ادامه یافته و با ۳ و ۴ خاتمه می‌یابد. زمانی که پیستون‌های ۱ و ۶ به بالاترین نقطه مرگ می‌رسند چهار پیستون دیگر به ترتیب در سیکل پیشرانه‌ی ۱۲۰ و ۲۴۰ درجه قرار دارند. این امر باعث می‌شود تا پیشرانه روان‌تر دور بگیرد چیزی که پیشرانه‌هایی مثل S50 و R B26 به خاطر آن مشهور شده‌اند.

  • معایب پیشرانه‌های ۶ سیلندر خطی


متأسفانه دلایل زیادی برای کم‌رنگ شدن حضور این نوع پیشرانه‌ها وجود دارد. جای‌گیری این پیشرانه‌ها همیشه یک مشکل بوده چراکه دو سیلندر اضافی در مقایسه با نمونه‌های ۴ سیلندر خطی به این معنی است که جای دادن پیشرانه به‌صورت آرایش عرضی بسیار سخت خواهد بود. اگر پیشرانه یک‌طرفی جای بگیرد معمولاً فضای کافی برای گیربکس و قوای محرکه موردنیاز برای مدلی دیفرانسیل جلو وجود نخواهد داشت؛ و ازآنجایی‌که خودروسازها به دنبال قوای محرکه‌ی مشترک برای شاسی‌های زیادی هستند، پیشرانه‌ی ۶ سیلندر خطی این نیاز را برطرف نمی‌کند.


پیشرانه‌ی طویل و قطعات آن در مقایسه با تنظیمات جمع و جورتر پیشرانه فاقد استحکام و سختی کافی هستند. میل بادامک‌ها و میل‌لنگ‌های طویل طبیعتاً در هنگام چرخش تمایل به انعطاف کمی دارند و از طرفی بلوک پیشرانه در مقایسه با نسخه‌ی V شکل فاقد سفتی لازمه است. همچنین ابعاد این نوع پیشرانه به بحث مرکز ثقل خودرو نیز کمکی نمی‌کند.

  • مزایای پیشرانه‌های ۶ سیلندر V شکل


این نوع پیشرانه‌ها که عموماً با آرایش ۶۰ یا ۹۰ درجه ساخته می‌شوند هنوز هم در خودروهای اسپورت زیادی حضور دارند. به لطف استفاده از توربو قدرت تولیدی این نوع پیشرانه‌ها به راحتی به ارقام بالای ۵۰۰ اسب بخار نیز می‌رسد. پیشرانه‌های ۶ سیلندر V شکل در پلتفرم‌های بیشتری بکار می‌روند بنابراین یکی از بزرگ‌ترین نقاط قوت این پیشرانه‌ها تطبیق‌پذیری آن‌هاست.

به علت ماهیت جمع و جو بودن، پیشرانه‌های V شکل می‌توانند در جایگاه‌های بی‌شماری قرار بگیرند بنابراین هزینه‌های شرکت‌ها بسیار کاهش می‌یابد. به‌طور مثال لانچیا استراتوس پیشرانه‌ی خود را از فراری دینو V6 قرض کرده است.

فضای باقی مانده می‌تواند پذیرای توربوشارژر باشد. همچنین تنظیمات دیفرانسیل جلو در این نوع پیشرانه‌ها می‌توان مورد استفاده قرار بگیرد که همین امر منجر به کارایی بالا شود. از نمونه‌های بارز می‌توان به مزدا MX-6 با پیشرانه‌ی V6 2.5 لیتری در نسل دوم خود اشاره کرد؛ بنابراین این‌گونه پیشرانه‌ها به کمپانی‌ها اجازه می‌دهند تا به آسانی نسخه‌های پرفورمنس خودروهای ۴ سیلندر خسته کننده‌ی خود را بدون تغییرات زیاد در ابعاد شاسی یا محفظه پیشرانه بسازند.

  • معایب پیشرانه‌های ۶ سیلندر V شکل


اگرچه که این پیشرانه‌ها تعداد سیلندر برابر با برادران خطی خود دارند اما فاقد همان توازن ذاتی نسخه‌های ۶ سیلندر خطی هستند. پیشرانه‌های V شکل که از به هم پیوستن دو ساقه‌ی ۳ سیلندر خطی به یکدیگر تشکیل شده‌اند به شفت‌های توازنی نیاز دارند که بتواند اینرسی ناخواسته‌ی تولید شده توسط پیشرانه‌ی متقابل را خنثی نماید. بدون این شفت‌های توازنی لرزش‌های شدیدی از طریق میل‌لنگ منتقل خواهد شد و کارایی را پایین خواهد آورد.

