زندگی‌نامه برادران دوج؛ از تولید قطعات خودرو تا شراکت و رقابت با فورد

بی‌شک نام دوج بین طرفداران خودروهای آمریکایی اعتبار زیادی دارد و به همین خاطر تصمیم گرفته‌ایم زندگی‌نامه برادران دوج و فراز و نشیب‌های موجود در سوابق کاری آن‌ها را مرور کنیم.

اگرچه در سال 2014 تبلیغات تلویزیونی جذابی در آمریکا برای گرامی داشت یک صدمین سالگرد تولید اولین خودروهای برادران دوج منتشر شد اما کل داستان این دو برادر برای بسیاری از مردم ناشناخته باقی مانده است. همچنین بسیاری از ما اطلاعات بیشتری درباره هنری فورد و خودروی انقلابی او یعنی مدل T داریم. همین خودرو بوده که باعث شروع تولید انبوه وسیله نقلیه در آمریکا شده است؛ اما داستان فورد و برادران دوج ارتباطات جالبی با یکدیگر داشته هرچند به یک تراژدی ختم شده است. خانواده دوج از همان ابتدا جزو جدایی‌ناپذیر از آمریکای شمالی بوده است. ویلیام دوج یکی از مسافران کشتی لایون بود که در سال 1629 و 9 سال پس از رسیدن کشتی مشهور می فلاور در ساحل سالیم ماساچوست پهلو گرفت. دو قرن بعد، فرزندان دوج در سراسر آمریکا صاحب کسب‌وکارهای گوناگونی شده و در شهرهای مختلف از جمله نیلز که بعداً به ایالت میشیگان تبدیل شد ساکن شدند. ازکیل دوج سال 1830 در این منطقه مستقر شد و فروشگاه پیشرانه بخار دریایی را افتتاح کرد. او 11 فرزند از جمله دنیل راگ دوج داشت که پدر جان فرانسیس دوج و هوریس الگین دوج به شمار می‌رود. این دو برادر در نهایت به اسطوره‌های دنیای خودرو بدل شدند.

با وجود اختلاف سن 4 ساله بین این دو نفر، برادران دوج حتی از همان زمان کودکی ارتباط بسیار نزدیکی با یکدیگر داشتند و این پیوند عمیق به کمک آن‌ها آمد. پدر آن‌ها مالک مغازه ریخته‌گری و ماشین‌آلات بود و هر دو برادر با گذشت زمان به متخصصان زبده‌ای بدل شدند هرچند جان مهارت دست بیشتری نسبت به هوریس داشت و هوریس بیشتر مسائل مالی و تجاری را ترجیح می‌داد. خانواده دوج در سال 1886 به دیترویت نقل‌مکان کردند یعنی جایی که دو برادر تا سال 1894 در کارخانه تولید دیگ‌های بخار مشغول به کار شدند. آن‌ها سپس به عنوان صنعت‌کار در کارخانه تایپوگراف اونتاریو کار کردند. هوریس در سال 1896 ازدواج کرد و همان سال نیز بلبرینگ دوچرخه چهار نقطه‌ای با محافظ گردوغبار را اختراع نمود. اندکی بعد برادران دوج با فردریک ایوانز شریک شدند تا شرکت دوچرخه‌سازی ایوانز اند دوج را تأسیس نمایند. در این دوران بود که جان به بیماری سل مبتلا شد و هوریس هم به کار تولید دوچرخه پرداخت و هم برای هنری لیلند کار کرد، فردی که در شرکت‌های کادیلاک و لینکلن موتور حضور داشت و دانش زیادی درباره خودرو و صنعت در حال رشد آن کسب کرده بود. در سال 1899، شرکتی به نام سایکل موتور توانست کمپانی ایوانز و دوج را خریداری کند. برادران دوج با 10 هزار دلار به دست آمده از این معامله به دیترویت بازگشتند و مغازه ماشین‌آلاتی را افتتاح کردند تا به کار ساخت قطعات خودرو بپردازند. در سال 1901، رنسام اولدز، مؤسس شرکت اولدز موتور که خودروهای اولدزموبیل را تولید کرد مجبور شد با برادران دوج همکاری کند چراکه کارخانه‌اش در آتش‌سوزی آسیب زیادی دیده بود. جان و هوریس 3 هزار گیربکس را برای اولدز تأمین نمودند.

