داستان فورد موستانگی که با همکاری مکلارن ساخته شد
وقتی حرف از موستانگ میشود، یک کوپهٔ اصیل آمریکایی به ذهن میآید که حدود شش دهه است با پیشرانههای V8 حجیم، قلب طرفداران در سراسر جهان را تسخیر کرده است. بااینحال، شاید خیلیها از مدلی با نام موستانگ M81 در سال 1980 با همکاری مکلارن ساخته شد خبر نداشته باشند. توسعهٔ موستانگی با مشارکت پررنگ کشوری غیر از آمریکا خیلی عجیب به نظر میرسد ولی در نسل سوم این اتفاق افتاد.
مکلارن موستانگ M81 چگونه متولد شد؟
موستانگ M81 در اصل از سر ناچاری ساخته شد. در اواخر دههٔ 70 و اوایل دههٔ 80، قوانین و محدودیتهای آلایندگی دولتی برای خودروها در سختگیرانهترین حد ممکن قرار داشت و تکنولوژی پیشرانه هنوز آنقدر پیشرفت نکرده بود. به همین دلیل، موتورها قدرتهای بسیار کم و خجالتآوری تولید میکردند. بهعنوانمثال، موتور 5 لیتری V8 موستانگ در سال 1939 تنها 139 اسب بخار قدرت داشت و درنتیجه، موستانگ حتی از خودروهای اروپایی چهار سیلندر هم کندتر بود. در سال 1980 نیز دولت آمریکا محدودیتهای آلایندگی بیشتری را اعمال کرد که باعث جایگزینی موتور 5 لیتری با یک نمونهٔ 4.2 لیتری V8 و کاهش قدرت به تنها 120 اسب بخار شد.
بنابراین، فورد میدانست که باید برای احیای موستانگ کاری انجام دهد. در آن زمان، یک پیشرانهٔ 2.3 لیتری چهار سیلندر توربو بهصورت سفارشی برای موستانگ ارائه میشد که با کنار رفتن موتور 5 لیتری V8، حالا به قویترین موتور موستانگ تبدیل شده بود. این پیشرانه بسیار راحتتر با قوانین آلایندگی مطابقت پیدا میکرد ولی بااینحال، تنها 135 اسب بخار قدرت داشت؛ بنابراین، این موتور باید تقویت میشد و فورد برای این کار سراغ مکلارن رفت که قبلاً از پیشرانههای V8 شرکت آمریکایی در خودروهای مسابقهای خود استفاده کرده بود. بدین ترتیب، کار روی پروژهٔ موستانگ M81 آغاز شد. بزرگترین هدف اصلی این پروژه، جذابتر کردن پیشرانهٔ چهار سیلندر زیر کاپوت موستانگی بود که به استفاده از نیروگاههای حجیم V8 شهرت داشت.
این کار بسیار سختی بود اما اگر فقط یک شرکت میتوانست از پس آن برآید، مکلارن بود. پس از حدود یک سال توسعه و بازنگری گسترهٔ موتور توربوشارژ فورد توسط مکلارن، پروتوتایپ M81 در نمایشگاههای مختلف به نمایش درآمد. فورد قصد داشت با این خودرو، هیجانی که در دههٔ 60 با موستانگهای شلبی شکل گرفت را دوباره احیا کند. با اقدامات مکلارن، قدرت موتور 2.3 لیتری توربوشارژ موستانگ حالا به 175 اسب بخار افزایش پیدا کرده بود. این خودرو همچنین با رنگ نارنجی روشن مشهور مکلارن رنگآمیزی شد که در دههٔ 60 روی خودروهای مسابقهای کن ام این شرکت دیده میشد. گلگیرهای برجسته، بازطراحی دماغه و برآمدگی بزرگ روی کاپوت هم از دیگر ویژگیهای بیرونی موستانگ M81 بودند.
بااینحال، موستانگ M81 با مشکل بزرگی مواجه بود. این خودرو 25 هزار دلار معادل 91 هزار دلار امروز قیمت داشت. این رقم هنگفتی برای یک کوپهٔ آمریکایی با قدرت کمتر از 200 اسب بخار و بدون موتور V8 سنتی محسوب میشد. برای مقایسه، در سال 1980 یک جگوار XJ-S با پیشرانهٔ 5.3 لیتری V12، حدود 18 هزار دلار قیمت داشت. به همین دلیل، درحالیکه قرار بود از موستانگ M81 تعداد ۲۴۹ دستگاه ساخته شود، پروندهٔ آن با تولید تنها ۱۰ دستگاه بسته شد. با وجود تولید اندک و کمیابی، این مکلارن موستانگ امروز هم ارزش چندانی پیدا نکرده و نمونههای باقیماندهٔ آن در حراجیها با قیمتی بین 20 تا 50 هزار دلار خریدوفروش میشوند.
پیشرانهای با تکنولوژی بریتانیا
پیشرانهٔ 2.3 لیتری چهار سیلندر توربوشارژ موستانگ برای استفاده در M81 توسط مهندسان مکلارن بشدت اصلاح شد. هرچند برخی از ویژگیهای اصلی این موتور همچنان حفظ شده بود ولی بسیاری از قطعات آن تغییر کردند. این موتور بهصورت کاملاً استاندارد و فابریک برای مکلارن فرستاده میشد و در آنجا مهندسان بریتانیایی بهطور کامل تمام قطعات موتور را پیاده میکردند. سرسیلندر موتور توسط مکلارن بهطور ماهرانهای پورت و پولیش شد تا جریان ورودی و خروجی بهتری را فراهم کند. یکی از مهمترین تغییرات این موتور اما جایگزین توربوشارژر کمفشار فورد با یکی از توربوشارژرهای هندسه متغیر مکلارن بود. این توربوشارژر که در آن زمان بسیار پیشرفته محسوب میشد، بوست را از 5 به 11 psi افزایش داد.
به لطف این تغییرات، خروجی موتور با 40 اسب بخار قدرت و 25 نیوتن متر گشتاور افزایش نسبت به موتور استاندارد، به 175 اسب بخار قدرت و 210 نیوتن متر گشتاور رسید. انتقال نیروی موتور هم توسط یک گیربکس چهار سرعتهٔ دستی فورد صورت میگرفت. ترمزهای ارتقاءیافته با کانالهای ورود هوا در جلو و عقب برای خنککنندگی، کمکفنرهای قابل تنظیم، آنتیرول بارهای بزرگتر، فنرهای تقویتشده و رول کیج هم از دیگر تغییرات موستانگ M81 بودند. بااینحال، این مکلارن موستانگ هنوز هم خودروی چندان سریعی نبود بهگونهای که برای رسیدن به سرعت 96 کیلومتر بر ساعت، به 9.7 ثانیه زمان نیاز داشت و 17.3 ثانیه طول میکشید تا 400 متر را طی کند.