40 سال با کواترو، مرور تاریخچه سامانه چهارچرخ محرک آئودی

چهار دهه از زمانی که آئودی سامانهٔ چهارچرخ محرک کواترو را ارائه کرد می‌گذرد و در اینجا قصد مرور تاریخچهٔ این اتفاق مهم در تاریخ ارباب حلقه‌ها را داریم.

دقیقاً 45 سال پیش یک پدید در جهان خودرو شکل گرفت. این ماشین که کواترو نام داشت، چهرهٔ خودروهای رالی و تصویر آئودی را برای همیشه تغییر داد. در اینجا به چهار دهه پیشرفت تکنولوژی کواترو می‌پردازیم و خواهیم دید که این سیستم چطور چشم‌انداز خودروسازی را تغییر داد.

داستان کواترو از زمستان 1976 آغاز می‌شود یعنی زمانی که مهندس شاسی آئودی «یورگ بنسینگر» شاهد عملکرد بهتر یک فولکس‌واگن ایلتیس از آئودی‌های دیفرانسیل جلو در برف و یخ بود. ایلتیس یک خودروی چهارچرخ محرک مشابه جیب بود که برای ارتش ساخته شده بود و ایدهٔ کواترو را در ذهن بنسینگر کاشت.

بنسینگر می‌خواست با استفاده از سامانهٔ چهارچرخ محرک، نوع جدیدی از خودروهای پرفورمنس را بسازد اما متقاعد کردن مدیریت آئودی که چنین خودرویی می‌تواند موفق باشد کار آسانی نبود. به همین دلیل، ابتدا یک سدان آئودی 80 به سامانهٔ چهارچرخ محرک ایلتیس مجهز شد تا ثابت کند این ایده درخشان خواهد بود. در ژانویهٔ 1978 «فردیناند پچ» در مقابل دیدگان مقامات آئودی با این خودرو در تپه‌های پوشیده از برف اتریش رانندگی کرد. آن‌ها چیزی که دیدند را باور نمی‌کردند زیرا ماشین حتی با لاستیک‌های تابستانی به‌راحتی از تپه‌ها بالا می‌رفت و همان‌جا بود که جواز تولید این تکنولوژی صادر شد.

آئودی باید برای سامانهٔ چهارچرخ محرک خود نام جذابی انتخاب می‌کرد. یکی از مهندسان توسعهٔ این سیستم با الهام از سامانهٔ چهارچرخ محرک Quadra-Trac جیپ، نام کواترو را پیشنهاد کرد که کلمه‌ای ایتالیایی به معنای چهار است.

کواترو برای استفاده در جاده‌ها طراحی شده بود نه آفرود و بنابراین باید بسیار نرم‌تر از سامانه‌های چهارچرخ محرک قبلی کار می‌کرد. علاوه بر این، از گیربکس کمکی مجزا هم نمی‌توانست استفاده شود و همه‌چیز باید در گیربکس اصلی جای داده می‌شد. راه‌حل، عبور دادن میل‌گاردان از میان یک گیربکس توخالی بود تا به دیفرانسیل جلو و همین‌طور چرخ‌های عقب برسد.

پس از آزمایش آئودی 80 چهارچرخ محرک، دو سال طول کشید تا کواترو رسماً رونمایی شود. این خودرو که اولین بار در نمایشگاه ژنو 1980 به نمایش درآمد، بیش از یک دهه تولید شد و با پرفورمنس چشمگیر خود دنیای رالی را تغییر داد.

آئودی از شهرت کواترو در رالی استفاده کرد و تصمیم گرفت این سیستم را در خودروهای بیشتری ارائه کند. از سال 1982 این شرکت دیگر خودروهای خود را با سامانهٔ کواترو معرفی کرد و خیلی زود خریداران می‌توانستند پنج مدل مختلف شامل کوپه، 80، 90، 100 و 200 را با این سیستم انتخاب کنند.

