پیشرانه بنزینی یا دیزلی: کدام‌یک برای فصل زمستان بهتر است؟

با فرا رسیدن فصل زمستان به نظر می‌رسد تفاوت‌هایی در عملکرد پیشرانه بنزینی و دیزلی وجود داشته باشد. به نظر شما کدام‌یک از این پیشرانه‌ها برای روزهای سرد سال مناسب‌تر هستند؟


فصل زمستان فقط دمای زیر صفر درجه سانتی‌گراد نیست چراکه چالش‌های بیشتری را برای وسایل نقلیه به همراه دارد. جاده‌های یخ زده می‌توانند چسبندگی خودرو را کاهش داده و دمای پایین نیز روی باتری و قطعات پیشرانه فشار مضاعفی وارد کند. شرایط زمستانی حتی باعث می‌شود کوتاه‌ترین سفرها نیز استرس‌زا باشند و مواردی همچون استارت خوردن دشوار خودرو و صرف زمان برای گرم کردن پیشرانه و داخل کابین از جمله مشکلات این فصل هستند. مصرف سوخت نیز در فصل زمستان افزایش می‌یابد و همه این مسائل باعث می‌شود رانندگان به این فکر کنند که برای رانندگی در روزهای سرد سال، خودروی بنزینی بهتر است یا دیزلی؟ پاسخ به این سؤال ساده نیست زیرا هر پیشرانه نقاط قوت و ضعف خاص خود را دارد. پیشرانه‌های دیزلی به خاطر مصرف سوخت مطلوب، گشتاور بالا و توانایی کار با نسبت تراکم بالاتر شناخته می‌شوند درحالی‌که پیشرانه‌های بنزینی سبک‌وزن و نرم‌تر بوده و هزینه‌های تعمیر و نگهداری پایین‌تری دارند؛ اما در فصل زمستان که چالش‌های متنوعی وجود دارد، کدام پیشرانه بهتر عمل خواهد کرد؟

همچنین بخوانید: چرا گشتاور موتورهای دیزلی معمولاً از موتورهای بنزینی بیشتر است؟

هوای سرد فشار بیشتری را روی قطعات پیشرانه وارد می‌کند و زمانی که دما زیر صفر درجه سانتی‌گراد باشد فرایند گرم شدن پیشرانه و رسیدن آن به حد بهینه عملکرد کندتر صورت خواهد گرفت. به دلیل افت دما، پیشرانه‌های درون‌سوز باید خود را با هوای متراکم‌تر تطبیق دهند که این امر تلاش‌های قلب تپنده وسیله نقلیه برای تولید قدرت را بیشتر می‌کند. پیشرانه‌های دیزلی به ویژه حساسیت بیشتری به هوای سرد دارند زیرا سوخت گازوئیل و روغن‌موتور در این حالت ویسکوزیته بیشتری داشته و جاری شدن آن به سختی صورت می‌گیرد. به همین خاطر استارت خوردن پیشرانه دیزلی مخصوصاً اگر دما زیر صفر درجه باشد دشوارتر خواهد بود. در دمای بین منفی ۱۰ تا ۱۲ درجه سانتی‌گراد، سوخت گازوئیل حالتی ژل مانند پیدا کرده و لوله‌های سیستم سوخت‌رسانی را مسدود می‌کند که این امر مانع روشن شدن خودرو خواهد شد. زمانی که دمای هوا کمتر از منفی ۶ درجه سانتی‌گراد باشد گازوئیل حالتی تیره و ابری به خود خواهد گرفت.

جهت مطالعه بیشتر: یخ زدن گازوئیل چرا اتفاق می‌افتد و چگونه می‌توان از آن جلوگیری کرد؟

