چرا بی ام و 507 کلاسیک بسیار گران‌قیمت‌تر از مرسدس 300SL است؟

بی‌ام‌و 507 و مرسدس بنز 300SL دو محصول نمادین در تاریخ این خودروسازان به شمار می‌روند که یکی موفقیت زیادی را تجربه کرد و دیگری هم برند خود را تا مرز ورشکستگی پیش برد! تاریخچه این دو خودرو با فردی به نام مکس هافمن گرده خورده است. هافمن اتریشی فردی بود که چندین محصول سرشناس را در دهه 50 میلادی به بازار آمریکا وارد کرد.

اگرچه مرسدس بنز 300SL از نظر تجاری یک موفقیت فوق‌العاده محسوب می‌شد اما بی‌ام‌و 507 درست در نقطه مقابل قرار داشت و شکست بدی به شمار می‌رفت؛ اما نسخه‌هایی از این خودرو که در حراجی‌ها عرضه می‌شوند با قیمتی فراتر از 300SL به فروش می‌رسند؟ اما دلیل گران‌تر بودن بی‌ام‌و 507 نسبت به هم‌وطن مشهور خود چیست؟ علیرغم شکست تجاری، 507 در حراجی‌ها بهتر به فروش می‌رود. معمولاً 300SL رودستر که شرایط خوبی داشته باشد با قیمت بین 1 تا 1.2 میلیون دلار فروخته خواهد شد و اگر در تملک یک فرد مشهور باشد شاید قیمت بالاتری را نیز تجربه کند. این قیمت برای مدل کوپه حدود 200 هزار دلار بیشتر خواهد بود؛ اما این اتفاق در حالی رخ می‌دهد که بی‌ام‌و 507 کلاسیک با قیمتی فراتر از 2 میلیون دلار فروخته می‌شود و حتی بهایش به 2.5 میلیون دلار هم می‌رسد.

تا چند روز دیگر حراجی Bonhams یک دستگاه بی‌ام‌و 507 سری دوم را در آریزونا آمریکا حراج خواهد کرد. این خودرو که با شماره شاسی 70110 تولید شده یک‌صد و دهمین دستگاه از 252 دستگاه تولیدی است و تاریخ تولید آن به 14 ژانویه 1958 بازمی‌گردد و با سقف سخت کارخانه‌ای به دست مشتری اصلی خود رسیده است. پس از بررسی بخش کلاسیک بی‌ام‌و در سال 2014 تائید شد که این خودرو شاسی، سیستم تعلیق، ترمز، پیشرانه و گیربکس اصلی خود را حفظ کرده و وضعیت خوبی دارند. به همین خاطر خودروی موردبحث از 1000 امتیاز 900 امتیاز را کسب کرد و در کلاس 1 که بالاترین کلاس است قرار گرفت. خودروی عرضه شده در حراجی شرایط بسیار خوبی دارد و رنگ نقره‌ای متالیک آن با پوشش داخلی قرمز رنگ بسیار زیبا به نظر می‌رسند. تخمین زده شده این خودرو با قیمت بین 2.1 تا 2.4 میلیون دلار به فروش برسد.

یکی دیگر از مدل‌های بی‌ام‌و 507 در سال 2021 حراج شد و تخمین زده می‌شد با قیمت 2.25 تا 2.75 میلیون دلار فروخته شود. آن خودرو 27 آگوست 1957 تولید شده بود و همان رنگ بدنه نقره‌ای را داشت. در نهایت این خودرو به قیمت 2.2 میلیون دلار فروخته شد. حراجی RM ساتبیز نیز یک دستگاه 507 مدل 1958 را در سال 2020 با قیمت 2,168,700 دلار به فروش رساند. مدلی دیگر نیز در آریزونا با قیمت حدود 2.17 میلیون دلار فروخته شده است. اگرچه خودروی موردبحث ما اساساً برای بازار آمریکا طراحی شده بود اما فقط 34 دستگاه از آن در این کشور به فروش رفت. یکی از این خودروها با شماره شاسی 70134 گفته شده در تملک تهیه‌کننده‌ای هالیوودی بوده و با قیمت 1,815,000 دلار در سال 2014 فروخته شد؛ اما رکورد بالاترین قیمت بی‌ام‌و 507 به جان سارتیس قهرمان موتورسواری و فرمول یک تعلق دارد که خودروی خود را به عنوان هدیه از رئیس شرکت MV آگوستا دریافت کرد. گفته می‌شود او خودروی خود را تا آخر عمر نگه داشت و پس از مرگش خودرو به قیمت حدود 5 میلیون دلار فروخته شد.

