چرا پیشرانه B58 بی ام و نسخه مدرن موتور 2JZ تویوتا محسوب میشود؟
از هر طرفدار خودرویی بخواهید نمادینترین پیشرانهٔ شش سیلندر خطی تاریخ را نام ببرد، بهاحتمالزیاد به 2JZ تویوتا اشاره خواهد کرد. این پیشرانهٔ مشهور که از سال 1991 تا 2007 تولید شد، با قرار گرفتن در سینهٔ نسل چهارم سوپرا به یک افسانه تبدیل شد. هرچند سوپرا در حالت کارخانهای حداکثر 330 اسب بخار قدرت داشت اما تیونرها بهسرعت اسرار 2JZ را کشف کردند و با پمپاژ یک تن بوست، قدرتهای چهاررقمی از این موتور بیرون کشیدند. این پیشرانه به دلیل جانسختی، قابلیت اطمینان و قابلیت تیونینگ بالا شهرت پیدا کرد.
بااینحال، 2JZ حالا هفدهساله شده و تکنولوژی در دنیا بسیار پیشرفت کرده است. به همین دلیل، زمانی که تویوتا نسل پنجم سوپرا را توسعه داد، مجبور شد یک پیشرانهٔ 3 لیتری شش سیلندر خطی جدید برای آن در نظر بگیرد اما بجای ساخت یک 2JZ جدید، سراغ بامو رفت و موتور B58 را گرفت. بااینوجود، موتور B58 بامو را میتوانیم معادل واقعی امروزی 2JZ بدانیم. پیش از اینکه هرچه ناسزا میدانید روانهٔ ما کنید و برای همیشه پدال را تحریم کنید، بگذارید دلیل چنین ادعایی را توضیح دهیم.
B58 و 2JZ، نزدیکتر چیزی که فکر میکنید
پیش از اینکه به تجزیهوتحلیل دقیقی فنی دو موتور بپردازیم، لازم به ذکر است که در مشخصات اولیه، شباهتهای زیادی بین B58 و 2JZ وجود دارد. هرچند تفاوتهایی بین این دو موتور وجود دارد اما اعداد و ارقام آنها بسیار به هم نزدیک است. پیشرانهٔ بامو قدرت و گشتاور بیشتری و محدودهٔ دور موتور گستردهتری تولید میکند اما با توجه به پیشرفتهایی که در تکنولوژی توربوشارژر، سوخترسانی و موارد دیگر صورت گرفته، فاصلهٔ این اعداد کمتر از حد انتظار است. همچنین وقتی عمیقتر بررسی کنیم، شباهتهای فنی بین دو موتور بسیار زیاد خواهد بود.
قطعات فورجکاری شده
یکی از نقاط قوت اصلی 2JZ در دنیای تیونینگ، قابلیت تولید قدرتهای چهاررقمی بدون نیاز به تعویض قطعات کارخانهای بود. بهسادگی با رساندن سوخت بیشتر و افزایش بوست توربوها، میشد قدرت این موتور را سه برابر کرد بدون آنکه به قابلیت اطمینان پیشرانه لطمهٔ چندانی وارد شود. البته امروزه بیرون کشیدن 1000 اسب بخار قدرت از پیشرانهها با تیونینگ کار خیلی سختی نیست ولی کمتر پیشرانههایی را میتوان پیدا کرد که مثل 2JZ یا LS جنرال موتورز بتواند با تغییراتی جزئی قدرتهای بزرگ تولید کند. بااینحال، پیشرانهٔ B58 بامو نیز میتواند به همین اعداد چهاررقمی برسد و هرچند برای این کار توربوشارژرها، انژکتورها و دیگر قطعات جانبی تعویض میشوند اما بخش داخلی موتور B58 تا حد زیادی بدون تغییر باقی میماند زیرا این پیشرانه بهصورت کارخانهای با میللنگ و شاتونهای فولادی فورجکاری شده تولید میشود. 2JZ نیز به میللنگ فولادی فورجکاری شده مجهز بود و به همین دلیل میتوانست قدرتهای بسیار بالایی را تحمل کند.
