نگاهی دقیق به پیشرانه V12 چهار توربوی جیامارو، پادشاه موتورها!
وقتی اواخر سال گذشته خبر ساخت یک موتور V12 چهار توربو توسط یک خودروساز نوپا منتشر شد، موجی از هیجان در صنعت خودرو شکل گرفت. حالا، جیامارو دو خودروی اول خود را با نام‌های کاتلا و آلبور رونمایی کرده که هر دو مجهز به این موتور عجیب‌وغریب با بیش از 5028 اسب بخار قدرت هستند. در ادامه قصد داریم نگاه دقیق‌تری به این نیروگاه فوق‌العاده داشته باشیم.
جیامارو با همکاری شرکت مهندسی ایتالتکنیکا که در آن سهام دارد این موتور را توسعه داده است. این V12 با حجم 7 لیتر، بین ردیف‌های سیلندر خود زاویهٔ غیرمعمول 120 درجه دارد و چهار توربوشارژر بین ردیف‌های سیلندر جای گرفته‌اند. تا جایی که می‌دانیم، تاکنون هیچ شرکتی موتور V12 با زاویه 120 درجه نساخته است و تنها موتورهای تولیدی با این زاویه، شش سیلندرهای مک‌لارن و فراری هستند. 120 درجه یکی از سه زاویه ممکن برای موتورهای دوازده سیلندر (همراه با 60 و 180 درجه) است که امکان ترتیب احتراق یکنواخت و تعادل اولیه و ثانویه کامل را فراهم می‌کند. باز کردن زاویه V12 نسبت به زاویه رایج 60 درجه، فضای لازم برای آرایش توربوهای هات‌وی (Hot-V) را فراهم کرد که لوله‌کشی کوتاه‌تر و پاسخگویی بهتر به گاز را ممکن می‌سازد. همچنین این طراحی، مرکز ثقل پایین‌تری ایجاد می‌کند.
در تئوری، یک موتور دوازده سیلندر با زاویه 180 درجه (دوازده سیلندر تخت مثل موتور فراری تستاروسا) می‌توانست مرکز ثقل را حتی پایین‌تر بیاورد اما جیامارو آن را به دلیل عرض زیاد غیرعملی دانست. جیامارو همچنین می‌گوید زاویه 120 درجه به خنک‌سازی کمک می‌کند و فضای بیشتری برای دفع گرمای عظیم تولیدشده توسط سیستم اگزوز و توربوها وجود دارد. البته مهندسان سریعاً اشاره می‌کنند که مدیریت حرارتی در چنین موتوری همچنان چالشی بزرگ است. این V12 با الهام از موتور بوگاتی EB110 ساخته شده که «لوریس بیکوچی»، مهندس ارشد جیامارو، در توسعه آن نقش داشت و «جاکومو کومنداتوره»، بنیان‌گذار جیامارو، از طرفداران سرسخت آن است؛ مانند EB110، این V12 چهار توربوشارژر موازی دارد که هر یک برای سه سیلندر کار می‌کند. این موتور مانند پیشرانه‌های مسابقه‌ای، با چرخ‌دنده‌ها کار می‌کند و فاقد تسمه یا زنجیر تایم است. موتور جیامارو همچنین از سیستم روغن‌کاری کارتل خشک با شش پمپ تخلیه استفاده می‌کند تا در همه شرایط، روانکاری مناسب تضمین شود.
کومنداتوره می‌گوید بلوک موتور از آلیاژ آلومینیوم فرمول یک و میل‌لنگ از آلیاژ هوانوردی ساخته شده است. حداکثر خروجی این موتور در هایپرکار کاتلا که 2157 اسب بخار قدرت و 2008 نیوتن متر گشتاور است، فقط در صورت استفاده از سوئیچ قرمز آزاد می‌شود و سوئیچ مشکی قدرت را روی 1670 و سوئیچ سفید بین 400 تا 800 اسب بخار محدود می‌کند. این قدرت از طریق گیربکس هفت سرعته ترنس‌اکسل (ساخت CIMA در بولونیا) با گزینه دستی یا پدال شیفت و دیفرانسیل لغزش محدود مکانیکی فقط به چرخ‌های عقب منتقل می‌شود. جیامارو همچنین در حال توسعه گیربکس دوکلاچه 11 سرعته برای آینده است.
جیامارو و ایتالتکنیکا بیش از 500 ساعت تست داینو روی این V12 انجام داده‌اند و آزمایش‌های جاده‌ای در پروتوتایپ‌های استتار شده ادامه دارد. ما این موتور را در یک پروتوتایپ بدون بدنه کاتلا دیدیم. صدا و قدرتی که از آن ساطع می‌شود، بی‌مانند است. کومنداتوره در مورد این موتور می‌گوید:
V12 پادشاه موتورهاست. می‌توانستیم مانند بوگاتی سراغ موتور 16 سیلندر برویم، اما V12 تعادل کاملی بین قدرت و حس واقعی ایجاد می‌کند. این بهترین پیکربندی ممکن است.