داستان بزرگ‌ترین پیشرانهٔ خودروی تاریخ، چهار سیلندر 28 لیتری!

در سال 1909، فیات که تنها یک دهه از آغاز فعالیتش در خودروسازی می‌گذشت، تصمیم به ساخت خودرویی گرفت که رکورد سرعت زمینی را بشکند و بتواند رکود دار آن زمان یعنی بلیتزن بنز را مغلوب کند. بدین ترتیب، مهندسان فیات تمام تلاش خود را به کار گرفتند و خودرویی را ساختند که هرچند رسماً S76 نام داشت ولی به هیولای تورین شهرت یافت. فیات برای اینکه مچ بنز را بخواباند، بزرگ‌ترین پیشرانه‌ای را ساخت که تاکنون روی یک خودرو نصب شده است.

این داستان در سال نوامبر 1909 آغاز شد یعنی زمانی که «ویکتور همری» فرانسوی با دست‌یابی به سرعت 202 کیلومتر بر ساعت با خودروی بلیتزن بنز در پیست بروکلندز انگلستان، رکورد سرعت زمینی را شکست. بلیتزن بنز از یک پیشرانهٔ عظیم 21.5 لیتری چهار سیلندر استفاده می‌کرد که 200 اسب بخار قدرت و نزدیک به 900 نیوتن متر گشتاور داشت و می‌توانست به حداکثر دور تنها 1,650 rpm برسد. پمپ بنزین این پیشرانه به‌صورت دستی و توسط سرنشین کار می‌کرد. با توجه به اینکه در آن سال‌ها تمرکز خودروهای مسابقه‌ای بجای لپ تایم در پیست روی رکورد سرعت بود، ایتالیایی‌ها تصمیم به ساخت خودرویی گرفتند که بتواند بنز را مغلوب کند. بدین منظور، درحالی‌که بنز از موتور عظیم 21.5 لیتری استفاده می‌کرد، فیات تصمیم به ساخت پیشرانه‌ای حتی بزرگ‌تر با حجم 28.5 لیتر گرفت که 100 اسب بخار قدرت بیشتری را نسبت به رقیب آلمانی برای شکستن رکورد سرعت به ارمغان آورد.

مهندسان فیات قبل از این، خودروی گرند پری S74 را با پیشرانهٔ چهار سیلندر 16 سوپاپ 14.2 لیتری و 180 اسب بخار قدرت ساخته بودند که به موفقیت‌هایی رسیده بود و در مسابقهٔ سال 1905 دوم شد. بااین‌حال، برای شکستن رکورد 200 کیلومتر بر ساعت بنز، 180 اسب بخار قدرت کافی نبود؛ بنابراین، مهندسان فیات از همان معماری اولیهٔ موتور S74 بهره بردند و اندازهٔ تمام قطعات را دو برابر کردند. نتیجه یک نیروگاه عظیم 27.4 لیتری چهار سیلندر بود که 300 اسب بخار قدرت تولید می‌کرد یعنی رقمی که 100 اسب بخار از بنز بیشتر بود. این پیشرانه گشتاور خیره‌کنندهٔ 2700 نیوتن متری داشت و در هر صد کیلومتر نزدیک به 60 لیتر بنزین مصرف می‌کرد! از S76 با این موتور دو دستگاه ساخته شد و همه‌چیز برای شکستن رکورد سرعت آماده به نظر می‌رسید.

بااین‌حال، مانع بزرگی بر سر این کار قرار داشت. فیات نتوانست راننده‌ای آن‌قدر شجاع را پیدا کند که پشت فرمان S76 بنشیند زیرا این ماشین اساساً یک موتور فوق‌العاده بزرگ بود که به یک فرمان و چهار چرخ با لاستیک‌های باریک متصل شده بود و هندلینگ مطمئنی نداشت. رانندهٔ آزمایشی فیات نیز که از ابتدا روی این پروژه کار می‌کرد، پس از یک‌بار رانندگی با S76، از راندن مجدد آن امتناع کرد؛ بنابراین، فیات رانندهٔ مسابقهٔ ایتالیایی «پیترو بوردینو» را برای این کار به خدمت گرفت. در آن زمان، از پیست 4.5 کیلومتری بروکلندز انگلستان برای شکستن رکوردهای سرعت استفاده می‌شد اما هرچند بوردینو تردیدی در مورد ایمنی S76 نداشت، به دلیل شرایط نامساعد پیست نتوانست از سرعت 160 کیلومتر بر ساعت فراتر برود.