اما پیشرانه بنزینی در مقایسه با نمونه دیزلی کمتر تحت تأثیر هوای سرد و زمستانی قرار می‌گیرد زیرا بنزین مشکلات گازوئیل را در این شرایط ندارد. به لطف ویژگی‌های بهتر، پیشرانه بنزینی در هوای سرد راحت‌تر روشن می‌شوند و سوخت نیز در دماهای زیر صفر همچنان حالت مایع خود را حفظ می‌کند. البته در فصل زمستان مصرف سوخت خودروهای بنزینی و دیزلی افزایش می‌یابد و پرفورمنس آن‌ها نیز دستخوش تغییر می‌شود. زمانی که دما به ۵ درجه سانتی‌گراد برسد، مصرف سوخت خودروهای بنزینی حدود ۱۰ درصد بیشتر خواهد شد. بنا به گفته اداره انرژی آمریکا، میزان مصرف خودروهای بنزینی در فصل زمستان ۱۲ تا ۲۲ درصد نسبت به فصل تابستان افزایش می‌یابد که دلیل اصلی آن زمان بیشتر موردنیاز برای گرم شدن پیشرانه در فصل سرد سال است. توصیه می‌شود برای گرم کردن پیشرانه در زمستان بیشتر از ۶۰ ثانیه را صرف نکنید چراکه هرچقدر خودرو درجا کار کند مصرف سوخت بیشتری به ویژه در سفرهای کوتاه‌تر خواهد داشت.

پیشرانه‌های دیزلی با اینکه کاراتر از نمونه‌های بنزینی هستند اما مصرف سوخت آن‌ها نیز به خاطر دمای پایین هوا افزایش می‌یابد. همان‌طور که گفته شد احتمال ژلی شدن گازوئیل در دماهای پایین وجود دارد و این امر جریان سوخت به سمت پیشرانه را کاهش می‌دهد. به همین خاطر است که سوخت‌های دیزل مخصوص زمستان و یا گازوئیل‌هایی با افزودنی‌های ویژه تولید شده‌اند که در دمای پایین عملکرد بهتری دارند. البته حتی چنین سوخت‌هایی نیز در دمای پایین عملکرد بهینه خود را نخواهند داشت و باعث خواهند شد پیشرانه‌های دیزلی مصرف سوخت بالاتری را تجربه کنند. همان‌طور که می‌دانید این پیشرانه‌ها به خاطر تولید گشتاور بیشتر مشهور شده‌اند و این امر باعث می‌شود خودروهای دیزلی در جاده‌های برفی و یخی کمتر بهتر عمل کنند. هرچند به منظور حفظ پرفورمنس مطلوب خودرو، پیشرانه دیزلی باید در هوای سرد فشار بیشتری را تحمل کند که این به معنی مصرف سوخت بالاتر خواهد بود.

اما بد نیست به پدیده کلد استارت یا روشن کردن خودرو در دمای پایین و فصل زمستان هم اشاره کنیم. کلد استارت فاکتور مهمی در مقایسه عملکرد پیشرانه بنزینی و دیزلی در زمستان است. پیشرانه‌های دیزلی در زمینه کلد استارت عملکرد بهتری دارند زیرا نسبت تراکم آن‌ها کمتر است و این امر به احتراق راحت‌تر کمک می‌کند. مهم‌تر اینکه پیشرانه‌های بنزینی به خاطر سرعت دور درجای بالاتر و همچنین سیستم مدیریت گرمای خود سریع‌تر گرم می‌شوند. با وجود این سیستم، سوخت بیشتری فراهم می‌شود تا قدرت خودرو کاهش نیابد و اگرچه این موضوع از نظر راندمان خوب است اما گرمای کمتری برای گرم شدن پیشرانه و کابین در فصل زمستان فراهم می‌شود. زمان گرم شدن کم به معنی رسیدن سریع‌تر پیشرانه به دمای بهینه عملکردی است و به همین خاطر اگر در این فصل سفرهای کوتاه‌تری دارید پیشرانه بنزینی بهتر از نمونه دیزلی خواهد بود.

پیشرانه‌های دیزلی با چالش‌های زیادی در زمینه کلد استارت مواجه هستند. این پیشرانه‌ها از نسبت تراکم بالاتر (معمولاً ۱۴ به ۱ تا ۲۵ به ۱) برخورد هستند درحالی‌که نسبت تراکم پیشرانه‌های بنزینی بسیار پایین‌تر است. با اینکه نسبت تراکم بالاتر باعث کاهش مصرف سوخت می‌شود اما در عوض استارت زدن پیشرانه دیزلی در هوای سرد دشوارتر خواهد بود. بسیاری از پیشرانه‌های دیزلی نیازمند هیتر برای گرم کردن سیلندرها قبل از استارت هستند و بدون وجود چنین تمهیداتی شاید حتی روشن کردن خودروی دیزلی در زمستان غیرممکن باشد. همچنین پیشرانه‌های دیزلی از نظر گرمایی راندمان بهتری دارند و همین امر گرم شدن آن‌ها را کندتر می‌کند.