بررسی فنی بی ام و B58 تولد یک پیشرانه محبوب 6 سلندر خطی

پیش از شروع سال 2016، برنامه‌ای برای قرار گیری پیشرانه ب‌ام‌و B58 با کد کامل “B58B30O1”(پرفورمنس بالا)، “B58B30M1”(پرفورمنس متوسط) و “B58B30M0”(کمترین پرفورمنس)، روی طیف گسترده‌ای از خودروهای این شرکت وجود داشت. این پیشرانه از نوع شش سیلندر 3.0 لیتری تک توربو با ساختار بوش خشک (Closed Deck) بلوک و از نوع شاتون بلند است که روی محصولات مختلف قدرتی در بازه 322 تا 382 اسب بخار و گشتاوری از حدود 450 تا 500 نیوتن متر تولید می‌کند. با این حال با ارتقایی مختصر قابلیت ایجاد بیش از 500 اسب بخار را دارد.

پیشرانه‌های به اصطلاح شاتون بلند، گشتاور بیشتری را در دور پایین‌تر به دست می‌دهند ولی قابلیت دور گرفتن کمتری دارند.

B58 همینطور از مصرف سوخت مناسب و قابلیت اعتماد اطمینان بخشی برخوردار بوده، در حالی که بسیار ارتقا پذیر (Tuner Friendly) است و این می‌تواند یک دلیل خوب برای بهره‌گیری از آن در تویوتا سوپرا A90 و A91 باشد. پیشران سوار شده روی سوپرا کد “B58B30C” دارد.

این نسل از پیشران ماژولار برخلاف N55 که طراحی بوش تر (Open Deck) با سیلندر چدنی دارد، با سیلندر نازک‌تری ساخته شده که پتانسیل بهتری در دفع گرما داشته، مزیت فرسودگی و وزن کمتر را به همراه دارد؛ ولی قابلیت ماشین‌کاری دوباره را از دست می‌دهد.

ویژگی دیگر به کار گرفته شده، میزان باز شدن متغیر سوپاپ با کنترل الکترونیکی و زمان‌بندی متغیر سوپاپ مختص این شرکت با نام اختصاری VANOS است. این دو تکنولوژی، گشتاور را در دور کم بهبود بخشیده و در دورهای بالاتر با افزایش دبی هوا قدرت را بیشتر می‌کند.

تکنولوژی VAriable  NOckenwellen Steuerung پیش از اواسط دهه 90 میلادی و نخستین بار روی M5 E34 با پیشران M50 به کار گرفته شد. نحوه کار سیستم اینگونه است که یک دنده وجود دارد که در دور آرام درگیر نیست اما با افزایش دور موتور یک سولونوئید به کار افتاده و با افزایش دادن فشار روغن، دنده را میان میل بادامک و دنده میل بادامک درگیر می‌کند. سیستم VANOS به دو صورت تکی و دوتایی وجود دارد.

توربوی در نظر گرفته شده برای B58 از نوع دو دهانه است که هر دهانه میزبان گازهای خروجی از سه سیلندر است. دسته‌بندی اتصال سیلندر‌ها به هر دهانه توربو به‌گونه‌ای است که گازهای خروجی هیچ دو سیلندری با هم تداخل ندارند یا به‌عبارت‌دیگر در یک زمان، تنها یک سیلندر به سمت یک دهانه توربو گاز حاصل از احتراق گسیل می‌کند.

این ترتیب، رانش (بوست) توربو را به بیشینه مقدارش می‌رساند.

در ادامه تولید این پیشرانه، بیمر به‌منظور سازگاری با قوانین آلایندگی سخت‌تر، به اصلاحاتی در آن دست زد.

B58 اصلاح شده از نظر فنی که با نام B58TU و B58TU1 شناخته می‌شود، شامل بهبودهای زیر است:

• افزایش فشار سیستم سوخت‌رسانی
• فیلتر ذرات ریز
• خنک‌کنندگی جداگانه
• محفظه نشیمن‌گاه میل‌لنگ
• زنجیر تایم بازطراحی شده
• منیفولد یکپارچه

سه مورد نخست، آلایندگی را بهبود می‌دهند و باقی موارد کمک کننده برای تأثیر بیشتر این سه مورد هستند.

گزینه اول به لطف پمپ سوخت و انژکتور عملکرد بالا، فشار سیستم سوخت‌رسانی را تا 350 bar در مقابل 200 bar در حالت فابریک بالا می‌برد. این کار دوده حاصل از احتراق را کاهش داده و به قدرت پیشرانه می‌افزاید.

خنک‌کنندگی جداگانه، با دو چرخه خنک‌کنندگی جدا برای سرسیلندر و محفظه میل‌لنگ، دمای سیلندر را در حالت بار کم (فشار کم روی موتور) بالا نگه می‌دارد و هم‌زمان دمای سرسیلندر را به میزان کافی تنظیم می‌کند. همان‌طور که می‌دانید افزایش دمای سیلندر و محفظه احتراق، آلایندگی را می‌کاهد و کاهش دمای سرسیلندر احتمال ناک زدن (سوختن پیش از موعد بنزین) را کم می‌کند.

محفظه میل‌لنگ بازطراحی شده، با کمک بهینه کردن ضخامت دیواره سیلندر و بهینه کردن میل‌لنگ، چیزی بیشتر از 1800 گرم در وزن صرفه‌جویی می‌کند.

در آخرین مورد، یکپارچه کردن منیفولد دود با هوزینگ سرسیلندر، گرم شدن پیشرانه را تسریع کرده و هزینه و وزن را کاهش می‌دهد؛ اما می‌تواند نصب توربوهای افترمارکت را پیچیده‌تر کند.

B58 در سال‌های 2016، 2017، 2019 و 2020 توانست جزئی از 10 پیشران برتر باشد.

در پایان بد نیست اشاره کنم به اینکه ماژولار بودن در این مورد به معنی مشترک بودن تعدادی از اجزای موتور بین انواع چهار سیلندرها و شش سیلندرهای این شرکت است.

نویسنده: آرین

منابع: motorauthority.com، dubizzle.com، speed.academy، tuningpro.co، bmwtuning.co