ملکوس RS 1000؛ خودروی 3 سیلندر آلمان شرقی با درهای گالوینگ

بلوک شرق به خاطر خودروهای پرفورمنس و اسپرت شناخته نمی‌شود بلکه در آن دوران شاهد تولید خودروهای کم‌هزینه و ساده بوده‌ایم که از نظر قابلیت اطمینان هم وضعیت خوبی نداشته‌اند. البته برخی استثناها نیز وجود دارد که یکی از آن‌ها ملکوس RS 1000 خواهد بود. این خودرو در آلمان شرقی و توسط راننده مسابقات خودرویی ساخته شد چراکه می‌خواست خودروی مخصوص خود را داشته باشد. این خودروی غیرعادی که "فراری شرق" نام دارد ظاهری سریع‌تر از قلب تپنده‌اش را به نمایش می‌گذارد. ملکوس RS 1000 در بخش طراحی ظاهری از عناصر ظاهری برخی خودروهای اسپرت زمان خود الهام گرفته و شاید شاخص‌ترین این موارد درهای گالوینگ باشد. همچنین در دل خودرو هم پیشرانه 3 سیلندر کوچکی قرار دارد که همه این ویژگی‌ها باعث می‌شود RS 1000 شبیه هیچ خودروی دیگری نباشد و در صنعت خودروی آلمان شرقی جزو محصولات عجیب محسوب شود.

آقای هاینز ملکوس در سال 1959 شرکت ملکوس را در درسدن آلمان شرقی تأسیس کرد. این کمپانی عموماً روی تولید خودروهای مسابقه‌ای ساده در آن زمان همچون فرمولا جونیور، فرمولا 3 و فرمولا فورد تمرکز داشت. اکثر خودروهای ملکوس با استفاده از پیشرانه شرکت‌های دیگر همچون وارتبورگ و ترابانت تولید می‌شدند و در مسابقات نیز موفقیت‌هایی را به دست آوردند. همین موفقیت‌ها باعث شد هاینز ملکوس لقب "کالین چپمن شرقی" را به دست آورد.

او به مدت 27 سال در این زمینه فعالیت نمود و نهایتاً شرکت خود را در سال 1986 تعطیل کرد. با وجود تعطیلی شرکت، ملکوس تصمیم گرفت همچنان در دنیای خودرو باقی بماند هرچند روش متفاوتی را انتخاب کرد. چند سال پس از تعطیلی شرکت ملکوس، او نمایندگی بی ام و در درسدن را افتتاح کرد و پسر و نوه‌اش نیز دنباله‌روی او بودند و در موتور اسپرت و صنعت خودرو حضور یافتند. بزرگ‌ترین پسر او توانست چندین پیروزی را در مسابقات قهرمانی کشورهای سوسیالیست اروپای شرقی کسب کند اما در سال 1990 و در تصادفی دل‌خراش جان خود را از دست داد. پسر جوان‌تر هاینز که در موتور اسپرت فعالیت می‌کرد بین سال‌های 2009 تا 2012 شرکت ملکوس را احیا کرد هرچند موفقیت محدودی را به دست آورد و تنها چند خودرو را تولید نمود.

پس از چند دهه تولید خودروهای مسابقه‌ای، هاینز ملکوس در سال 1969 چالش جدیدی را انتخاب کرد که آن چالش تولید خودروی جاده‌ای بود. این خودرو که RS 1000 نام گرفت تنها خودروی جاده‌ای شرکت موردبحث به شمار می‌رود. در طراحی این خودرو از محصولات مسابقه‌ای الهام گرفته شده و استایل آن ما را به یاد فراری 250 GTO می‌اندازد. دو رول بار خودرو نیز به‌صورت یکپارچه با فریم شیشه جلو و پشت صندلی راننده جلب‌توجه می‌کنند. پیشرانه ملکوس RS 1000 از نوع 3 سیلندر دو زمانه است که در دو نسخه تولید شد. نسخه 1 لیتری 68 اسب بخار قدرت داشت و در اکثر نمونه‌های تولیدی نصب شد. البته برخی مدل‌ها به نسخه 1.2 لیتری از همین پیشرانه مجهز شدند و حداکثر سرعت آن‌ها حدود 10 کیلومتر در ساعت بهبود یافت. نیروی تولیدی پیشرانه از طریق گیربکس 5 سرعته دستی راهی چرخ‌ها می‌شد و صفر تا 96 کیلومتر در ساعت 12 ثانیه‌ای را فراهم می‌کرد.

