مونته‌وردی، سوپراسپرت سوئیسی ناشناخته با پیشرانه همی کرایسلر

پیشرانهٔ 7 لیتری (426 اینچ مکعب) همی کرایسلر که در سال 1964 معرفی شد، به معنای واقعی کلمه هم در پیست و هم در خیابان یک تغییردهندهٔ بازی بود. این نیروگاه با 425 اسب بخار قدرت و 665 نیوتن متر گشتاور، ماسل کارهای دوج و پلیموث را هم در پیست‌های بیضی‌شکل نسکار و 400 متر درگ NHRA و هم در چالش‌های خیابانی به پیروزی رساند. این موتور آن‌قدر قدرتمند بود که هیچ‌کدام از دیگر خودروسازان آمریکایی چیزی نزدیک به آن نداشتند. به همین دلیل، هر خودرویی که به موتور 426 همی مجهز بود به یک افسانه تبدیل شد.

تقریباً همه از چلنجرها، چارجرها و پلیموث‌هایی که به موتور همی مجهز شدند باخبر هستند اما راز کوچکی وجود دارد که احتمالاً خیلی‌ها از آن بی‌خبرند. در اوایل دههٔ 70، یک سازندهٔ خودروهای لوکس سوئیسی بنام مونته‌وردی اقدام به ساخت یک سوپراسپرت موتور وسط با پیشرانهٔ 426 همی کرد. این خودرو که با نام Hai 450 SS شناخته می‌شد، در دو پروتوتایپ ساخته شده و به‌عنوان قاتل فراری، بسیار به موفقیت نزدیک بود. این سوپراسپرتی جذاب و بسیار قدرتمند بود که می‌توانست تمام خودروهای پرفورمنس اروپایی را مغلوب و مونته‌وردی را به نامی مشهور در حد لامبورگینی و مازراتی تبدیل کند اما متأسفانه پروژهٔ Hai 450 SS به نتیجه نرسید و قطعه‌ای پنهان از تاریخ خودروسازی تبدیل شد.

پیتر مونته‌وردی یک رانندهٔ سابق مسابقات فرمول یک بود که یک نمایندگی فروش خودرو را در سوئیس افتتاح کرد. وی که به واردات خودروهای گران‌قیمت می‌پرداخت، بیشتر با برندهای ب‌ام‌و، لانچیا و فراری سروکار داشت که آخری باعث شد مونته‌وردی به فکر ایجاد شرکت خودروسازی خودش بیفتد. وی با انزو فراری خصومت شدیدی پیدا کرد و درنتیجه مونته‌وردی از واردات خودروهای این شرکت منع شد. مونته‌وردی برای انتقام گرفتن از فراری، تصمیم گرفت خودش اقدام به ساخت خودرو کند. وی امیدوار بود بتواند با این خودروها فراری و دیگر خودروهای اسپرت و لوکس اروپایی را شرمنده کند.

در اوایل دههٔ 50، مونته‌وردی خودروهای اسپرت و مسابقه‌ای جالبی را به‌صورت دست‌ساز و در تعداد بسیار اندکی تولید می‌کرد اما در اواخر دههٔ 60 به یک خودروساز واقعی تبدیل شد. موفق‌ترین محصول این شرکت گرند تورر لوکسی بنام High Speed بود که در سال 1967 با پیشرانه‌های V8 کرایسلر به بازار آمد. در سال 1970 اما ایدهٔ ساخت یک سوپراسپرت موتور وسط به ذهن مونته‌وردی رسید که باعث شود مردم نام فراری و لامبورگینی را فراموش کنند. این ایده به پروتوتایپی تبدیل شد که Hai 450 SS نام گرفت. در این نام کلمهٔ Hai به معنای کوسه در آلمانی بود، 450 به قدرت خودرو اشاره داشت و SS مخفف فاصلهٔ محوری کوتاه یا Super Short بود.

ظاهر شگفت‌انگیز Hai 450 SS توسط اتاق‌ساز مشهور ایتالیایی «پیترو فروا» طراحی شد یعنی کسی که تعدادی از به‌یادماندنی‌ترین خودروهای مازراتی را در دههٔ 60 طراحی کرده بود. این خودرو با دماغه‌ای تیز، گلگیرهای جلوی برجسته و سقف شیب‌دار، نه‌تنها با دیگر آثار فروا بسیار فاصله داشت بلکه شبیه هیچ خودروی دیگری نبود و خیره‌کننده به نظر می‌رسید. پس از ساخت اولین پروتوتایپ این خودرو، نمونهٔ دوم هم ساخته شد که Hai 450 GTS نام گرفت.