در سال 1987 آئودی دیفرانسیل مرکزی جدیدی بنام تورسن را روی سامانهٔ کواترو نصب کرد که می‌توانست تا 80 درصد از گشتاور را به محوری که چسبندگی بیشتری دارد ارسال کند. این دیفرانسیل اولین بار در مدل 90 ارائه شد.

در سال 1988 آئودی تصمیم گرفت با سدان بزرگ V8 به رقابت با ب‌ام‌و سری 7 و مرسدس بنز S کلاس بپردازد. این خودرو با پیشرانهٔ 3.6 لیتری V8 با 250 اسب بخار قدرت، سامانهٔ چهارچرخ محرک، گیربکس اتوماتیک و دو قفل دیفرانسیل عرضه شد.

دقیقاً یک دهه پس از معرفی اولین کواترو در نمایشگاه ژنو، آئودی از 100 آوانت هیبریدی رونمایی کرد. این خودرو از یک پیشرانهٔ 2.2 لیتری پنج سیلندر به همراه یک موتور الکتریکی برای نیرو دادن به چرخ‌های عقب استفاده می‌کرد. این قوای محرکه اما ابتدایی بود و برای جابجایی بین پیشرانه‌ها خودرو باید متوقف می‌شد.

در سال 1991 آئودی نسخهٔ اسپرتی از مدل 100 را با نام S4 و پیشرانهٔ 2.2 لیتری پنج سیلندر توربو معرفی کرد. زمانی که آئودی 100 در سال 1994 جای خود را به A6 داد، این مدل هم به S6 تغییر نام داد. علاوه بر موتور پنج سیلندر توربو، خریداران می‌توانستند برای S6 یک پیشرانهٔ 4.2 لیتری V8 تنفس طبیعی را هم سفارش دهند.

در نمایشگاه فرانکفورت 1991 آئودی با معرفی کانسپتی بنام اسپایدر، همه را شگفت‌زده کرد. این خودرو با پیشرانهٔ V6 در وسط، می‌توانست جایگزینی برای کواترو کوپهٔ قدیمی باشد اما با اینکه با استقبال فوق‌العاده‌ای مواجه شد، آئودی نمی‌توانست اسپایدر را با قیمتی زیر 55 هزار دلار عرضه کند و به همین دلیل پروژه متوقف شد.

کواترو کوپه تا سال 1991 تولید شد اما پیش از خروج آن از خط تولید، آئودی جانشین این خودرو را با نام S2 کوپه معرفی کرده بود. این ماشین که تا سال 1994 تولید شد، از همان پیشرانهٔ 2.2 لیتری پنج سیلندر توربو استفاده می‌کرد و 230 اسب بخار قدرت داشت.

سری RS که دوران پرفورمنس جدیدی را در آئودی به همراه داشت با RS2 در سال 1993 آغاز شد. این خودرو با همکاری پورشه بر اساس آئودی 80 ساخته شد و فقط به‌صورت استیشن تولید شد. RS2 به یک پیشرانهٔ پنج سیلندر توربو با 320 اسب بخار قدرت مجهز بود. این استیشن افسانه‌ای که در کمتر از 5 ثانیه از صفر به سرعت صد کیلومتر بر ساعت می‌رسید، فقط یک سال و در 2,881 دستگاه ساخته شد.

زمانی که آئودی TT در سال 1998 معرفی شد، خودروی منحصربه‌فردی در بین کوپه‌ها محسوب می‌شد زیرا این یک ماشین کاربردی با سامانهٔ چهارچرخ محرک بود. هرچند TT چابک‌ترین هندلینگ را نداشت اما به لطف قابلیت استفاده در تمام طول سال و طراحی متمایز، موفقیت بزرگ دیگری برای آئودی به همراه داشت.