بی‌ام‌و 507 و مرسدس بنز 300SL بیشتر از آن چیزی که فکر می‌کنیم وجه مشترک دارند. یکی از وجوه اشتراک آن‌ها به این موضوع مربوط می‌شود که شرکت‌های یاد شده نبودند که تصمیم گرفتند این دو خودرو را بسازند بلکه مکس هافمن این کار را انجام داد. او برندهای گوناگونی را در دهه 50 میلادی وارد بازار آمریکا می‌کرد و مرسدس و بی‌ام‌و نیز جزو همین شرکت‌ها بودند. مرسدس خودروی مسابقه‌ای W194 را برای فصل 1952 تولید کرد که اولین خودرو پس از جنگ جهانی دوم بود. البته فقط 10 دستگاه از این خودرو بر پایه شاسی لوله‌ای آلومینیومی بسیار سبک‌وزن (82 کیلوگرم) تولید شدند. اما تولید نسخه جاده‌ای 300SL برنامه‌ریزی نشده بود. ایده تولید این مدل را هافمن مطرح کرد و در سال 1953 طی ملاقات با مدیران مرسدس آن را روی میز گذاشت. سپس مدیر مرسدس بنز با ایده هافمن موافقت کرد و دستور تولید هزار دستگاه 300SL جاده‌ای را صادر نمود. این خودرو در فوریه 1954 در نمایشگاه نیویورک رونمایی گردید و بیش از 80 درصد کل ظرفیت تولید آن (حدود 1400 دستگاه مدل کوپه) در آمریکا فروخته شدند و 300SL را اولین محصول مرسدس تبدیل کردند که در خارج از آلمان به موفقیت قابل‌توجهی دست پیدا می‌کند.

در اواسط سال 1956 فروش 300SL گالوینگ کاهش یافت و ژرمن‌ها تصمیم گرفتند نسخه رودستر آن را با درب‌های معمولی بسازند. مدل رودستر در نمایشگاه ژنو 1957 پدیدار شد و به فروش 1858 دستگاهی رسید که بهتر از مدل کوپه بود. با وزن 1500 کیلوگرمی برای مدل کوپه و 1560 کیلوگرم برای مدل رودستر، مرسدس 300SL شایستگی استفاده از نام SL (فوق سبک) را داشت. برخلاف مدل W194 مسابقه‌ای، نسخه جاده‌ای از فریم لوله‌ای روی شاسی فولادی استفاده می‌کرد. کاپوت، درب‌ها و صندوق‌عقب از آلومینیومی ساخته شده بودند تا وزن کلی خودرو کمتر شود. همچنین نسخه تمام آلومینیومی از این خودرو نیز تولید شد که 80 کیلوگرم سبک‌تر بود. البته تنها 29 دستگاه از این مدل‌ها تولید شدند و قیمت بالاتری داشتند.

پیشرانه 6 سیلندر 3 لیتری M198 مرسدس با آب‌ خنک می‌شد و در هر سیلندر دو سوپاپ داشت. با وجود تزریق بنزین مستقیم بوش، این پیشرانه قدرت 212 اسب بخار و گشتاور 275 نیوتون متر را تولید می‌کرد و 300SL می‌توانست در عرض 10 ثانیه از سکون به سرعت 100 کیلومتر در ساعت برسد و سقف سرعت 260 کیلومتر در ساعت را ثبت کند. این خودرو سریع‌ترین محصول تولیدی زمان خود بود. البته سقف سرعت مدل رودستر به 250 کیلومتر در ساعت محدود شده بود. مرسدس بنز 300SL کوپه قیمت 6820 دلاری داشت و مدل رودستر با بهای 10950 دلار عرضه می‌شد. جالب اینکه مدل رودستر در آلمان فقط 10 درصد گران‌تر از نسخه کوپه بود اما این اختلاف قیمت در بازار آمریکا به 70 درصد رسید.