این ظاهر جذاب به قلب قدرتمندی هم نیاز داشت و به همین دلیل، مونته‌وردی تصمیم گرفت سوپرکار خود را به پیشرانهٔ 426 همی مجهز کند. این پیشرانه پشت صندلی‌ها نصب شد و حتی بخشی از آن بین صندلی‌ها قرار گرفته بود که توزیع وزن 49 به 51 را فراهم می‌کرد. این نیروگاه باشکوه از شیشهٔ عقب خودرو قابل‌مشاهده بود و برخلاف خودروهای همی موپار که اغلب با گیربکس‌های چهار سرعتهٔ اتوماتیک تولید می‌شدند، در Hai 450 SS از گیربکس پنج سرعته دستی استفاده شد. این خودرو بدنه‌ای فولادی داشت که روی یک شاسی لوله‌ای فولادی قرار می‌گرفت. سیستم تعلیق جلو از نوع دو جناغی با فنرهای پیچشی بود درحالی‌که در عقب از کمک‌فنرهای قابل تنظیم Koni استفاده شد که برای ارائهٔ سواری نرم در کنار هندلینگ عالی طراحی شده بود. ترمزها نیز در هر چهارچرخ دیسکی بودند. Hai 450 SS با این ویژگی‌ها آمادهٔ به چالش کشیدن سوپراسپرت‌های اروپایی بود اما متأسفانه چنین نشد.

هرچند Hai 450 SS از نیروگاهی استفاده می‌کرد که افسانه‌ای‌ترین ماسل کارهای تاریخ را خلق کرد اما خیلی سریع نبود. پروتوتایپ این سوپرکار سوئیسی ظرف 4.7 ثانیه از صفر به سرعت 96 کیلومتر بر ساعت می‌رسید و می‌توانست به حداکثر سرعت 280 کیلومتر بر ساعت دست پیدا کند. یکی از دلایلی که باعث شد Hai 450 SS آن‌طور که انتظار می‌رفت چابک نباشد، قدرت موتور بود. مونته‌وردی بنا به دلایلی، تمام قدرت موتور 426 همی را بیرون نکشیده بود و درحالی‌که این پیشرانه در آمریکا 425 اسب بخار قدرت تولید می‌کرد، سوپرکار سوئیسی تنها 350 اسب بخار قدرت داشت. البته ازآنجایی‌که مونته‌وردی نام این خودرو را 450 گذاشته بود، ابتدا انتظار داشت بتواند از موتور کرایسلر چنین قدرتی بیرون بکشد اما بعداً این رقم کاهش پیدا کرد.

Hai 450 SS خودروی فوق‌العاده‌ای بود و فقط به کمی توسعهٔ بیشتر نیاز داشت. تنظیم پیشرانهٔ همی تا 450 اسب بخار قدرت و مقداری کاهش وزن می‌توانست این خودرو را واقعاً به قاتل فراری تبدیل کند. بااین‌حال، این سوپراسپرت در سال 1970 در نمایشگاه ژنو به نمایش درآمد و درحالی‌که همه را غافلگیر کرد، حتی یک نفر هم آن را برای خرید سفارش نداد. البته مونته‌وردی ادعا کرد که 9 دستگاه از این خودرو ساخته و فروخته است ولی شواهد فقط به ساخت دو پروتوتایپ اشاره دارند. از سرنوشت پروتوتایپ اول خبری نیست اما دومی در سال 1970 به یک کلکسیونر فروخته شد و سپس چند بار دست‌به‌دست شد و نهایتاً در سال 2012 در یک حراجی با قیمت 577 هزار دلار به فروش رسید. بعداً نیز با استفاده از قطعات باقیمانده در شرکت، دو نمونهٔ دیگر از Hai 450 SS ساخته شدند که هم‌اکنون در موزهٔ حمل‌ونقل ملی سوئیس نگهداری می‌شوند.

مونته‌وردی پس از Hai 450 SS همچنان تا دههٔ 90 در خودروسازی فعالیت می‌کرد. این شرکت در اواخر دههٔ 70 وارد بازار سدان‌ها و شاسی‌بلندهای لوکس شد. آخرین خودرویی که پیتر مونته‌وردی قبل از مرگ نابهنگامش در سن 64 سالگی ساخت، سوپراسپرت دیگری بنام Hai 650 F1 بود. هدف وی از ساخت این خودرو جلب دوبارهٔ توجهات به برند مونته‌وردی و تولید یک خودروی فرمول یک واقعی برای جاده بود. برای انجام این کار، از شاسی فرمول یک تیم منحلهٔ اونیکس F1 و پیشرانهٔ هشت سیلندر DFR فورد با 650 اسب بخار قدرت استفاده شد. هرچند گفته می‌شد Hai 650 F1 چند سفارش دریافت کرده اما این خودرو هم سرنوشتی مشابه Hai 450 SS داشت و فقط سه پروتوتایپ از آن ساخته شد.