داستان ون محرک جلوی جنرال موتورز با موتور V8، ایده‌ای جسورانه از 70 سال پیش

هفتاد سال پیش، جنرال موتورز با ون کانسپت L’Universelle محرک جلو با پیشرانه V8، ایده‌ای انقلابی برای آینده خودروسازی ارائه کرد که هرگز به تولید نرسید.

اکثر خودروسازان جهان موافق‌اند که موتور V8 برای خودروهای محرک عقب و چهارچرخ محرک عالی است؛ اما جنرال موتورز همیشه با این نظر موافق نبود و در طول سال‌ها خودروهای V8 محرک جلوی متعددی تولید کرد. زمانی حتی تصور می‌کرد یک ون بزرگ با پیشرانه V8 محرک جلو می‌تواند ایده‌آل باشد. در سال ۱۹۵۵، خودروسازان آمریکایی خودروهای مجلل و باشکوهی می‌ساختند و هم‌زمان با مفاهیم و فناوری‌های جدید آزمایش می‌کردند تا خودروها را به عصری نوین ببرند. در این زمینه، جنرال موتورز در نمایشگاه موتوراما ۱۹۵۵ ون مفهومی جی‌ام‌سی L’Universelle را معرفی کرد. این ون کاملاً از روش‌های مرسوم فاصله داشت. دیگر خبری از محرک عقب یا طراحی‌های ساده با درهای لولایی یا کشویی نبود. قوانین کنار گذاشته شده بودند زیرا چیزی جدید برای آینده در حال شکل‌گیری بود.

انجام کارها به شکلی متفاوت

نام این ون عمدی انتخاب شده بود. جی‌ام‌سی با انتخاب نام L’Universelle، کمی حس و حال اروپایی را القا می‌کرد و به ماهیت «جهانی» این ون اشاره داشت. این خودرو طوری طراحی شده بود که تا حد ممکن قابل‌تنظیم باشد تا با خواسته‌ها و نیازهای مشتری هماهنگ شود. به همین دلیل، طرح محرک جلو انتخاب شد. ایده این بود که با قرار دادن پیشرانه حجیم در جلو، کل بخش عقب خودرو می‌توانست به هر نوع چیدمانی که کاربر نهایی نیاز دارد اختصاص یابد. در حرکتی چشم‌گیر، جنرال موتورز درهای جانبی با بازشوی عمودی (شبیه گالوینگ) برای این ون طراحی کرد که دسترسی آسان به فضای بار را فراهم می‌کرد. این طراحی پیچیده‌تر بود و شاید به‌اندازهٔ درهای کشویی کاربردی نبود اما جذابیتی خاص به این خودروی مفهومی می‌داد. درب عقب نیز به‌صورت عمودی با یک مکانیزم ساده باز می‌شد. این انتخاب‌های طراحی، حداکثر فضای ممکن را برای یک سطح بار مسطح و وسیع فراهم کرد، به‌جز برآمدگی‌های باریک برای محل چرخ‌های عقب. ارتفاع کف فقط ۳۳۰ میلی‌متر بود، درحالی‌که ارتفاع کلی خودرو تنها ۱۷۵۳ میلی‌متر بود. این ون درمجموع ۴.۹ مترمکعب فضای بار داشت، هرچند ظرفیت بار آن کمی محدود و تنها ۴۵۰ کیلوگرم بود.

ون محرک جلو

ده سال پیش از آن‌که جنرال موتورز با الدزمبیل تورنادو اقدام به ساخت خودروی V8 محرک جلو کند، این ایده را با ون L’Universelle مطرح کرد. برای این خودرو جنرال موتورز یک موتور V8 با حجم ۴.۷ لیتر را انتخاب کرده بود که درواقع نسخه دو کاربراتوری موتور ۲۸۷ پونتیاک بود که در محصولات پونتیاک و جی‌ام‌سی آن زمان استفاده می‌شد. این موتور V8 رسماً ۱۸۰ اسب بخار و ۳۵۸ نیوتن متر گشتاور تولید می‌کرد اما L’Universelle در عمل نمی‌توانست با نیروی خود حرکت کند. قوای محرکه‌ای که در جلو سرهم‌بندی شده بود هرگز به‌درستی کار نکرد و این ون در اولین نمایش عمومی‌اش صرفاً یک مدل غیرمتحرک بود. بااین‌حال، ایده‌های عملی جالبی در آن به کار رفته بود.