امکان استفاده در خودروهای مختلف
در طول تاریخ، پیشرانههای فوقالعادهای ساخته شدند که فقط در یک خودرو مورداستفاده قرار گرفتند و از سوی دیگر، بسیاری از پیشرانههای عالی هم بودهاند که زیر کاپوت دهها خودرو قرار گرفتند. 2JZ و B58 هردو در دستهٔ دوم قرار میگیرند. هرچند سوپرا مشهورترین خودرویی است که به موتور 2JZ مجهز شد اما میتوان لیستی شامل بیش از 10 خودرو تهیه کرد که از نسخههای مختلف این پیشرانه استفاده کردند. البته همهٔ این خودروها پرفورمنس محور نبودند و بسیاری از آنها مثل لکسوس GS300 خودروهای لوکسی بودند که از شخصیت نرم و آرام و همینطور قابلیت اطمینان بالای 2JZ بهره بردند. از سوی دیگر، موتور B58 از زمان معرفی در سال 2015 تاکنون در 17 خودروی مختلف استفاده شده که حتی برخی از آنها محصول بامو نیستند. این پیشرانه همچنین در تمام خودروهای محرک عقب بامو استفاده شده است. خودروهایی که از موتور B58 استفاده کردهاند عبارتاند از:
- M140i
- M240i
- M340i
- M440i
- 540i
- 640i
- 740i
- 840i
- X3 M40i
- X4 M40i
- X5 xDrive40i
- X6 xDrive40i
- X7 xDrive40i
- Z4 M40i
- تویوتا سوپرا
- اینیوس گرنادیر
- مورگان Plus Six
تفاوتهای 2JZ و B58
هرچند این دو پیشرانه از بسیاری جهان بسیار شبیه هم هستند اما در چند بخش کلیدی نیز تفاوتهایی دارند. ازآنجاییکه بین زمان توسعهٔ این دو موتور 20 سال فاصله وجود دارد، طبیعی است که تکنولوژیهای توسعهٔ آنها باهم متفاوت باشد. بهعنوانمثال، درحالیکه 2JZ بلوک چدنی داشت که در برابر استفادههای خشن مقاومت میکرد، B58 از بلوک آلومینیومی استفاده میکند.
آیا B58 لایق جانشینی 2JZ است؟
مقایسه دو پیشرانه از دو سازندهٔ مختلف و دورههای متفاوت دشوار است زیرا شبیه مقایسهٔ سیب و پرتقال خواهد بود. همچنین باید توجه داشته باشیم که جهان چقدر تغییر کرده و خودروهای مدرن چقدر به وسایل الکترونیکی متکی هستند. به همین دلیل، احتمالاً قابلیت اطمینان B58 از 2JZ ضعیفتر خواهد بود اما لازم به ذکر است که بسیاری از مشکلات B58 از قطعات جانبی آن ناشی میشود نه قطعات اصلی؛ بنابراین، به نظر میرسد بتوان B58 را جانشین مناسبی برای 2JZ دانست. عملکرد عالی در حالت استاندارد، پتانسیل تقویت بالا با قطعات افترمارک و عرضهٔ گسترده که نشان از قابلیت اطمینان بالا دارد از ویژگیهای این پیشرانهٔ بامو هستند. B58 چه برای کسانی که خواهان پیشرانهای بیدردسر هستند و چه کسانی که پرفورمنس بالا میخواهند گزینهٔ مناسبی است. همچنین اینکه تویوتا برای نسل پنجم سوپرا موتور B58 را انتخاب کرده را میتوان تأیید رسمی شرکت ژاپنی بر این ادعا دانست که B58 واقعاً معادل امروزی 2JZ محسوب میشود.
مقایسه مشخصات فنی
تویوتا 2JZ | بامو B58 | |
نوع | 6 سیلندر خطی | 6 سیلندر خطی |
حجم دقیق | 2,997 سیسی | 2,998 سیسی |
تعداد توربوشارژر | 2 | 1 |
قدرت | 330 اسب بخار در 5600 rpm | 382 اسب بخار در 5000 تا 6500 rpm |
گشتاور | 450 نیوتن متر در 4000 rpm | 500 نیوتن متر در 1600 تا 4500 rpm |
ردلاین | 6800 rpm | 7000 rpm |
قطر سیلندر | 86 میلیمتر | 82 میلیمتر |
کورس پیستون | 86 میلیمتر | 94.6 میلیمتر |
جنس بلوک | چدنی | آلومینیومی |
تایمینگ | تسمه | زنجیر |
زمانبندی متغیر سوپاپ | سوپاپهای هوا | سوپاپهای هوا و دود |