تنها 101 دستگاه از ملکوس RS 1000 تولید شد و اگرچه قدرت پیشرانه چنگی به دل نمی‌زد اما وزن کم 680 کیلوگرمی تا حدی این نقیصه را جبران می‌نمود. دلیل وزن کم خودرو نیز بدنه فایبرگلاس و ساختار ساده بود. برای مقایسه باید گفت اولین نسل از لوتوس الیزه نیز وزن حدود 725 کیلوگرمی داشته است. در بخش طراحی، عناصر برخی سوپر اسپرت‌های اروپای غربی به ویژه فراری 250 GTO دیده می‌شود. البته چشمگیرترین ویژگی RS 1000 را می‌توان درهای گالوینگ آن دانست که حتی امروزه نیز در خودروهای معدودی دیده می‌شود.

ملکوس برای RS 1000 از پیشرانه شرکت وارتبورگ استفاده کرد که زیرمجموعه شرکت AWE محسوب می‌شد. ملکوس قبلاً در خودروهای مسابقه‌ای خود نیز از نیروگاه‌های وارتبورگ استفاده کرده بود. وارتبورگ که هم‌اکنون به خاطرات پیوسته، جزو نام‌های مشهور در چند دهه قبل بوده و اولین بار در سال 1898 و روی یکی از محصولات AWE بکار رفته است. سه دهه بعد، بی ام و نیز از همین نام برای اولین خودروی اسپرت خود یعنی 3/15 DA-3 وارتبورگ استفاده کرد. پس از جنگ جهانی دوم، AWE وارتبورگ را به عنوان زیرمجموعه خود احیا کرد و از نشان آن روی چندین محصول تولید آلمان شرقی استفاده نمود. در آن دوران بود که AWE روی صادرات تمرکز کرد و برخی خودروهای برند وارتبورگ در آلمان غربی، بریتانیا، آمریکا و... به فروش رفت. پس از تولید برخی مدل‌های ناموفق و رقابت شدید با برندهای آلمان غربی، AWE کسب‌وکار خود را تعطیل و کارخانه وارتبورگ را در سال 1991 به اوپل فروخت.

همان‌طور که گفتیم ملکوس RS 1000 از پیشرانه 3 سیلندر دو زمانه استفاده می‌کرد، ترکیبی به شدت کمیاب در دنیای خودرو اما نسبتاً رایج در دنیای موتورسیکلت‌ها. شاید مشهورترین برندی که با پیشرانه‌های دو زمانه شناخته می‌شود ساب سوئد باشد که چندین محصول را با این نوع پیشرانه تولید کرد. اولین خودروی ساب یعنی 92 به همراه مدل‌های 93، 94، 95، 96 و سونت به چنین پیشرانه‌هایی مجهز بوده‌اند. با اینکه ساب 92 به پیشرانه 2 سیلندر دو زمانه مجهز بود اما مدل‌های بعدی از پیشرانه‌های 3 سیلندر استفاده کردند.

در سال 2006 و دو دهه پس از توقف تولید خودرو توسط هاینز ملکوس، پسر او تصمیم گرفت برند پدرش را احیا کرده و نسخه جدیدی از RS 1000 را تولید کند. این پروژه در سال 2009 کلید خورد و نام خودروی جدید هم به RS 2000 تغییر یافت. این خودرو اولین بار در نمایشگاه فرانکفورت همان سال معرفی شد. RS 2000 بر پایه پلتفرم لوتوس الیزه توسعه یافته بود و به اصول اصلی پدرش در تولید خودرویی سبک‌وزن و چابک وفادار بود.

نسخه‌های گوناگونی از این خودرو شامل GT و GTS و حتی بلک ادیشن تولید شد هرچند سقف تولید هریک از آن‌ها فقط 5 دستگاه بود. RS 2000 از پیشرانه‌های تویوتا و فولکس‌واگن استفاده می‌کرد و تا سال 2012 فقط 25 دستگاه از این خودرو در سال تولید شد و نهایتاً نیز با ورشکستگی کمپانی داستان ملکوس بازهم به پایان رسید.