مروری بر 9 نسل آئودی A4 و A5 به مناسبت ۵۰ سالگی آئودی ۸۰

دوران پرفروغ آئودی از اوایل دهه‌ی 70 میلادی آغاز شد. این برند محبوب آلمانی، با دو مدل سدان آئودی 80 و آئودی 100،  رقابت جدید با تولیدات مرسدس بنز و بی‌ام‌و را آغاز کرد. آئودی 80 و آئودی 100 از سال 1994 به A4 و A6 تغییر نام یافتند.

امروزه، A4 و S4 رقیب مرسدس کلاس C و بی‌ام‌و سری 3 محسوب می‌شوند؛ درحالی‌که A6 و S6، هم‌کلاس مرسدس بنز کلاس E و  بی‌ام‌و سری 5 هستند. آئودی A5 که نخستین‌بار در سال 2007 معرفی شد؛ نسخه‌ی اسپرت کوپه (فست‌بک) 5در و سه‌در از A4 است. با این شرایط، آئودی 80 به عنوان پیش‌درآمد A4 و S4 و RS4 و A5 و S5 و RS5، اهمیت زیادی در خودروسازی جهان دارد و مهم‌ترین محصول تاریخ آئودی محسوب می‌شود.

پنج فناوری مهم دنیای خودرو، توسط آئودی روی مدل 80  معرفی یا عملیاتی شدند. پیشرانه‌های دیزلی با کد TDi، سیستم دو دیفرانسیل آئودی کواترو (Quattro) با قفل دیفرانسیل خودکار، گیربکس دوال کلاچ و دیفرانسیل اسپرت روی محور عقب، روی مدل‌های مخصوص مسابقات رالی از آئودی 80 به شهرت جهانی رسیدند.

خردادماه امسال، آئودی یادبود 50 سالگی مدل 80 را جشن گرفت و سالروز رونمایی از نخستین نمونه‌‌ی این خودرو را گرامی داشت. دیگر نکته‌ی جالب، همزمانی تولد آئودی 80  با 50 سالگی تاسیس دپارتمان موتوراسپرت بی‌ام‌و M است که بعدها منجر به تولید خودروهایی مثل M1 و E30 M3 شد.

آئودی 80 نسل اول، نخستین خودروی شرکت سازنده بود که به رکورد تولید یک میلیون دستگاه رسید و توانست بازار امریکا را علاوه‌بر اروپا تصاحب کند. هم‌اکنون مجموع فروش خودروهای آئودی 80 و A4 طی 50 سال تولید، از مرز 12/5 میلیون دستگاه گذشته است.

آئودی از برگزاری مسابقات المپیک 1972 مونیخ برای جلب توجه عمومی نسبت به مدل 80 استفاده کرد. این خودرو در کلاس سدان کامپکت یا گروه B طراحی شد و به همین دلیل در اولین نسخه، AUDI 80 B1 نام داشت.

نسل اول آئودی 80، ابتدا به صورت دودر معرفی شد تا ظاهر یک خودروی اسپرت جوان‌پسند را ارائه دهد. این خودرو با طول بدنه‌ی 4/18 متر و فاصله محوری 2/47 متر، وزن خالص بسیار خوب 835 کیلوگرم داشت و به همین دلیل، مورد توجه قرار گرفت.

آئودی 80 مدل 1972، با سه نوع موتور 1/3 و 1/5 و 1/6 لیتر، 55 تا 83 اسب بخار قدرت داشت. در سال 1976، مدل انژکتوری 1/6 لیتر با قدرت 110 اسب بخار هم تولید شد تا سرعت‌گیری صفر تا صد کیلومتر برساعت 9 ثانیه و میانگین مصرف سوخت 9 لیتر در صد کیلومتر با نهایت سرعت 181 کیلومتر برساعت ارائه دهد.

آئودی 80 نسل اول در سال 1973، جایزه‌ی خودروی سال اروپا را کسب کرد. این مدا از نظر کارشناسان، برتر از آلفارومئو آلفتا و رنو 5 ارزیابی شد. ائودی 80 تولید دهه‌ی 70 میلادی، از معدود خودروهای دنیا بود که سه نوع بدنه‌ی سدان، استیت و دودر صندوق‌دار ارائه می‌کرد.

موفقیت چشمگیر نسل اول منجر به رونمایی از سری B2 آئودی 80  در سال 1978 شد. این خودرو، توسط جورجتور جیوجیارو در استودیو ایتال دیزاین طراحی شد و بیش از B1 مورد توجه بازار جهانی قرار گرفت. درحالی‌که B1 طی 7 سال تولید، 1/1 میلیون دستگاه فروش داشت؛ B2 در 9 سال، به تعداد یک میلیون و 680 هزار دستگاه فروخته شد.

آئودی 80 سری B2، با 10 نوع موتور بنزینی در کشورهای مختلف دنیا حضور داشت. همچنین دو نوع موتور دیزل و توربودیزل 1/6 لیتر هم برای B2 تولید شد. این خودروها با گیربکس دستی یا اتوماتیک قابل سفارش بودند.

