مقایسه F-22 رپتور با F-117 نایت‌هاوک، داستان تکامل جنگنده‌های رادارگریز

در دنیای هوانوردی نظامی، دو نام بیش از هر چیز با مفهوم «پنهان‌کاری» گره خورده‌اند: F-117 نایت‌هاوک، شبح زاویه‌دار شب‌های جنگ، و F-22 رپتور، شکارچی بی‌رقیب آسمان. گرچه هر دو محصول شرکت لاکهید مارتین و نماد فناوری رادارگریز هستند، اما داستان آن‌ها روایتی جذاب از تکامل یک ایده است؛ گذار از «نامرئی بودن» صرف به «سلطه کامل تاکتیکی». در حالی که F-117 برای دیده نشدن ساخته شده بود، F-22 برای پیروزی در هر شرایطی طراحی شد، حتی اگر دشمن هرگز متوجه حضورش نشود.

بدنهٔ F-117 نایت‌هاوک که اولین پرواز خود را در سال هزار و نهصد و هشتاد و یک تجربه کرد، از پنل‌های تخت و زاویه‌دار تشکیل شده بود. این طراحی هوشمندانه که حاصل محدودیت‌های کامپیوتری دهه هزار و نهصد و هفتاد بود، امواج رادار را مانند آینه به جهات دیگر منحرف می‌کرد؛ اما در مقابل، F-22 رپتور که در سال دو هزار و پنج وارد خدمت شد، به لطف نرم‌افزارهای مدل‌سازی پیشرفته، بدنه‌ای با منحنی‌های نرم و یکپارچه دارد. بر اساس داده‌های لاکهید مارتین، این تکامل در طراحی باعث شد سطح مقطع راداری (RCS) رپتور به حدود ۰.۰۰۰۱ مترمربع برسد که به‌مراتب کوچک‌تر از RCS حدوداً ۰.۰۰۱ مترمربعی نایت‌هاوک است.

طراحی F-117 به قیمت فدا کردن عملکرد پروازی تمام شد. این جنگنده برای حفظ پنهان‌کاری راداری و حرارتی خود، سرعتی فروصوت داشت و حداکثر به سرعت هزار و صد و سی و پنج کیلومتر بر ساعت می‌رسید. در مقابل، F-22 یک جنگنده برتری هوایی است که می‌تواند بدون استفاده از پس‌سوز با سرعت دو هزار و دویست و بیست کیلومتر بر ساعت حرکت کند (قابلیتی به نام سوپرکروز) و در نهایت به حداکثر سرعت دو هزار و هفتصد کیلومتر بر ساعت دست یابد. مواد پیشرفته و طراحی آیرودینامیک رپتور به آن اجازه می‌دهد تا سرعت و پنهان‌کاری را هم‌زمان داشته باشد؛ ترکیبی که برای نسل F-117 یک رویا بود.

F-117 برای اینکه شناسایی نشود، هیچ راداری با خود حمل نمی‌کرد و کاملاً به داده‌های خارجی و سنسورهای فروسرخ متکی بود. این یعنی پروازی کور در سکوت مطلق؛ اما F-22 به رادار پیشرفتهٔ AESA مجهز است که می‌تواند بدون افشای موقعیت خود، آگاهی کاملی از میدان نبرد به دست آورد. این جنگنده با استفاده از لینک‌های داده امن و سنسورهای پسیو، هم‌زمان هم مخفی می‌ماند و هم به یک مرکز فرماندهی پرنده تبدیل می‌شود.

مأموریت F-117 کاملاً مشخص بود؛ یک بمب‌افکن تاکتیکی برای حملات دقیق به اهداف زمینی. این پرنده تنها می‌توانست دو بمب هدایت‌لیزری را در محفظه داخلی خود حمل کند. در مقابل، F-22 یک جنگنده چندمنظوره است که می‌تواند انواع موشک‌های هوا به هوا و مهمات هوا به زمین را در محفظه‌های داخلی خود جای دهد. ترکیب پنهان‌کاری، مانورپذیری فوق‌العاده با قابلیت تغییر بردار رانش و سیستم‌های الکترونیکی پیشرفته، رپتور را به یک سلاح تهاجمی و تدافعی بی‌نظیر تبدیل کرده است؛ نمادی از تکامل استراتژی از اجتناب از شناسایی به سلطه بر میدان نبرد.

منبع: wionews.com