پس از عدم موفقیت در پیست بروکلندز، فیات تصمیم گرفت S76 را به شهر ساحلی سالتبرن بریتانیا ببرد یعنی جایی که مسیر ماسه‌ای مناسبی برای شکستن رکورد سرعت داشت. جالب اینکه بوردینو مسافت 400 کیلومتری بین لندن و سالتبرن را با خود S76 رانندگی کرد. این یعنی خودرو باید با قوانین جاده‌ای مطابقت داده می‌شد و به همین دلیل، به سرعت‌سنج و راهنما مجهز شد. بوردینو بعداً به رسانه‌ها گفت در یک جادهٔ عمومی توانسته به سرعت 195 کیلومتر بر ساعت دست پیدا کند درحالی‌که رکورد جهانی 202 کیلومتر بر ساعت بود! در طول این سفر، S76 که فاقد اگزوز بود، صدایی رعدآسا ایجاد می‌کرد که از کیلومترها دورتر شنیده می‌شد. پس‌ازاینکه خودرو به سالتبرن رسید، توانست در ساحل به سرعت 187 کیلومتر بر ساعت برسد ولی بازهم موفق به شکستن رکورد بنز نشد. هیولای تورین به‌وضوح توان شکستن این رکورد را داشت ولی مکان مناسبی برای این کار پیدا نمی‌شد.

«بوریس سوکانوف» یک شاهزادهٔ روسی که به خودرو علاقه‌مند بود، یکی از دو نمونهٔ فیات S76 را خرید. تنها تغییری که وی در این خودرو ایجاد کرد، تجهیز موتور به سیستم اگزوز جاده‌ای بود. سوکانوف پس‌ازاینکه از S76 برای شرکت در یکی دو مسابقهٔ محلی استفاده کرد، یک رانندهٔ مسابقهٔ مشهور آمریکایی بنام «آرتور دورای» که در مسابقات اتومبیلرانی در سراسر اروپا شرکت می‌کرد را به خدمت گرفت تا سرانجام رکورد سرعت را با این فیات پرماجرا بشکند. در دسامبر 1913، سوکانوف و دورای راهی بلژیک شدند و پس از شش هفته و تلاش‌های مکرر، نهایتاً توانستند به سرعت 213 کیلومتر بر ساعت دست پیدا کنند. این سرعت اما فقط در یک جهت ثبت شد و سوکانوف و دورای به دلیل عدم همکاری مقامات محلی، نتوانستند رکوردشکنی را در مسیر برگشت هم انجام دهند. به همین دلیل، این رکورد رسماً تأیید نشد ولی به‌طور غیررسمی، S76 سریع‌ترین خودروی جهان لقب گرفت.

در پایان سال 1919، فیات یکی از دو نمونهٔ S76 را اوراق کرد و دومی همچنان در روسیه ماند ولی پیشرانهٔ آن برداشته شده بود. این نمونه بعدها به استرالیا برده و به موتور شرکت آمریکایی استاتز مجهز شد. بدین ترتیب، داستان هیولای تورین پایان‌یافته به نظر می‌رسید اما چند دهه بعد، یک علاقه‌مند به خودرو و کلکسیونر بریتانیایی بنام «دانکن پیتاوی» عکس فیات S76 را در کتابی دید و شیفتهٔ آن شد. وی در سال 2003 شاسی، سیستم تعلیق و دیگر قطعات اصلی یکی از دو نمونهٔ S76 را پیدا کرد و خرید. سپس پیتاوی موفق شد فیات را برای فروش پیشرانهٔ اصلی هیولای تورین متقاعد کند. سپس وی با استفاده از طرح‌ها، عکس‌ها و اطلاعات کارخانه، 15 سال را با دقت و ظرافت صرف بازگرداندن فیات S76 به روز اولش کرد. سرانجام، در نوامبر 2014 نیروگاه 28.4 لیتری پس از صد سال دوباره روشن شد و در سال 2015 نیز هیولای تورین با حضور در فستیوال سرعت گودوود، جمعیت را با صدا و سرعت خود مسحور کرد.