رونمایی جنگنده نسل ششم J-36 چین، اژدهای پنهان‌کار آسمان را از آمریکا می‌گیرد؟
چین با رونمایی از تصاویر جنگنده پنهان‌کار J-36، رسماً جاه‌طلبی خود برای تسلط بر آسمان نسل آینده را به نمایش گذاشت. این پرنده غول‌پیکر که توسط شرکت هواپیمایی چنگدو توسعه یافته، نه یک جنگنده ره‌گیر سنتی، بلکه یک مرکز فرماندهی و کنترل پرنده است که برای مدیریت جنگ‌های پیچیده شبکه‌محور، هدایت پهپادها و حملات دوربرد طراحی شده و قواعد نبرد هوایی را بازنویسی می‌کند. این جنگنده دوموتوره و بدون دم، با وزن تخمینی ۵۰ تا ۶۰ تن، از جنگنده J-20 بسیار بزرگ‌تر است و ابعاد آن به بمب‌افکن‌های استراتژیک آمریکایی نزدیک می‌شود. طراحی بدنه یکپارچه با بال و حذف پایدارکننده‌های عمودی، سطح مقطع راداری آن را به حداقل رسانده است. J-36 به دو موتور توربوفن نسل جدید WS-15 مجهز است که هرکدام بیش از ۱۷۶ کیلونیوتن رانش تولید می‌کنند و به آن توانایی پرواز کروز مافوق صوت پایدار در سرعت بالاتر از ۱۸۵۰ کیلومتر بر ساعت (ماخ ۱.۵) بدون پس‌سوز را می‌دهند.
ویژگی منحصربه‌فرد J-36، کابین خلبان با چینش دو سرنشین در کنار یکدیگر است. این طراحی نشان می‌دهد که مأموریت اصلی آن فراتر از یک درگیری هوایی ساده است. در این ساختار، یک اپراتور بر پرواز و ناوبری تمرکز دارد و دیگری به مدیریت جنگ الکترونیک، شبکه‌های ارتباطی و کنترل هواپیماهای بدون سرنشین رزمی می‌پردازد. این جنگنده با بهره‌گیری از رادار پیشرفتهٔ AESA و سیستم‌های جستجو و ردیابی فروسرخ، می‌تواند به‌عنوان یک هواپیمای مادر، دسته‌هایی از پهپادها و مهمات سرگردان مانند FH-97A را در حملات هماهنگ فرماندهی کند. اندازه و برد پروازی بالای J-36 به این جنگنده اجازه می‌دهد تا در اعماق اقیانوس آرام گشت‌زنی کرده و حملات علیه ناوهای هواپیمابر آمریکایی یا پایگاه‌های متحدان را هماهنگ کند.
در سوی دیگر این رقابت، ایالات‌متحده با جنگندهٔ نسل ششم خود که با نام F-47 شناخته می‌شود، به میدان آمده است. اگرچه اطلاعات این برنامه محدود است اما می‌دانیم که F-47 بر پیشرانه‌های چرخه تطبیقی، هوش مصنوعی برای کاهش بار کاری خلبان و یکپارچگی عمیق با پهپادهای همراه دارد. درحالی‌که J-36 بر ابعاد بزرگ، استقامت پروازی و تطبیق‌پذیری چندمنظوره تأکید دارد، F-47 برای بقاپذیری و دقت در پرتنش‌ترین محیط‌های نبردی طراحی شده است. رونمایی هم‌زمان از این دو برنامه، نشانگر اوج‌گیری رقابت استراتژیک میان پکن و واشنگتن برای کنترل حریم هوایی هند و اقیانوس آرام است. این جنگنده‌ها نه‌تنها یک جهش فناورانه، بلکه سرآغاز دورانی جدید در نبردهای هوایی هستند؛ دورانی که در آن، برتری با کسی است که بتواند تیم انسان و ماشین را به بهترین شکل مدیریت کند.