با بدترین خودروی تاریخ انگلستان آشنا شوید؛ لیلاند P76

چندین دهه پیش، بریتانیا در کشورهایی که مستعمره‌اش بودند، اقدام به تولید خودرو می‌کرد. شرکت بریتیش موتور یا BMC قطعات خودروهای خود را برای مونتاژ و تولید به کشورهای مختلف مستعمرهٔ بریتانیا از آفریقای جنوبی گرفته تا استرالیا و نیوزلند ارسال می‌کرد. این خودروها اما بیشتر شبیه مجازاتی برای کشورهایی بودند که سودای استقلال داشتند.

زمانی فعالیت‌های شرکت BMC بسیار گسترده بود و این شرکت آن‌قدر درآمد داشت که می‌توانست خودروهایی را به‌طور خاص برای بازار استرالیا توسعه دهد. بااین‌حال، این تلاش‌ها عمدتاً منجر به خلق خودروهای فاجعه‌باری مثل موریس ماژور و آستین لنسر در اواخر دههٔ 50 شدند. پس‌ازاین، موریس نوماد راهی این کشور شد که نسخه‌ای بروز شده از موریس 1100 بود و گیربکس وحشتناکی داشت. در دههٔ 70 هم آستین کیمبرلی در استرالیا و نیوزلند عرضه شد و آن‌قدر وحشتناک بود که بریتیش موتور مجبور شد پس از تنها دو سال آن را کنار بگذارد. این در حالی بود که در سال 1968، بریتیش موتورز با لیلاند موتورز ادغام شد و شرکت بریتیش لیلاند شکل گرفت که به ساخت خودروهای بی‌کیفیت و پرایراد شهرت داشت.

خودروهایی که بریتیش لیلاند در بازار استرالیا عرضه کرد، ازآنجایی‌که بر اساس خودروهای نامناسب بریتانیایی ساخته شده بودند و کیفیت ساخت پایینی داشتند، شهرت این شرکت را لکه‌دار کردند. پاسخ و راه‌حل بریتیش لیلاند برای این مشکل، توسعهٔ یک خودروی کاملاً جدید مطابق با نیازهای بازار استرالیا بود. این به معنای ساخت یک سدان بزرگ محرک عقب با سیستم فنی ساده بود یعنی چیزی مشابه هولدن کینگزوودز، فورد فالکون و کرایسلر والیانت که آن سال‌ها در استرالیا بسیار پرفروش بودند. این‌ها خودروهایی جان‌سخت و ساده بودند که با پیشرانه‌های شش سیلندر خطی یا V8 و صندلی‌های جلوی نیمکتی عرضه می‌شدند؛ بنابراین، لیلاند P76 با استفاده از همین فرمول متولد شد.

P76 که در سال 1973 معرفی شد، بدنه‌ای شیک و گوه‌ای شکل داشت که توسط طراح داخلی لیلاند استرالیا «رماند رادبورگ» طراحی شده بود. طراحی این خودرو اما در جلو و عقب با اوورهنگ‌های بسیار کشیده و صندوق باری آن‌قدر بزرگ که بتواند یک بشکهٔ 160 لیتری را در خود جای دهد، کمی عجیب به نظر می‌رسید. P76 با دو پیشرانهٔ مختلف شامل 2.6 لیتری شش سیلندر خطی (نسخه‌ای حجم خورده از موتور 2.2 لیتری عرضی آستین موریس 2200) و 4.4 لیتری V8 برگرفته از پیشرانهٔ 3.5 لیتری روور (موتوری که در اصل از بیوک گرفته شده بود) در استرالیا عرضه شد. P76 عملکرد بسیار خوبی داشت و نشان داد که توان رقابت با رقبای آمریکایی خود را دارد. حتی مجلهٔ استرالیایی Wheels این سدان بریتانیایی را به‌عنوان خودروی سال 1973 خود انتخاب کرد.

داستان P76 اما به ناگاه به فاجعه تبدیل شد. وقوع بحران سوخت، اعتصابات کارخانه‌های قطعه‌سازی و درنتیجه کمبود قطعات، فرایند توسعهٔ نیمه‌کاره و مونتاژ عجولانه همگی شرایط این خودرو را بغرنج کردند. همچنین گفته می‌شد رقبای بریتیش لیلاند قطعه‌سازان را تحت‌فشار قرار دادند تا تحویل قطعات به این شرکت را متوقف کنند زیرا از اینکه لیلاند استرالیا واقعاً خودروی خوبی تولید کرده باشد می‌ترسیدند. بدین ترتیب، فروش P76 کاهش پیدا کرد و این خودرو در اکتبر سال 1974 یعنی تنها 16 ماه پس از عرضه، همراه با کارخانهٔ سیدنی که به تولید آن می‌پرداخت، به تاریخ پیوست. درواقع، P76 هم قربانی مشکلات داخلی بریتیش لیلاند و هم مشکلات محلی در استرالیا شد. از این خودرو حدود 18 هزار دستگاه ساخته شد که همگی در استرالیا عرضه شدند اما P76 برای عرضه در اروپا هم ارزیابی شده بود که البته هیچ‌گاه محقق نشد.

پایان زودهنگام داستان P76 مرگ نسخه‌های دیگر این خودرو را هم به دنبال داشت که یکی از آن‌ها نسخهٔ کوپه بود که با نام فورس 7 شناخته می‌شد. ظاهر این خودرو شبیه ترکیبی از عناصر طراحی ایتالیایی، آمریکایی و بریتانیایی به نظر می‌رسید. گمان می‌رود تنها 10 دستگاه از P76 کوپه ساخته شده باشد. نسخهٔ استیشن اما از این هم ناکام‌تر بود زیرا فقط یک دستگاه از آن ساخته شد.

لیلاند P76 با وجود تمام مشکلات و ناکامی‌هایش، امروز همچنان در استرالیا طرفداران وفاداری دارد که علاقهٔ زیادی به این خودرو دارند به‌گونه‌ای که هم‌اکنون حداقل هفت کلوب مالکین P76 در استرالیا و نیوزلند فعال است. کلوب مالکان این خودرو همچنین در سال 2023 مراسمی به مناسبت پنجاه‌سالگی P76 برگزار کرد که جمعیت بسیار زیادی در آن حضور داشتند.