توانایی برادران دوج برای تأمین این مقدار گیربکس باعث شد شهرت زیادی به دلیل تولید محصولات باکیفیت به دست آورند. با گذشت اندک زمانی آن‌ها به یکی از بزرگ‌ترین تأمین‌کنندگان قطعات خودرویی تبدیل شدند و همین دستاوردها بود که توجه هنری فورد را به خود جلب کرد. او در همان زمان سومین تلاش خود برای تأسیس شرکت ساخت خودرو را انجام می‌داد. فورد شدیداً می‌خواست با شرکت تازه تأسیس خود به موفقیت برسد و می‌بایست یک تأمین کننده قطعه مطمئن را پیدا می‌کرد. البته هوریس از تاریخچه فورد مطلع بود و می‌خواست مطمئن شود که در صورت شکست مجدد فورد آسیبی به خودش و برادرش نمی‌رسد. به همین خاطر معامله دو طرف شرایط ویژه‌ای داشت. برادران دوج ظرف 5 روز پس از فاکتور ارائه شده مبلغ 10 هزار دلار پول نقد را دریافت می‌کردند و همچنین مالک 10 درصد کمپانی فورد می‌شدند و در صورت ورشکستگی، این دو برادر تمامی حقوق فورد را به دست می‌آوردند. در عوض این دو برابر 75 هزار دلار برای خرید تجهیزات اضافی به منظور افزایش تولید خریداری می‌کردند تا بتوانند قطعات مدنظر فورد را بسازند.

در 16 ژوئن 1903، هنری فورد به همراه جان و هوریس دوج و 9 سرمایه‌گذار دیگر اسناد همکاری با یکدیگر را امضا کردند و به این ترتیب شراکتی آغاز شد که نه تنها پایه و اساس صنعت خودروی آمریکا را بنا نهاد بلکه در نهایت باعث شد مجادله‌ای چندین میلیون دلاری برای فورد ایجاد شود و یک رقابت خودرویی جذاب شکل بگیرد، رقابتی که همچنان نیز پابرجاست. با امضای این قرارداد برادران دوج دست‌به‌کار شدند و تمرکز خود را روی تأمین قطعات فورد گذاشتند. آن‌ها تمامی پروژه‌های دیگر از جمله قرارداد دوم با اولدز را رد کردند و با این کار می‌توانستند 650 خودروی کامل با گیربکس، بخش عقب، میل‌لنگ و اکسل جلو را در اولین سال بسازند و تا سال 1912 تأمین 180 هزار گیربکس برای فورد را انجام دادند.

اما همه‌چیز بر وفق مراد نبود. فورد می‌دانست که اتکا به یک تأمین کننده ایده خوبی نیست و بنابراین به دنبال یافتن راه‌هایی برای گسترده‌تر کردن فرایند ساخت خودروهای خود بود که یکی از همین راهکارها تأسیس خط مونتاژ متحرک خود فورد است. در همین اثنا برادران دوج از بازی‌های پشت‌صحنه خسته شده بودند و می‌دیدند که فورد احتمالاً از این قرارداد کنار خواهد کشید. برادران دوج مالک کارخانه‌ای 24 هکتاری با 5 هزار پرسنل در میشیگان بودند و می‌دانستند که باید خودروی خودشان را بسازند. آن‌ها از همان زمان تولید فورد مدل T در سال 1908 چنین آرزویی داشتند. آن‌ها اخطار یک ساله فسخ قرارداد با فورد را اعلام کردند و پس از آن کار روی دو برابر کردن ظرفیت تولید کارخانه خود را شروع نمودند. جان به عنوان رئیس و هوریس به عنوان نائب رئیس کمپانی جدید برادران دوج انتخاب شدند و در سال 1914 سهام خود به ارزش 5 میلیون دلار را به فروش رساندند.

چهار ماه بعد اولین خودروی برادران دوج با نام مدل 30-35 خط تولید کارخانه میشیگان را ترک کرد. با قیمت 785 دلار، این خودرو حدود 300 دلار گران‌تر از فورد مدل T بود و از پیشرانه 4 سیلندر با 35 اسب بخار قدرت استفاده می‌کرد. در مقابل باید گفت محصول فورد فقط 20 اسب بخار قدرت داشت. همچنین دوج مدل 30-35 اولین خودروی آمریکا با بدنه‌ای تمام فولادی بود. با اینکه برخی رسانه‌ها ادعا می‌کنند اولین خودروی تولیدی دوج با نام مستعار "اولد بستی" شناخته می‌شود اما در کتاب برادران دوج: مردان، موتور کارز و میراث نوشته چارلز هاید می‌خوانیم که خودروی موردبحث به عنوان محصولی آزمایشی و یکی از چندین خودروی تولیدی آن‌ها شناخته شده است. بر اساس نوشته‌های کتاب هاید، به لطف بازاریابی پیشرفته و سنگین، برادران دوج حدود 72 هزار دلار پیش سفارش را قبل از تولید خودروی خود دریافت کرده بودند. آن‌ها در یک و نیم ماه مانده از سال 1914 تعداد 249 خودروی مدل 30-35 را فروختند و در سال بعد این رقم به 45 هزار دستگاه رسید. این دو برادر همچنین درخواست تأسیس 21 هزار نمایندگی را دریافت کردند که همگی این موارد باعث شد دوج تا پایان سال 1915 سومین خودروساز پرفروش آمریکا باشد.

