AMC ماتادور ۱۹۷۴، کوپه‌ای خلاقانه از خودروساز ناکام آمریکا
داستان AMC ماتادور مانند بسیاری از حرکت‌های بزرگ امریکن موتورز، در تقاطع جسارت و ناامیدی آغاز شد. در اوایل دهه ۱۹۷۰، امریکن موتورز در برابر سه غول بزرگ دیترویت یعنی فورد، جنرال موتورز و کرایسلر از نظر منابع مالی، بودجه و قدرت کاملاً ضعیف‌تر بود اما در مقر شرکت در کنوشا، ویسکانسین، ریچارد تیگ، طراح این شرکت و مهندسانش تصمیم گرفتند روی طراحی آیرودینامیک ریسک کنند. نتیجه، معرفی ماتادور کوپه کاملاً جدید در سال ۱۹۷۴ بود؛ خودرویی که انگار باد آن را شکل داده بود، با بدنه‌ای چنان نرم و روان که گویی هوا را فریب می‌داد.
AMC پیش‌تر دریافته بود که نرمی خطوط می‌تواند باعث افزایش سرعت شود. اولین اثبات واقعی این ایده در مسابقات نسکار حاصل شد. در ژانویه ۱۹۷۳ در پیست بین‌المللی ریورساید کالیفرنیا، مارک دانوهیو، راننده افسانه‌ای با یک AMC ماتادور قرمز، سفید و آبی در مسابقه وینستون وسترن ۵۰۰ به پیروزی رسید. این خودرو که توسط تیم راجر پنسکه آماده شده بود، یک خودروی مسابقه‌ای مهندسی‌شده بود که از فرم آیرودینامیک بهره می‌برد. دانوهیو ۱۳۸ دور از ۱۹۱ دور را پیشتاز بود و با پشت سر گذاشتن بابی آلیسون و ریچارد پتی ثابت کرد که یک خودروی ساخت کنوشا هم می‌تواند غول‌های دیترویت را شکست دهد.
پیروزی دانوهیو که اولین و تنها برد AMC در بالاترین سطح مسابقات نسکار بود، الهام‌بخش ساخت مدل تولیدی کوپه در سال بعد شد زیرا نشان داد که نبوغ طراحی جسورانهٔ ریچارد تیگ جواب می‌دهد. این خودرو با ترکیبی از ظرافت نمایشی و منطق مسابه‌ای، یک مجسمه متحرک بود. حال یک نمونهٔ فوق‌العاده از این خودرو از دل تاریخ بیرون آمده و آماده فروش شده است.
این ماتادور کوپه ۱۹۷۴ در شرایطی فوق‌العاده حفظ شده و تنها ۱۱۰ کیلومتر کارکرد دارد. این ماتادور که با رنگ مسی زیر نور آفتاب می‌درخشد، زیر کاپوت کشیدهٔ خود یک پیشرانه ساده ۶ سیلندر خطی ۳.۸ لیتری AMC دارد که ۱۰۰ اسب بخار و ۲۵۱ نیوتن متر گشتاور تولید می‌کند و به گیربکس اتوماتیک متصل است. این خودرو که با قیمت ۳,۵۳۵ دلار فاکتور شده و به فرمان هیدرولیک و رادیو AM مجهز است، دهه‌ها در دست مالکان مختلف بود اما هیچ‌کس بیش از چند کیلومتر با آن رانندگی نکرد.
وقتی سرانجام این ماتادور خاص دوباره ظاهر شد، همه را شگفت‌زده کرد. کیفیت این خودرو به‌قدری است که در نمایشگاه خودروی Petit Jean Mountain توانست امتیاز کامل ۱۰۰ از ۱۰۰ را از انجمن خودروهای کلاسیک آمریکا کسب کند؛ دستاوردی که کمتر خودرویی به آن می‌رسد. رنگ اصلی هنوز خیره‌کننده است، کروم‌ها مانند جواهر می‌درخشند و کابین همچنان زیر روکش‌های پلاستیکی محافظت شده، درست همان‌طور که از خط تولید AMC خارج شده بود. با باز کردن کاپوت گویی وارد موزه می‌شویم زیرا برچسب‌ها و شیلنگ‌ها فابریک و سالم هستند و تمام اتصالات و سیم‌ها همان‌جایی است که کارگران AMC گذاشته‌اند.
در سال ۱۹۷۴ مجموعاً ۴۵,۹۵۶ دستگاه ماتادور تولید شد که فقط کمی بیش از ۱۷,۰۰۰ دستگاه از نوع کوپه بودند و بقیه بین سدان و استیشن تقسیم شدند. کمتر از نیمی از کوپه‌ها با پیشرانه ۳.۸ لیتری عرضه شدند و تنها تعداد کمی به گیربکس اتوماتیک مثل نمونهٔ مدنظر ما مجهز بودند. خریدارانی که به دنبال زرق‌وبرق بودند، پیشرانه‌های V8 با حجم ۵ لیتری یا ۵.۹ لیتری را انتخاب می‌کردند اما این نمونهٔ مسی‌رنگ ساده و بی‌آلایش، فاقد امکاناتی نظیر کولر یا سقف وینیل است و همین سادگی، آن را به نمونه‌ای کمیاب و ارزشمند تبدیل کرده است.
درحالی‌که امروز ماتادورهای مدل ۱۹۷۴ در وضعیت معمولی بین ۱۳,۰۰۰ تا ۱۶,۰۰۰ دلار قیمت‌گذاری می‌شوند، این نمونهٔ خاص پیش‌ازاین در حراجی‌ها تا ۱۶,۰۰۰ دلار نیز پیشنهاد داشته است. بااین‌حال، کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که در حراجی پیش رو قیمت این ماتادور به‌راحتی از مرز ۳۰,۰۰۰ دلار عبور کند و رکورد جدیدی برای این مدل به ثبت برساند که حتی این رقم هم برای یک اثر موزه‌ای ناچیز است. این خودرو یک لحظه معلق در زمان است که داستان آخرین نفس‌های یک خودروساز مستقل و خلاق آمریکایی را روایت می‌کند.