چرا بوئینگ ۷۰۷ هنوز در ارتش آمریکا استفاده میشود؟
بوئینگ ۷۰۷، هواپیمایی که آغازگر عصری نوین در حملونقل مسافری هوایی بود، سالها است که از خطوط هوایی تجاری بازنشسته شده است اما این پیشکسوت آسمانها هنوز یونیفرم نظامی بر تن دارد و بهعنوان یکی از ستونهای کلیدی در ناوگان نیروی هوایی ایالاتمتحده به ایفای نقش میپردازد. این هواپیماهای قدیمی در قالب مدلهای تخصصی مانند تانکر سوخترسان و هواپیمای آواکس، همچنان در مأموریتهای حیاتی به پرواز درمیآیند. در حال حاضر مجموعاً ۷۹ فروند بوئینگ ۷۰۷ در سراسر جهان برای سازمانهای دولتی و نظامی پرواز میکنند. دلیل این طول عمر شگفتانگیز، ترکیبی از استحکام مثالزدنی، تطبیقپذیری بالا و برد پروازی طولانی این پلتفرم است. البته بسیاری از این هواپیماها با موتورها و تجهیزات الکترونیکی جدید بهروزرسانی شدهاند تا همچنان کارآمد باقی بمانند.
دو نمونه از برجستهترین مدلهای نظامی بوئینگ ۷۰۷ که هنوز در خدمت هستند، KC-135 Stratotanker و E-3 Sentry هستند. KC-135 که تقریباً همزمان با خود ۷۰۷ توسعه یافت، یک تانکر سوخترسان هوایی است که میتواند بیش از ۱۱۷ هزار لیتر سوخت جت را حمل کرده و به جنگندهها و بمبافکنها در حین پرواز سوخترسانی کند. قرار بود هواپیمای جدیدتر بوئینگ KC-46 جایگزین این ناوگان سالخورده شود اما مشکلات متعدد پروژه جدید، عمر خدمتی KC-135 را طولانیتر کرده است. از سوی دیگر، E-3 Sentry یک ایستگاه رادار پرنده یا آواکس است که با گنبد چرخان و متمایز خود، وظیفه رصد و رهگیری هواپیماها، کشتیها و موشکهای دشمن را بر عهده دارد. نیروی هوایی آمریکا تا سال ۲۰۲۲، ناوگانی متشکل از ۳۱ فروند از این هواپیماها را در اختیار داشت که جدیدترین آنها در سال ۱۹۸۴ تحویل داده شده بود.
با وجود اهمیت استراتژیک این هواپیماها، فرسودگی ناوگان به یک چالش جدی تبدیل شده است. محدودیتهای بودجه، جایگزینی کامل و سریع هواپیماهای E-3 با مدل جدیدتر E-7 Wedgetail (مبتنی بر بوئینگ ۷۳۷) را با مشکل مواجه کرده است. وخامت اوضاع به حدی است که سناتور لیزا مورکوفسکی از آلاسکا در یک جلسه استماع کنگره با کنایه به این موضوع اشاره کرد:
ناوگان E-3 در حال حاضر بهسختی عملیاتی است و شما در وضعیتی هستید که دیگر نمیتوانید با چسب زخم بیشتری قطعات آن را کنار هم نگه دارید.
این اظهارات نشان میدهد که اگرچه بوئینگ ۷۰۷ و مشتقات نظامی آن به دلیل طراحی مستحکم خود همچنان پرواز میکنند اما تداوم خدمت آنها بیش از هر چیز مدیون چالشهای مالی و مشکلات در پروژههای جایگزین است؛ داستانی از یک اسطوره که بهاجبار در میدان نبرد باقیمانده است.