قوی‌ترین مدل آئودی 80 سری B2،  مجهز به موتور 5 سیلندر خطی 2/1 لیتر تنفس طبیعی با قدرت 136 اسب بخار و گشتاور 176 نیوتن‌متر بود. این خودرو، نخستین آئودی 80 دو دیفرانسیل (Quattro) محسوب می‌شد و سرعت‌گیری صفر تا صد کیلومتر برساعت 9 ثانیه فراهم می‌کرد.

استقبال بسیار خوب بازار جهانی از آئودی 80 سری B2، منجر به تولید مدل‌ کوپه GT و کواترو در سال‌های 1980 تا 1988 شد. این خودروها فقط با بدنه‌ی کوپه‌ی دودر و صندوق لیفت‌بک قابل خرید بودند اما پیشرانه‌های متنوع با حجم 1/5 تا 2/3 لیتر داشتند.

s,l

آئودی کواترو 1984 از سری کوپه GT، پیشرانه‌ی 5 سیلندر خطی 2/1 لیتر توربوشارژ با قدرت 306 اسب بخار و گشتاور 350 نیوتن‌متر داشت. این خودروی دو دیفرانسیل 1270 کیلوگرمی می‌توانست،  4/8 ثانیه بعد از شروع حرکت به سرعت صد کیلومتر برساعت برسد و نهایت سرعت 250 کیلومتر برساعت ارائه دهد.

مدل‌های مخصوص مسابقه از آئودی کواترو با پیشرانه‌ی 2/1 لیتری توربوشارژ،  444  تا 592 اسب بخار قدرت داشتند. این خودروها بین سال‌های 1985 تا 1987موفقیت‌های متعدد در رالی جهان (WRC)، گروه B کلاس GT و حتی تپه نوردی پایکزپیک ( Pikes Peak International Hill Climb) کسب کردند. این افتخارات، سیستم دو دیفرانسیل کواترو و موتورهای توربوشارژ 5 سیلندر آئودی را به شهرت جهانی رساندند.

بیش از یک میلیون و 600 هزار آئودی 80 نسل B3، نشان از موفقیت این مدل در بازار جهانی دارد. این خودرو براساس پلتفرم B3 فولکس‌واگن ساخته شد و مشابهت‌های متعددی با پاسات داشت. نسخه‌ی لوکس و چهاردر آئودی از این نسل، با نام آئودی 90 فروخته می‌شد اما کمتر از 10 درصد کل فروش سالانه بود.

پیشرانه‌های آئودی 80 نسل سوم، از 1/4 لیتر 64 اسب بخار تا 2/3 لیتر 168 اسب بخار را شامل می‌شد. نسخه‌ی آپشنال با نام آئودی 90 کواترو تا سال 1992 روی خط تولید باقی ماند و فروش بسیار خوبی در امریکا داشت. مدل کوپه GT کواترو از آئودی 80 نسل B3 با نام S2 فروخته شد و نهایت سرعت 250 کیلومتر برساعت با سرعت‌گیری صفر تا صد کیلومتر برساعت 5/5 ثانیه داشت.

نسل دوم و سوم آئودی 80 از نظر فنی و ظاهری، چندان متفاوت نبودند. این خودرو با نسل چهارم، متحول شد و فاصله‌ی آئودی با رقبای ساخت مرسدس بنز و بی‌ام‌و را کاهش داد. آئودی 80 و 90 نسل B4، امکانات جانبی شامل کروز کنترل و گیربکس اتوماتیک 4 سرعته و سیستم تهویه مطبوع خودکار ارائه می‌داد که برای سدان کامپکت ساخت دهه‌ی 90 میلادی، جالب توجه بود.

آئودی 80 نسل چهارم نیز مثل مدل‌های قبلی، نسخه‌های متنوع سدان و کوپه و استیت داشت. در سال 1994، مدیران آئودی تصمیم گرفتند با همکاری پورشه، تجهیزات فنی نسخه‌ی اسپرت با کد S2 را همراه بدنه‌ی استیت ارائه کنند. این تصمیم، منجر به معرفی RS2 Avant شد تا یکی از سریع‌ترین خودروهای استیشن جهان، متولد شود. آئودی RS2 آوانت مجهز به پیشرانه‌ی 2/2 لیتر توربوشارژ، سیستم دو دیفرانسیل با 315 اسب بخار قدرت داشت و سرعت‌گیری صفر تا صد کیلومتر برساعت 4/8 ثانیه با نهایت سرعت 262 کیلومتر برساعت فراهم می‌کرد.

اولین مدل A4، با پلت فرم مشابه پاسات، فاقد پیشرانه‌ی 5 سیلندر بود. این خودرو در مدل‌های مختلف، موتور 4 سیلندر خطی، V6 و V8 داشت. حتی نمونه‌ی توروبودیزل 2/5 لیتر 6 سیلندر با قدرت 150 اسب بخار و سرعت‌گیری صفر تا صد کیلومتر برساعت 9 ثانیه هم تولید شد.

