چرا فروش فورد در قاره اروپا رو به کاهش است؟
بیش از یک سال است که تولید فورد فیستا متوقف شده و هنوز هم به این فکر می‌کنیم که آیا تصمیم مدیران فورد درست بوده است یا خیر. بازنشستگی فیستا سیلی دیگری بر صورت افرادی بود که هنوز هم خواهان خودروهای سواری هستند. در سال 2022 موندئو به سرنوشت مشابهی دچار شده بود و در سال 2019 نیز خودروی شهری کا حذف شد. از طرفی آمار فروش دروغ نمی‌گویند و تصمیم فورد برای تمرکز روی کراس اورها و شاسی بلندها جواب نداده است.
بر اساس آمار منتشر شده توسط انجمن خودروسازان اروپایی، فورد امسال افت فروش فاحشی داشته است. تقاضا در اتحادیه اروپا، انجمن تجارت آزاد اروپا و بریتانیا 16.9 درصد کاهش یافته و به 226,365 دستگاه رسیده است. در اتحادیه اروپا 27 کشور حضور دارند و این رقم در انجمن تجارت آزاد نیز به 4 کشور می‌رسد. بریتانیا نیز از زمان برگزیت در سال 2020 آمار جداگانه‌ای به حساب می‌آید. باید دانست سهم فورد از این بازارها در نیمه اول امسال از 4.1 به 3.3 درصد کاهش یافته است که البته جای تعجبی هم ندارد.
توقف تولید فیستا بی‌شک روی کاهش فروش این خودروساز آمریکایی تأثیر دارد. بر اساس گزارش‌های منتشر شده، در جدول پرفروش‌ترین‌های نیمه اول سال جاری میلادی، همه خودروها به جز یک محصول به کلاس خودروهای کوچک تعلق داشته‌اند. نکته مهم اینکه اکثر این خودروها رشد فروش دو رقمی را تجربه کرده‌اند. در مجموع میزان فروش سوپر مینی‌ها با رشد 5.7 درصدی به 956,865 دستگاه رسیده که 51,392 دستگاه بیشتر از نیمه اول سال قبل است. با حذف هاچبک کوچک فورد از بازار، مشتریان تصمیم گرفته‌اند خودروی دیگری را خریداری کنند. پرفروش‌ترین سوپر مینی‌های اروپا به ترتیب داچیا ساندرو، رنو کلیو، پژو 208، سیتروئن C3، تویوتا یاریس، اوپل کورسا، فولکس‌واگن پولو، اشکودا فابیا، سئات ایبیزا و هیوندای i20 هستند که همه آن‌ها به غیر از کورسا رشد فروش بالایی داشته‌اند؛ اما برای فورد مشکل دیگری هم وجود دارد چراکه قرار است فوکوس هم از بازار حذف شد. این تصمیم در اواسط سال 2022 گرفته شد و آمریکایی‌ها اعلام کردند در سال 2025 فوکوس را راهی موزه می‌کنند. چند ماه قبل نیز این کمپانی مجدداً روی تصمیم خود برای توقف تولید فوکوس در نوامبر 2025 تأکید کرد.
اگر بازهم به آمار فروش نگاه کنیم وضعیت کنونی فورد در اروپا را بهتر درک خواهیم کرد. کلاس خودروهای کامپکت در اروپا رشد 11.5 درصدی در شش‌ماهه ابتدایی امسال داشته و با افزایش فروش 86,161 دستگاهی به 837,351 دستگاه رسیده است. اگرچه فروش فوکوس در این بازه زمانی افت حدود 20 درصدی داشته اما علت آن را می‌توان مشکلات زنجیره تولید دانست. با این وجود فوکوس توانسته پنجمین خودروی پرفروش کلاس کامپکت ها در اروپا باشد. زمانی که فوکوس از بازار حذف شود تنها محصول فورد در اروپا موستانگ خواهد بود. با اینکه موستانگ جزو بهترین خودروهای عضلانی دنیاست اما به خاطر استفاده از پیشرانه حجیم در اروپا طرفداران زیادی ندارد چراکه اکثر کشورهای اروپایی مالیات‌های سنگینی روی چنین محصولاتی وضع کرده‌اند. فورد در نیمه اول امسال تنها 1323 دستگاه موستانگ در قاره همیشه‌سبز به فروش رسانده که نشان دهنده افت 26.6 درصدی است. همچنین در کلاس خودروهای میان سایز که موندئو نیز در آن حضور داشت شاهد رشد فروش هستیم. تقاضا برای این خودرو در بازه زمانی موردبحث 6.6 درصد بیشتر شده و به 178,679 دستگاه رسیده است. پرفروش‌ترین خودروی این کلاس تسلا مدل 3 است و پس از فولکس‌واگن پاسات، اشکودا ساپرب، پژو 408، فولکس‌واگن آرتئون، پژو 508، فولکس‌واگن ID.7، هیوندای آیونیک 6، سوبارو اوت بک و تویوتا کمری قرار دارند.