بالانس پیشرانه با افزایش حجم و افزایش جرم پیستون بدتر خواهد شد؛ بنابراین وزنه‌های تعادل باعث پیچیده‌تر شدن طراحی پیشرانه خواهد گردید و در مجموع هزینه‌های ساخت را افزایش خواهد داد. یک پیشرانه‌ی ۶ سیلندر V شکل باید چهار میل بادامک و ۲۴ سوپاپ داشته باشد بنابراین پیچیدگی اضافه شدن قطعات مجموعه سوپاپ‌ها به پیچیده‌تر شدن کل پیشرانه خواهد انجامید.


اگرچه بسیاری از علاقه‌مندان دنیای خودرو به خاطر نبود پیشرانه‌های ۶ سیلندر خطی مدرن حسرت می‌خورند اما به نظر می‌رسد که زمان در حال تغییر است. در ماه‌های اخیر مرسدس پیشرانه‌ی ۶ سیلندر خطی جدیدی با سیستمی جدید ۴۸V معرفی کرده که نیروبخش قطعات فرعی بوده و به قوای محرکه کمک می‌کند؛ و حتی با تولد دوباره‌ی احتمالی پیشرانه‌ی ۶ سیلندر خطی، ب ام و را به یاد بیاورید که با پیشرانه‌های ۴ سیلندر خود مشهور شده است.

[دانلود ویدئو]

منبع: carthrottle

میانگین امتیازات ۵ از ۵
از مجموع ۱ رای

شاهین احمدزاده

نویسنده و مترجم مجله "پدال"

مطالب مشابه

‫۲۳ دیدگاه‌ها

  1. یاسین

    ۳۱ خرداد ۱۳۹۶
    سوابق: (658 ديدگاه)

    یکی از خوبای شیش سیلندر خطی = R35
    یکی از خوبای شیش سیلندر V شکل=GTR گودزیلا
    یکی چیز باحال راجع به موتور GTR هست که این موتور رو جواهر مهندسی خودرو کرده اینه که نیسان اومده موتور ماشین رو با زاویه قرار داده و دلیلشم خیلی سادس وقتی که تو شتاب دیوانه وار ماشین قرار میگیره این زاویه باعث بهبود عملکرد موتور و بازده میشه

    موافقم 3
    مخالفم 2
    1. Mahdi US & JP CARS

      ۳۱ خرداد ۱۳۹۶
      سوابق: (1477 ديدگاه)

      داش یاسین
      عشق است GTR
      معنای 6 سیلندر با GTR کامل میشه

      موافقم 2
      مخالفم 1
      1. یاسین

        ۳۱ خرداد ۱۳۹۶
        سوابق: (658 ديدگاه)

        ❤❤❤

        موافقم 1
        مخالفم 1
  2. Daniel

    ۳۱ خرداد ۱۳۹۶
    سوابق: (951 ديدگاه)

    زیباترین صدا
    صدای 6 خطی BMW M3 هست. انگار موتزارت برات پیانو میزنه. هارمونیک و بالانس.
    امدوارم BMW هیچ وقت منسوخش نکنه.

    موافقم 1
    مخالفم 2
    1. Mahdi US & JP CARS

      ۳۱ خرداد ۱۳۹۶
      سوابق: (1477 ديدگاه)

      موافقم صداش خوبست

      موافقم 1
      مخالفم 1
      1. ARASH

        ۳۱ خرداد ۱۳۹۶
        سوابق: (132 ديدگاه)

        چه عجب یه تعریف از ماشین های آلمانی کردی
        امیدوارم همیشه این گونه رفتار بکنی

        موافقم 0
        مخالفم 1
    2. نوید جهرمی

      ۳۱ خرداد ۱۳۹۶
      سوابق: (3686 ديدگاه)

      شخصا صدای موتوهای 8 سیلندر مخصوصاً ماستنگ شلبی و جگوار اف تایپ رو خیلی دوس دارم.نعره ی انجین های 8 سیلندر ی چیز دیگس.

      موافقم 3
      مخالفم 1
      1. Daniel

        ۱ تیر ۱۳۹۶
        سوابق: (951 ديدگاه)

        به به
        حاج نوید.
        خوش برگشتی.
        موستانگ شلبی هم رسما اعلام کرده که همجوره چاکر آقا نوید هستیم.
        آموزشی تموم؟؟؟

        موافقم 0
        مخالفم 1
        1. نوید جهرمی

          ۱ تیر ۱۳۹۶
          سوابق: (3686 ديدگاه)

          چاکر دانیال عزیز. ما ارادت داریم.
          آموزشی تموم. در یگان ب سر میبریم فعلا.هر شب وقت کنم ب پدال سر میزنم.
          چ خبر؟

          موافقم 0
          مخالفم 1
      2. علیx76

        ۱ تیر ۱۳۹۶
        سوابق: (1203 ديدگاه)

        نمدونم چرا نظرم به V10 مثبت تر از بقیه س
        حتی بیشتر از V12 و V8

        موافقم 1
        مخالفم 1
      3. Daniel

        ۲ تیر ۱۳۹۶
        سوابق: (951 ديدگاه)

        خدارو شکر
        فقط هوا گرمه. البته بی انصافی نکنم امسال یکم شبهاش خنک تره و میشه عینه خون آشام ها رفت بیرون شب هارو.