ارزان‌ترین مدل A4 نسل B5، موتور 1/6 لیتری با قدرت 100 اسب بخار داشت و می‌توانست 12 ثانیه بعد از شروع حرکت به سرعت صد کیلومتر برساعت برسد. قوی‌ترین نمونه از سری RS4، مجهز به پیشرانه‌ی 2/7 لیتری توربوشارژ، 380 اسب بخار قدرت تولید می‌کرد و زمان‌گیری صفر تا صد کیلومتر برساعت 5 ثانیه داشت.

یکی از نکات جالب برای A4 نسل B5، نصب پیشرانه‌ی هیبرید به عنوان اولین خودروی تولید انبوه اروپا در سال 1997 است.

دومین نسل A4، توسط پیتر شرایر و لوک دانکرولک طراحی شد. برای این خودرو، نسخه‌ی کوپه کانورتیبل با سقف پارچه‌ای نیز، علاوه‌بر سدان و کوپه و استیت، وجود داشت.

مدل S4 از نسل B6، پیشرانه‌ی 4/2 لیتر V8 با قدرت 344 اسب بخار داشت. این نمونه با تجهیزات کواترو،  سرعت‌گیری صفر تا صد کیلومتر برساعت 5/6 ثانیه ارائه کرد. نسل B6 آئودی A4، فاقد نسخه‌ی RS4 بود.

طراحی ساده و عامه‌پسند آئودی A4، سرانجام در سال 2004 تحول و مدرن‌سازی را تجربه کرد. جلوپنجره‌ی بزرگ و کشیده تا نزدیک زمین، به ابتکار والتر دی سیلوا (Walter de Silva) برای بسیاری از خودروهای آئودی، از جمله A4 و A6 و R8 و Q7 استفاده شد.

برای A4 نسل B7 هم مشابه قبل، پیشرانه‌ی 1/6 لیتری 100 اسب بخار به عنوان قوای محرک پایه وجود داشت اما موتور 2 لیتر توربوشارژ مجهز از سری TFSI DTM با قدرت 217 اسب بخار، 3/2 لیتر V6 با قدرت 255 اسب بخار و سرعت‌گیری صفر تا صد کیلومتر برساعت 6/4 ثانیه به خط تولید A4 و S4 اضافه شدند. نسخه‌ی RS4 از نسل B7، مجهز به پیشرانه‌ی 4/2 لیتری V8، قدرت 414 اسب بخار و زمان صفر تا صد کیلومتر برساعت 4/8 ثانیه داشت.

نسل چهارم A4 با ظاهری وفادار به نسل سوم تولید شد. این مدل، خطوط مونتاژ در آلمان، هند، اندونزی و چین داشت. همچنین، آئودی تصمیم گرفت ارائه‌ی پیشرانه‌ی ضعیف برای مدل پایه را متوقف کند و ارزان‌ترین A4 را مجهز به موتور 1/8 لیتر توربوشارژ با قدرت 160 اسب بخار و گشتاور 320 نیوتن‌متر تحویل دهد.

نسل سوم RS4 اوانت کواترو، با پیشرانه‌ی تنفس طبیعی 4/2 لیتر V8 تولید شد. این مدل، 444 اسب بخار قدرت داشت و همراه گیربکس 7 سرعته دوال کلاچ S   استرونیک، سرعت‌گیری صفر تا صد کیلومتر برساعت 4/7 ثانیه داشت.

حدود 7 سال از رونمایی A4 نسل 5 می‌گذرد و هنوز خبری از نسخه‌ی جدید نیست. این خودرو البته با دو نوع بدنه‌ی سدان و استیت، همراه مدل کوپه‌ی دودر از سری A5، فروش بسیار خوبی در بازار جهانی دارد.

ائودی RS4 امروزی به عنوان قوی‌ترین مدل از نسل B9، موتور 2/9 لیتر V6 توربوشارژ با قدرت 444 اسب بخار و گشتاور 600 نیوتن‌متر دارد تا در زمان 4/1 ثانیه به سرعت صد کیلومتر برساعت برسد و نهایت سرعت محدود شده به 250 کیلومتر برساعت ارائه دهد.

آستانه قیمت ائودی A4 مدل 2022 با پیشرانه‌ی 2 لیتر توربوشارژ هیبرید و قدرت 201 اسب بخار، 41 هزار دلار است. این خودرو، نسخه‌ی 261 اسب بخار با قیمت 43 هزار دلار و سرعت‌گیری صفر تا صد کیلومتر برساعت 4/8 ثانیه هم دارد. آئودی S4 با آستانه قیمت 53 هزار دلار، 350 اسب بخار قدرت تولید می‌کند.

سریع‌ترین مدل از نسل B9 آئودی، RS5 است که همراه پیشرانه و سیستم دو دیفرانسیل مشابه RS4 آوانت تولید می‌شود؛ اما به دلیل وزن کمتر برای بدنه‌ی دودر، تنها 3/5 ثانیه زمان نیاز دارد تا به سرعت صد کیلومتر برساعت برسد. آئودی RS5 مدل 2022، با آستانه قیمت 77 هزار دلار فروخته می‌شود.