کدام هواپیماهای نظامی بیشترین تلفات جانی و سقوط را داشته اند؟

ارتش ایالات‌متحده به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین مالکان وسایل‌نقلیه نظامی در جهان، هواپیماهای متنوع و گوناگونی دارد که در طی سالیان مختلف برای حفاظت از خاک این کشور و حمله به کشورهای دیگر مورداستفاده قرار می‌گیرند. هر چند شهرت پرنده‌های قدرتمندی مانند F-16 یا بمب‌افکن B-52 بر کسی پوشیده نیست اما این سکه روی دیگری هم دارد. موفقیت‌های هوایی زیاد نیروی هوایی این کشور با شکست‌های بسیاری هم همراه شده است. در این میان، برخی از هواپیماها و جنگنده‌ها شهرت بیشتری برای سقوط کردن یا ساقط شدن پیدا کرده‌اند که در ادامه به آن‌ها نگاهی خواهیم انداخت.

شاید تصور کنید با پایان جنگ جهانی دوم، تصادف، سقوط و انهدام جنگنده‌ها باید به اتمام رسیده باشد اما این‌طور نیست. رقم پرنده‌های نظامی از دست رفته بیشتر از چیزی است که تصور می‌کنید. خطرناک‌ترین جنگنده‌ای که هنوز هم در ارتش‌های نظامی فعالیت می‌کند، میگ 21s هندی است که از میان 840 فروند تولیدشده آن، نیمی از آن‌ها از بین رفته‌اند. این پرنده در سال آینده میلادی یک بار برای همیشه بازنشسته خواهد شد.

F-105 تاندرسیف

رپابلیک F-105 تاندرسیف یکی از نخستین جنگنده‌های بمب‌افکن نیروی هوایی ایالات‌متحده، USAF، بود که موفقیت‌های زیادی در جنگ ویتنام کسب کرد اما تعداد زیادی از آن از بین رفت. این جنگنده بزرگ تنها هواپیمای نظامی ارتش آمریکا است که تنها به دلیل تلفات زیادی از دور خارج شد. گزارشی در سال 1945 اعلام کرد که از میان 833 فروند F-105 تاندرسیف تولیدشده، 320 فروند در جنگ ویتنام از بین رفت. 62 فروند دیگر هم در رویدادهای هوایی غیرجنگی از دور خارج شدند.

لاکهید مارتین با توسعه F-104 استارفایتر تلاش کرد تا جای تاندرسیف را بگیرد. این هواپیما که در دوران خود به مراتب توسط نیروهای همراه ایالات‌متحده استفاده شدند، از یک پیشرانه سوپرسونیک سود می‌برد. این جنگنده علی‌رغم پیروزی‌های خوبش به‌خاطر مشکلات الکترونیکی، موتوری و برد کم مشهور شد. سیستم اجکت خلبان ناقص  F-104 استارفایتر مرگ 21 خلبان را رقم زد. کانادا و آلمان به‌ترتیب 50 و 30 درصد از استارفایترهای خریداری‌شده خود را در حوادث گوناگون از دست داده‌اند.

V-22 آسپری یکی از خاص‌ترین هواپیماهای جهان از نظر طراحی به شمار می‌رود. تاکنون 400 فروند از این هواپیما که به‌خاطر چرخش محور بال‌هایش به یک عمودپرواز و هلیکوپتر هم تبدیل می‌شود، تولید شده است و در ارتش آمریکا و ژاپن خدمت‌رسانی می‌کند. تنها در یک حادثه سال 1991، 62 نیروی نظامی در این هواپیما کشته شدند. مجموع سقوط‌های آسپری به بیش از 15 فروند می‌رسد و جان بسیاری را به خطر انداخته است. خبرگزاری رویترز در سال 2023 اعلام کرد که USAF تمام آسپری‌هایش را بازنشسته خواهد کرد.

هر چند تعداد محدودی از این هواپیمای گران‌قیمت جاسوسی ساخته شده است اما 5 درصد آن‍ها سقوط کرده‌اند؛ یعنی 1 فروند. سقوط بمب‌افکن B-2 اسپریت در یکی از جزایر تحت کنترل ایالات‌متحده آنقدر هزینه‌بر بود که به گران‌ترین حادثه هوایی جهان مشهور شد. داستان از این قرار بود که با وجود بررسی‌های متعدد خدمه، سیستم هواپیما به‌خاطر رطوبت زیاد با مشکل مواجه می‌شود و درنتیجه، سرعت و ارتفاع را اشتباه نمایش می‌دهد. خلبان با توجه به اطلاعات نادرست پرواز می‌کند و چون سرعت کافی نداشته است سقوط می‌کند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این فاجعه مطلب «با گران ترین سانحه هوایی جهان آشنا شوید؛ سقوط بمب افکن میلیارد دلاری B2» را مطالعه کنید.

بزرگ‌ترین هلیکوپتر USAF، سیکوراسکی MH-53E مانند سایر حاضران این فهرست، یک پرنده سنگین‌وزن است که بر پایه هلیکوپتر CH-53 توسعه پیدا کرد و به موتور سوم مجهز شد. با وجود اینکه از این بالگرد در ماموریت‌های خنثی‌سازی و حمل نیروی نظامی استفاده زیادی می‌شود اما 132 درجه‌دار نظامی با آن کشته شده‌اند. رسانه «CNBC» گزارش می‌دهد که این بالگرد بیشترین نرخ تصادف را میان بالگردهای نیروی هوایی آمریکا دارد. آخرین بار 5 ماه پیش بود که یک دستگاه از این بالگرد با سقوط خود جان 5 نظامی را گرفت.