قیمت یک هواپیمای مسافربری جدید چقدر است؟

ایرباس A330neo به‌عنوان گزینه‌ای اقتصادی در بازار هواپیماهای پهن‌پیکر دوربرد در سال 2015 روی خط تولید رفت. این هواپیما نسخه به‌روزشده A330 است که اگرچه در مسیرهای طولانی به‌اندازهٔ بوئینگ 787 کارآمد نیست اما قیمت خرید پایین‌تر و امکان ادغام آسان‌تر برای اپراتورهای فعلی A330 دارد. از زمان اعلام برنامهٔ توسعهٔ این هواپیما در سال 2014، تعداد 384 سفارش دریافت شده که 157 فروند از آن‌ها تا سال 2018 ساخته شده‌اند. A330neo در دو نسخه عرضه می‌شود. مدل A330-800، جانشین A330-200، با برد بیش از 15 هزار کیلومتر، از تمام مدل‌های 787 برد بیشتری دارد اما تنها 12 سفارش دریافت کرده است. در مقابل، A330-900 که جانشین A330-300 است، با برد 13,300 کیلومتر، محبوب‌تر بوده و با 787 رقابت می‌کند.

ایرباس قیمت A330-800 را 260 میلیون دلار و A330-900 را 296.4 میلیون دلار اعلام کرده است. برای مقایسه، بوئینگ 787-8 با قیمت 248.3 میلیون دلار و 787-9 با 292.5 میلیون دلار عرضه می‌شود که کمی ارزان‌تر از رقیب اروپایی است. بااین‌حال، این قیمت‌ها صرفاً تبلیغاتی بوده و واقعی نیستند. شرکت‌های هواپیمایی هنگام مذاکره با سازندگان، تخفیف‌های قابل‌توجهی دریافت می‌کنند و قیمت اعلامی هیچ‌گاه پرداخت نمی‌شود. این قیمت‌ها بیشتر برای تبلیغات و نمایش ارزش سفارش‌های بزرگ استفاده می‌شوند. قیمت واقعی فروش بسته به شرکت هواپیمایی متفاوت است و محرمانه باقی می‌ماند اما به‌طورکلی، شرکت‌ها کمتر از نصف قیمت اعلامی پرداخت می‌کنند. این یعنی یک A330neo نو که تازه از کارخانه بیرون آمده باید کمتر از 140 میلیون دلار هزینه داشته باشد که تقریباً مشابه قیمت واقعی بوئینگ 787 است. بااین‌حال، عوامل متعددی بر قیمت هواپیما تأثیر می‌گذارند. بوئینگ 787 به دلیل طراحی کاملاً جدید و تقاضای بالا، حاشیه سود بیشتری برای سازنده دارد و بوئینگ نیازی به کاهش بیش‌ازحد قیمت ندارد. در مقابل، A330neo با هزینه توسعه کمتری برای ایرباس ساخته شده اما تعداد سفارش‌های کمتری داشته است.

قیمت نمونه‌های کارکرده تازه‌ساخت A330-900 حدود 107 میلیون دلار است یعنی تقریباً یک‌سوم قیمت اعلامی. در مقایسه، قیمت کارکردهٔ یک ایرباس A350-900 جدید 158 میلیون دلار است. این تفاوت نشان‌دهنده نقش متفاوت این دو هواپیما در بازار پهن‌پیکر و همچنین ویژگی‌های برنامه‌های تولید آن‌ها است. ایرباس A350 یک هواپیمای کاملاً جدید با نوآوری‌های طراحی متعدد است که برای شرکت‌های هواپیمایی عالی است اما هزینه تولید آن را بالا می‌برد. در مقابل، A330neo نسخه‌ای بهبودیافته از A330 است که سال‌هاست تولید می‌شود و هزینه تولید آن نسبتاً پایین‌تر است. تفاوت 51 میلیون دلاری در قیمت نمونه‌های کارکرده نیز نشان می‌دهد ایرباس چگونه این دو هواپیمای هم‌اندازه را جایگاه‌یابی کرده است. A350 برای پروازهای دوربرد طراحی شده و در این مسیرها کارآمدتر و توانمندتر از A330neo است اما A330neo در مسیرهای کوتاه‌تر برتری دارد و وقتی هزینه‌های کلی، در نظر گرفته شود، بسیار رقابتی است؛ به‌عبارت‌دیگر، A330neo در مقایسه با A350 و 787، هواپیمایی ارزان‌تر برای مسیرهای کوتاه‌تر است که در صورت نیاز می‌تواند مأموریت‌های دوربرد را نیز انجام دهد.

اجاره هواپیما در میان شرکت‌های هواپیمایی بسیار محبوب شده است زیرا امکان دسترسی سریع‌تر به هواپیما را بدون هزینه اولیه خرید فراهم می‌کند. در حال حاضر حدود 58 درصد ناوگان تجاری جهان اجاره‌ای است و این روند از سال 2004 آغاز شده است. هزینه اجاره ماهانه A330-900 معمولاً بین 800 تا 900 هزار دلار است اگرچه قیمت دقیق متغیر است. در مقایسه، بوئینگ 787-9 اغلب با حدود یک میلیون دلار در ماه و A350-900 با بیش از 1.1 میلیون دلار اجاره داده می‌شود. این ارقام نشان‌دهنده مزیت هزینه‌ای A330neo است. نرخ‌های اجاره تحت تأثیر عوامل متعددی مانند نرخ بهره، شرایط بازار، مشتری و تقاضای کلی برای هواپیما قرار می‌گیرند. اگرچه A330-900 به‌طورکلی ارزان‌تر از 787 برای اجاره است اما این موضوع نشان‌دهنده تقاضای کمتر برای این هواپیما نیز هست. تقاضای بالای 787 به اجاره دهندگان اجازه می‌دهد هزینه بیشتری دریافت کنند.

ایرباس هر دو مدل A330neo را به‌عنوان جت شخصی با نام ACJ330neo عرضه می‌کند. قیمت ACJ330-800 حدود 260 میلیون دلار و ACJ330-900 حداقل 300 میلیون دلار است، مبلغی که تنها برای ثروتمندترین افراد جهان قابل پرداخت است. در حال حاضر، بیش از 60 فروند ACJ330-200 (مدل قبلی) در آسمان‌ها هستند که بیشتر آن‌ها متعلق به دولت‌ها برای حمل‌ونقل مقامات، مانند هواپیمای رئیس‌جمهور فرانسه هستند. انتظار می‌رود بسیاری از این جت‌ها با ACJ330neo جایگزین شوند. نسخه‌های شخصی هواپیماهای مسافربری معمولاً گران‌تر از نمونه‌های تجاری هستند. این هواپیماها اغلب تغییراتی برای افزایش برد دارند و کابین‌های کاملاً سفارشی آن‌ها هزینه را بیشتر می‌کند. جت‌های خصوصی 787 معمولاً بین 200 تا 300 میلیون دلار قیمت دارند، درحالی‌که هواپیماهای بزرگ‌تر مانند 747-8 بیش از 400 میلیون دلار هزینه دارند. ACJ330neo با برد 19,200 کیلومتر می‌تواند تقریباً هر دو نقطه‌ای روی زمین را به هم متصل کند.