        موافقم 1
        مخالفم 1
        1. نوید جهرمی

          ۲ تیر ۱۳۹۶
          سوابق: (3686 ديدگاه)

          این ایام هم حس و حال خودشو داره.شب ها رو دوس دارم. خلوت و آروم. خودت باشی و یه جاده لذت بخش و موزیک و … . جوون میشی. :)

          موافقم 1
          مخالفم 1
  3. mohammadreza

    ۳۱ خرداد ۱۳۹۶
    سوابق: (870 ديدگاه)

    بنظرم در مجموع خطی بهتره
    ایکاش در باره ی موتورهای 8 و10 و12هم حرف میزد

    موافقم 1
    مخالفم 1
  4. الف.ی

    ۳۱ خرداد ۱۳۹۶
    سوابق: (1632 ديدگاه)

    پیشرانه 6 سیلندر هر چقدر هم که تو محصولات خیابونی خوب باشه باید قبول کنیم که جای موتور V10 رو تو فرمول یک پر نمیکنه.

    موافقم 2
    مخالفم 1
  5. مهدی

    ۳۱ خرداد ۱۳۹۶
    سوابق: (5 ديدگاه)

    ازین جور مقالات بیشتر بزارین لطفا .

    موافقم 1
    مخالفم 1
  6. كوروش

    ۳۱ خرداد ۱۳۹۶
    سوابق: (1125 ديدگاه)

    پیشرانه خطی شش سیلندر فقط بی ام و
    اسطوره موتور سازی هست این بشر روی نسخه e36 ببنید چه ارتقاء هایی روی همون پیشرانه دادند زمان خودش حتی روی خیلی از برند های دیگر برای ارتقاء هم نصب شد فقط هم یک رقیب اشت اونم میتسوبیشی اولوشن همان سالها که در اکثر مسابقات بیمر فاتح بود اونم بیشتر بخاطر مهندسی تراز اولش

    موافقم 0
    مخالفم 2
  7. AK_007

    ۳۱ خرداد ۱۳۹۶
    سوابق: (562 ديدگاه)

    یهکی از مزایای پیشرانه ی خطی اینه که کاپوت بلندتر میشه و به نظر من استایل ماشین جذاب تر و گیراتر میشه
    و فکر میکنم صدای موتور خطی بهتر باشه
    دوستان اگه اشتباه میکنم اصلاح کنن

    موافقم 1
    مخالفم 1
    1. حسين

      ۱ تیر ۱۳۹۶
      سوابق: (1 ديدگاه)

      ماکسیما هم کاپوتش بلنده ولی ۶ سیلندر و V شکل

      موافقم 0
      مخالفم 1
  8. احسان

    ۱ تیر ۱۳۹۶
    سوابق: (314 ديدگاه)

    ۶خطی نرم تر کار میکنه رون تر دور میگیره تو شش سیلندرهای خطیواقعا بی ام و حرف اول رو میزنه حتی مدل های معمولیش ولی بهترین شش سیلندر دنیا 2jz تویوتا هست بی نظیر این موتور

    موافقم 0
    مخالفم 1
    1. پدرام

      ۱۰ مهر ۱۳۹۸
      سوابق: (1 ديدگاه)

      فوق العاده هست 2jz اعجوبه ی مهندسی ، نظیر نداره و نخواهد داشت . خودم یه انجین 2jz رو کریسیدا دارم مگر پورشه بگیردش یا مازراتی هیچ چیز به معنای واقعی کلمه جلودارش نیست یه اسب سرکش واقعی !!!

      موافقم 0
      مخالفم 1
  9. E 36

    ۱ تیر ۱۳۹۶
    سوابق: (918 ديدگاه)

    موتور های 6 خطی ب ام و علاوه بر مزایایی که تو متن گفته شد داره ،معایب این مدل رو هم با مهندسی پیشرفته و خاص از بین برده

    موافقم 0
    مخالفم 1
  10. mazaher

    ۲۴ مرداد ۱۳۹۶
    سوابق: (111 ديدگاه)

    داداش بنده عاشق موتورهای خورجینی هستم.

    موافقم 0
    مخالفم 1
  11. mazaher

    ۲۴ مرداد ۱۳۹۶
    سوابق: (111 ديدگاه)

    فقط موتورهای خورجینی پیشرفته ،که عاشق نعرهای زیباشم که دلبری می کنن از هر چی علاقه مند به خودرو هستند.

    موافقم 0
    مخالفم 1

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

لطفاً از نوشتن به‌صورت پینگلیش، اجتناب نمایید. نظرات حاوی توهین، عبارات غیراخلاقی، سیاسی، مطالب غیر مرتبط، اسپم، ترول و تبلیغاتی پذیرفته نمی‌شوند. برای تغییر آواتار خود می‌توانید از سایت گراواتار استفاده نمایید.

دکمه بازگشت به بالا