جنرال موتورز مشتاق بود جانمایی شاسی را نشان دهد که تمام اجزای مکانیکی مهم در یک‌سوم جلویی خودرو قرار داشتند. رادیاتور در محفظه‌ای درست پشت صندلی‌های سرنشین جلو قرار داشت و هوا از طریق سقف خارج می‌شد. سیستم فرمان نیز کمی غیرعادی بود، زیرا محور فرمان باید ۱۸۰ درجه می‌چرخید تا به چرخ‌های زیر راننده برسد. با وجود طراحی سنگین در جلو، L’Universelle چندان نامتعادل نبود زیرا توزیع وزن در حالت بدون بار ۵۴ درصد جلو و ۴۶ درصد عقب بود. این برای یک خودروی کاری منطقی بود زیرا بار به‌طور طبیعی توزیع وزن را متعادل‌تر می‌کرد. حتی بدون درهای فانتزی، طراحی ون جی‌ام‌سی هم بسیار جذاب بود. شیشه جلوی خمیده با ستون‌های بسیار باریک، دید پانورامیکی فوق‌العاده‌ای فراهم می‌کرد.

چرا به تولید نرسید؟

جنرال موتورز درنهایت این کانسپت را پیش نبرد و پس از چند نمایش محدود از نظرها پنهان شد. درحالی‌که طرح محرک جلو روی کاغذ مزایای زیادی داشت، L’Universelle در مقایسه با ون‌های سنتی که جنرال موتورز در آن زمان به‌صورت انبوه می‌فروخت، بیش‌ازحد پیچیده بود و دلیل کافی برای سرمایه‌گذاری مبالغ هنگفت جهت توسعه ترنس‌اکسل، شاسی و بدنه مناسب برای تولید وجود نداشت. درنهایت، جنرال موتورز در آن زمان روی ون‌های محرک جلو سرمایه‌گذاری نکرد. بااین‌حال، ون‌های محرک جلو چند دهه بعد در بازار بسیار محبوب شدند. یکی از معروف‌ترین نمونه‌ها، فولکس‌واگن ترانسپورتر است. این خودروساز آلمانی در نسل چهارم ون مشهور خود به طرح محرک جلو روی آورد پس‌ازآنکه سه نسل را به شکل سنتی موتور عقب تولید کرده بود.

همچنین شایان‌ذکر است که جنرال موتورز اولین شرکتی نبود که ایدهٔ ون محرک جلو را مطرح کرد زیرا شرکت آلمانی دکاو در سال ۱۹۴۹ ون محرک جلویی را با نام Schnellaster به تولید رساند. این ون با یک موتور دو سیلندر کوچک که به‌صورت عرضی بین چرخ‌های جلو قرار داشت، از انعطاف‌پذیری بالایی بهره می‌برد و دارای کف بار مسطح و قابلیت تنظیم آسان برای صندلی یا بار بود. درحالی‌که این ون محرک جلو تا سال ۱۹۶۲ در اروپا عرضه شد، جنرال موتورز تصمیم گرفت ایدهٔ ون محرک جلو را کنار بگذارد. دلیل این تصمیم عدم نیاز به چنین خودرویی در آن زمان بود زیرا ون‌های سنتی جی‌ام‌سی فروش خیلی خوبی داشتند و دلیلی برای سرمایه‌گذاری به‌منظور ساخت مدلی پیچیده‌تر و فانتزی‌تر وجود داشت.