اما برسیم به بی‌ام‌و 507! هافمن فکر می‌کرد روش واردات 300SL درباره این خودرو نیز جواب خواهد داد بنابراین با مدیران بی‌ام‌و نیز صحبت کرد تا این رودستر را برای پر کردن فاصله بین 300SL و خودروهای ارزان‌تر ترایموف و ام جی تولید کنند. او از بی‌ام‌و خودرویی با قیمت 5 هزار دلار را طلب کرده بود. در آن زمان نسخه کوپه 300SL با قیمت 6820 دلار عرضه می‌شد. طراحی اولیه 507 کار ارنست لوف بود اما هافمن از نتیجه خوشش نیامد و پافشاری کرد که بی‌ام‌و آلبرت ون گورتز را استخدام کند. او کار طراحی بدنه را انجام داد و بخش فنی نیز بر عهده فریتز فیدلر و الکس ون فالکنهاسن گذاشته شد.

بی‌ام‌و 507 خودروی سنگین‌وزنی نبود و تنها 1330 کیلوگرم وزن داشت که 230 کیلوگرم کمتر از مرسدس بود. این خودرو بر پایه شاسی ‌کوتاه شده 503 شکل گرفت و فاصله بین محوری نیز از 2835 به 2480 میلی‌متر رسید. ژرمن‌ها از آلومینیوم بیشتری برای رسیدن به هدف خود یعنی وزن کمتر استفاده کردند و تقریباً بخش اعظم بدنه از آلومینیوم ساخته شد؛ اما مشکل 507 به پیشرانه آن مربوط می‌شد چراکه با حجم 3168 سی‌سی، این پیشرانه فاقد تزریق مستقیم بنزین بود و از یک جفت کاربراتور 32 NDIX زنیت استفاده می‌کرد. این خودرو سقف سرعت 200 کیلومتر در ساعت داشت و صفر تا 100 کیلومتر در ساعت آن نیز 11 ثانیه اعلام شده بود که 1 ثانیه بیشتر از 300SL رودستر به نظر می‌آمد.

اما بزرگ‌ترین مشکل بی‌ام‌و 507 به قیمت آن مربوط می‌شد. بی‌ام‌و نتوانست قیمت پیشنهادی هافمن را رعایت کند و قیمت آن در آمریکا 9 هزار دلار بود که در ادامه به 10500 دلار هم افزایش یافت. از طرفی مرسدس 300SL رودستر با قیمت 10950 دلار عرضه می‌شد و به همین خاطر 507 یک شکست تمام‌عیار به شمار می‌رفت. تولید این خودرو در دسامبر 1956 شروع شد و بی‌ام‌و تنها 252 دستگاه از آن را به فروش رساند و با فروش هر خودرو ضرر سنگینی را متحمل شد. همین امر باعث شد ژرمن‌ها تا مرز ورشکستگی پیش بروند و تنها سرمایه تزریق شده هربرت کوانت بود که توانست آن‌ها را از خریداری توسط مرسدس نجات دهد.

در ادامه اخباری منتشر شد مبنی بر اینکه بی‌ام‌و از دست هافمن ناراحت است چراکه او ایده تولید این خودرو را مطرح نمود اما دیگر آن را وارد آمریکا نکرد و به همین خاطر باواریایی ها مجوز واردات محصولاتشان توسط او را لغو کردند. البته هافمن فردی شناخته شده بود؛ اما چرا هافمن به بی‌ام‌و این پیشنهاد را داده بود؟ گفته می‌شود هافمن به مرسدس پیشنهاد تولید نسخه روباز 300SL را داده بود اما مرسدس مدل کوپه را ابتدا تولید کرد و به همین خاطر او به بی‌ام‌و پیشنهاد تولید 507 را داد.

دلیل دیگر هم پرفورمنس خودرو بود. بی‌ام‌و 507 از این نظر به پای 300SL نمی‌رسید. پیشرانه 8 سیلندر آلومینیومی این خودرو فقط 150 اسب بخار قدرت داشت و نکته سورپرایز کننده اینکه 507 برای ارائه راحتی بیشتر نسبت به مرسدس طراحی شده بود چیزی که امروزه درست در نقطه مقابل تفکرات هر دو برند قرار دارد. نتیجه‌گیری کلی یک پارادوکس خواهد بود. اگر بی‌ام‌و می‌توانست 507 را با قیمتی کمتر تولید کند هافمن 5 هزار دستگاه را سفارش می‌داد و این خودرو به اندازه امروز کمیاب نبود. به همین خاطر قیمت این خودرو در حراجی‌ها می‌توانست کمتر باشد اما همین شکست تجاری باعث شد 507 خودرویی خاص‌تر باشد و حالا با قیمت‌های بالاتری به فروش برسد.