معرفی کلاچ هالدکس (Haldex) برای خودروهای موتور عرضی در TT، عصر جدیدی را برای کواترو آغاز کرد. این یک کلاچ چندصفحه‌ای با کنترل الکترونیکی بود که می‌توانست کل گشتاور را به محوری که چسبندگی بیشتری دارد بفرستد.

A3 اولین خودروی کوچک موفق آئودی بود که در سال 1996 به بازار آمد و دو سال بعد، نسخهٔ قوی‌تر S3 با سامانهٔ چهارچرخ محرک TT معرفی شد. این هاچ‌بک اسپرت به یک پیشرانهٔ 1.8 لیتری توربو با 210 اسب بخار قدرت مجهز بود که در کنار سامانهٔ کواترو، S3 را به یک پدیده تبدیل می‌کرد.

در مارس سال 2000 آئودی فرمول جدید یک خودروی لوکس با ارتفاع بیشتر از زمین و سامانهٔ کواترو به‌صورت استاندارد را ارائه کرد. این خودرو که A6 آلرود نام گرفت، با ترکیب توانایی‌های شاسی‌بلندها با راحتی خودروهای سواری، موفقیت بزرگی را به دنبال داشت.

شاسی‌بلندها در دههٔ 90 محبوب شدند و در آغاز قرن بیست‌ویک، فروش این کلاس به لطف عرضهٔ مدل‌هایی مثل ب‌ام‌و X5 و پورشه کاین سرعت بیشتری گرفت. آئودی کمی دیر به این عرضه وارد شد اما زمانی که Q7 را در سال 2005 معرفی کرد، طوفانی به راه انداخت زیرا سامانهٔ کواترو قوای محرکهٔ بی‌نقصی را برای این شاسی‌بلند بزرگ فراهم کرده بود.

در سال 2006 اولین سوپرکار آئودی با نام R8 معرفی شد. هرچند آن زمان خیلی‌ها انتقال قدرتی غیر از دیفرانسیل عقب را برای یک سوپراسپرت اشتباه می‌دانستند اما تجهیز R8 به سیستم کواترو قابلیت استفادهٔ روزانهٔ فوق‌العاده‌ای به این ماشین بخشید تا جایی که رانندگی با R8 به‌اندازهٔ یک هاچ‌بک شهری آسان بود.

رقبای اصلی آئودی یعنی ب‌ام‌و و مرسدس به ساخت خودروهای پرفورمنس دیفرانسیل عقب می‌پرداختند که رانندگی لذت‌بخشی نسبت به مدل‌های اسپرت آئودی داشتند. به همین دلیل، آئودی تلاش می‌کرد با کواترو خودروهای خود را هیجان‌انگیزتر کند و بدین منظور، در سال 2008 دیفرانسیل اسپرت فعال برای S4 ارائه شد. این شامل یک کلاچ در هرکدام از شافت‌های انتقال نیروی عقب می‌شد که با تغییر گشتاور ارسالی به هرکدام از چرخ‌ها باعث بیش‌فرمانی عمدی می‌شد.

در سال 2016 آئودی جدیدترین نسخه از کواترو را با تکنولوژی جدید اولترا معرفی کرد. این سیستم جدید که در نسل دوم Q5 معرفی شد، به لطف تعبیهٔ سنسورهای فراوان، کارآمدتر از همیشه بود. از این طریق، خودرو می‌توانست در اکثر اوقات به‌صورت دیفرانسیل جلو کار کند و چرخ‌های عقب فقط در صورت از دست دادند چسبندگی نیرو می‌گرفتند.

اولین خودروی الکتریکی آئودی یعنی شاسی‌بلند e-Tron که در سال 2018 معرفی شد، به‌صورت استاندارد به سامانهٔ چهارچرخ محرک کواترو مجهز بود اما این شبیه هیچ‌کدام از نسخه‌های قبلی کواترو نبود. در این خودرو، گشتاور به‌صورت الکترونیکی کنترل می‌شود.