فورد جانشینی برای فیستا، فوکوس و موندئو در نظر گرفته و بجای آن شاسی‌بلند برقی اکسپلورر را به همراه کاپری که آن هم قدبلندی بدون آلایندگی است عرضه می‌کند. این دو خودرو بر اساس پلتفرم MEB گروه فولکس‌واگن شکل گرفته‌اند و بنابراین اشتراکاتی با فولکس‌واگن ID.4 و ID.5 دارند. البته که فورد نمی‌تواند انتظار داشته باشد این خودروهای جدید بتوانند جای محصولات خوش‌نام و پرطرفداری همچون فیستا، فوکوس و موندئو را پر کنند. در شش‌ماهه ابتدایی امسال، خودروهای برقی تنها سهم 12.5 درصدی از بازار اروپا داشته‌اند. فورد همچنین می‌خواهد پوما برقی را نیز به عنوان ارزان‌ترین خودروی بدون آلایندگی خود در این بازار عرضه کند. پوما جدید اواخر سال جاری میلادی معرفی خواهد شد و رقبای سرسختی به ویژه از سوی استلانتیس انتظار آن را خواهند کشید. باید دانست فورد از برنامه‌های خود برای عرضه انحصاری خودروهای برقی در اروپا تا سال 2030 عقب‌نشینی کرده و علت این تصمیم را کاهش تقاضا برای چنین محصولاتی دانسته است.
افت فروش فاحش فورد در اروپا یک موضوع کلیدی را نشان می‌دهد: محدودیت‌های جدی برای خریداران کراس اور وجود دارد. کلاس خودروهای فیستا، فوکوس و موندئو در اروپا همچنان فروش بالایی دارند اما فورد حالا نظاره‌گر فروش رقباست. این خودروساز فقط روی فروش شاسی بلندها و موستانگ شرط بسته است. البته اروپا تنها جایی نیست که خودروهای سواری فورد را حذف شده می‌بیند. فیستا، فوکوس، فیوژن و تاروس چندین سال است که در آمریکا نیز عرضه نمی‌شوند و جای خود را به کراس اورها و وانت پیکاپ ها داده‌اند. البته جیم فارلی مدیرعامل این شرکت اخیراً گفته آمریکایی‌ها باید خودروهای کوچک‌تر را خریداری کنند، محصولاتی که اصلاً توسط فورد تولید نمی‌شوند. جیم فارلی گفته است:
ما باید شروع به دوست داشتن دوباره خودروهای کوچک‌تر بکنیم. این موضوع برای جامعه ما و همه‌گیری خودروهای برقی بسیار مهم است. ما هم‌اکنون خودروهای بسیار بزرگ را دوست داریم اما وزن بالای آن‌ها یک مشکل است
البته اظهارات فارلی را نباید به تعهد فورد برای تولید خودروهای کوچک‌تر تعبیر کرد چراکه آمریکایی‌ها علاقه شدیدی به وانت پیکاپ ها و شاسی بلندها دارند. البته وضعیت اروپا متفاوت است و خریداران خودروهای کوچک را ترجیح می‌دهند. با اجرایی شدن توقف فروش خودروهای درون‌سوز در سال 2035، احتمالاً فورد زمان مناسب برای احیای فیستا و موندئو را از دست داده است. به نظر می‌رسد سال‌های پیش رو برای فورد اروپا سخت باشد چراکه رقبا خودروهای عادی خود را همچنان عرضه می‌کنند. از طرف دیگر رشد فروش خودروهای برقی نیز کاهش یافته و شاید مدیران فورد نگران عملکرد ضعیف پوما، اکسپلورر و کاپری باشند. اما خبر مسرت‌بخش برای فورد اروپا این است که کراس اور ساب کامپکت پوما فروش خوبی داشته و این رقم با افزایش 8.4 درصدی در نیمه اول امسال به 83,668 دستگاه رسیده است. البته فروش 54,995 دستگاهی کوگا در اروپا به معنی افت 10.1 درصدی است. نهایتاً باید گفت تصمیم این خودروساز برای تمرکز روی شاسی بلندها و کراس اورها جواب نداده است.