سیتروئن 2CV صحرا، ژیان چهارچرخ محرک با دو پیشرانه در جلو و عقب!

این روزها ساخت خودروهای چهارچرخ محرک بسیار آسان شده و این ماشین‌ها را در بازار فراوان می‌بینیم. برخی از خودروسازان با استفاده از میل‌گاردان به‌طور سنتی اقدام به ارائهٔ سامانهٔ چهارچرخ محرک می‌کنند و برخی دیگر از یک یا دو موتور الکتریکی برای نیرو دادن به چرخ‌های عقب استفاده می‌کنند. سیتروئن اما در دههٔ 60 برای ساخت نسخه‌ای چهارچرخ محرک از 2CV روشی غیرمتعارف و بسیار عجیب را به کار گرفت. این نسخه 2CV صحرا نام داشت و تنها 694 دستگاه از آن ساخته شد.

در 2CV صحرا، سیتروئن علاوه بر پیشرانهٔ دو سیلندر تخت هوا خنک معمول که در جلو قرار داشت، یک موتور دیگر را هم در عقب نصب کرد. بااین‌حال، حتی با وجود این دو موتور هم 2CV صحرا قدرت چندانی نداشت زیرا این پیشرانه‌ها با 625 سی‌سی حجم، هرکدام تنها 13 اسب بخار قدرت و 26 نیوتن متر گشتاور داشتند. این دو موتور که هرکدام یک گیربکس برای خود داشتند، به‌طور مستقل کار می‌کردند و خودرو می‌توانست به‌صورت محرک جلو، محرک عقب یا چهارچرخ محرک کار کند. با اهرمی که در کنار دسته‌دنده قرار داشت، می‌شد با همگام‌سازی گیربکس‌ها، خودرو را در حالت تک موتور یا دو موتوره قرار داد.

روی داشبورد دو سوئیچ استارت تعبیه شده بود که هرکدام برای یکی از موتورها است. سوئیچ نزدیک به فرمان پیشرانهٔ جلو را روشن می‌کند درحالی‌که سوئیچ دوم برای موتور عقب است. در حالت تک موتور، حداکثر سرعت خودرو تنها 65 کیلومتر بر ساعت بود ولی با استفاده از هردو موتور، این رقم به 100 کیلومتر بر ساعت می‌رسید. سیتروئن برای تأمین سوخت این پیشرانه‌ها، دو باک بنزین را زیر صندلی‌های جلو نصب کرده و روی درهای جلو هم سوراخی برای بنزین زدن تعبیه شده بود. سیتروئن همچنین در این نسخه شاسی و بازوهای تعلیق را تقویت کرده بود تا در مسیرهای ناهموار تحمل بیشتری داشته باشد. مهندسان فرانسوی همچنین برای این ماشین سپرهای لوله‌ای محکم، لاستیک‌های بزرگ‌تر نسبت به 2CV معمولی و صفحاتی برای محافظت از زیر خودرو در نظر گرفته بودند.

با وجود دو پیشرانه، دو گیربکس و دو باک بنزین، 2CV صحرا هنوز هم تنها 735 کیلوگرم وزن داشت. سیتروئن برای ساخت این نسخهٔ دو موتور مجبور شد در بدنهٔ 2CV تغییرات زیادی ایجاد کند که صحرا را حتی عجیب‌تر جلوه می‌دهد. برخلاف نسخهٔ معمولی، دهانهٔ گلگیرهای عقب برش خورده و کمی بالاتر هم دریچه‌هایی برای خنک کردن پیشرانه تعبیه شده است. در عقب هم یک فن خنک‌کننده برای پیشرانه نصب شده و در طرفین آن چراغ‌های اختصاصی جای گرفته‌اند. در جلو هم کاپوت بازطراحی شده و روی آن جایی برای نصب زاپاس تعبیه شده است زیرا دیگر امکان قرار دادن زاپاس در صندوق عقب وجود ندارد.

در سال 1956، فرانسه در صحرای الجزایر که جزء مستعمرات خود بود، نفت کشف کرد. از سوی دیگر، در آن سال‌ها سیتروئن 2CV وسیلهٔ نقلیهٔ محبوب کارگران صنعت نفت در مأموریت‌های اکتشافی در صحراهای وسیع آفریقا بود. یکی از دلایل اصلی این موضوع، قیمت پایین خودرو بود. در اواسط دههٔ 50، این ماشین با احتساب نرخ نورم، معادل 12 هزار دلار امروز قیمت داشت. علاوه بر این، 2CV بسیار قابل‌اعتماد بود و به‌آسانی تعمیر می‌شد. البته در آن زمان جیپ مدل‌های غیرنظامی تولید می‌کرد و لندروور هم از سال 1948 در بازار حضور داشت ولی این خودروها بسیار گران‌تر بودند و تجهیز ناوگان نفتی‌ها با سیتروئن 2CV راه بسیار اقتصادی‌تری محسوب می‌شد.

بنابراین، وقتی خریدارانی در صحرای آفریقا دارید که خواهان سامانهٔ چهارچرخ محرک هستند، چگونه می‌توانید بدون توسعهٔ یک سامانهٔ چهارچرخ محرک به نیاز آن‌ها پاسخ دهید؟ راه‌حل آسان افزودن یک پیشرانهٔ دوم به عقب 2CV است. ترکیب دو موتوره امکان ساخت خودرویی با توانایی‌های مناسب در مسیرهای ناهموار را بدون صرف زمان و هزینهٔ زیاد و دو برابر کردن قیمت فراهم می‌کرد. البته بازار 2CV صحرا فقط به خریدارانی در صحراهای آفریقا محدود بود و خارج از بیابان به دلیل قیمت گران‌تر از 2CV معمولی مشتری نداشت. به همین دلیل، از این خودرو بین سال‌های 1960 تا 1967 تنها 694 دستگاه ساخته شد. در حال حاضر اما این خودرو ارزش زیادی پیدا کرده است به‌گونه‌ای که در سال 2019 یک نمونهٔ آن در حراجی پبل بیچ با قیمت 106,400 دلار فروخته شد.

سیتروئن اولین خودروسازی نبود که برای دستیابی به سامانهٔ چهارچرخ محرک، ایدهٔ استفاده از دو پیشرانه را مطرح کرد زیرا بیش از بیست سال قبل، شرکت آلمانی تمپو در خودرویی بنام G1200 همین ایده را به کار گرفته بود. این خودرو که در سال 1937 معرفی شد، برای ارتش آلمان و به‌منظور حمل‌ونقل در مسیرهای ناهموار ساخته شده بود. جالب اینکه G1200 سه سال قبل از جیپ ساخته شد. این خودرو به دو پیشرانهٔ 600 سی‌سی دو سیلندر مجهز بود که هرکدام 19 اسب بخار قدرت داشتند و مجموعاً 38 اسب بخار قدرت تولید می‌کردند. G1200 حتی از سیستم فرمان گیری چرخ‌های عقب هم بهره می‌برد.