قطعاً موفقیت برادران دوج به مذاق هنری فورد خوش نمی‌آمد. جان و هوریس از سال 1903 تا 1913 تنها اعضای هیئت‌مدیره شرکت بودند اما پس از ترک این سمت‌ها همچنان به عنوان سهامداران اصلی شناخته می‌شدند (آن‌ها تا سال 1919 سهام خود به فورد را با مبلغ 25 میلیون دلار نفروخته بودند)؛ اما در سال 1916 فورد ناگهان پرداخت سود سهام به سهامداران خود از جمله برادران دوج را متوقف کرد و ترجیح داد از این پول برای پرداخت حقوق کارکنان و بهبود تأسیسات تولیدش استفاده کند. از اینجا به بعد رابطه بین برادران دوج و فورد به شدت خراب شد. در دوم نوامبر 1916 و یک روز پس از عروسی ادسل پسر هنری فورد، او ابلاغیه‌ای از برادران دوج مبنی بر شکایت به دلیل اتخاذ تصمیماتی به ضرر سهامداران دریافت کرد. فورد در مقابل مدعی شد سود به دست آمده باید به کارکنان و خریداران خودرو در آمریکا برسد.

برخی معتقدند اقدام فورد برای قطع دسترسی بیشتر برادران دوج به منابع مالی بوده هرچند فورد به‌صورت تصاعدی زیرساخت‌های تولیدی خود را توسعه داده بود و درعین‌حال با اتحادیه رادیکالی به نام کارگران صنعتی جهان (نام مستعار ووبلیز) مقابله می‌کرد. این اتحادیه تلاش داشت کارکنان فورد را سازمان‌دهی کند و این تلاش‌ها در ادامه منجر به دستمزد روزانه 5 دلاری فورد شد. با اینکه شرکت فورد اعلام کرد به تمامی پولی که به دست می‌آورد نیاز دارد اما قاضی دادگاه نظر دیگری داشت و در سال 1920 به این شرکت دستور داد 60 میلیون دلار را به سهامدارانش بپردازد. اما شرایط برای برادران دوج عالی نبود. هر دوی آن‌ها علاقه زیادی به نوشیدنی‌های الکلی داشتند و یکی از آن‌ها درگیر دعوایی با یکی از مدیران روزنامه‌ای محلی در کلوپ شبانه شد و تهدید کرد که مالک روزنامه را به خاطر انتشار یک مقاله می‌کشد. برادر دیگر هم فردی را به خاطر عدم توانایی در هندل زدن فورد (چیزی که می‌توانست حتی بازوی مالک را بشکند) مسخره کرد و نهایتاً کار به زد و خورد کشید و مرد بیچاره بر اثر شدت ضربات دوج بی‌هوش شد. مردم علاقه زیادی به خودروهای دوج داشتند اما فرهنگ دیترویت روی خوشی به آن‌ها نشان نداد. کلوپ گراس پوینت کانتری نیز از اعطای عضویت به هوریس خودداری کرد و او ملکی را در کنار این کلوپ خریداری نمود تا یک مجتمع بزرگ با گاراژی که ظرفیت نگهداری 12 خودرو را دارد تأسیس کند.

در آخرین سال جنگ جهانی اول آنفولانزای اسپانیایی در غرب اروپا گسترش یافت و باعث فوت 50 میلیون نفر شد. برادران دوج هم از این بیماری مصون نبودند و هوریس پس از شرکت در نمایشگاه خودروی نیویورک به آنفولانزا مبتلا شد. جان تمام مدت بیماری در کنار برادر خود بود و همان‌طور که انتظار می‌رفت او نیز بیمار شد. درست درحالی‌که وضعیت هوریس رو به بهبود بود جان در 14 ژانویه 1920 از دنیا رفت. تقریباً 11 ماه بعد نیز هوریس به خاطر سکته قلبی جان خود را از دست داد. برادران دوج تا انتهای زندگی با یکدیگر همراه بودند و به یکی از اسطوره‌های صنعت خودروی آمریکا تبدیل شدند...