چرا در کامیون‌ها از پیشرانه‌های V8 استفاده نمی‌شود؟

پیشرانه‌های V8 از محبوب‌ترین موتورها برای علاقه‌مندان به خودرو هستند. این پیشرانه‌ها قدرت بالایی تولید می‌کنند و صدایی بی‌نظیر دارند؛ بنابراین، به نظر می‌رسد که چنین پیشرانه‌های بزرگی برای کامیون‌هایی که وظیفهٔ جابجا کردن بارهای سنگین را بر عهده دارند هم انتخابی ایده‌آل باشند اما واقعیت چیز دیگری است. در کامیون‌های سنگین مدرن معمولاً از پیشرانه‌های خطی شش سیلندر استفاده می‌شود و دلایل مهمی برای کنار گذاشته شدن پیشرانه‌های V8 در صنعت کامیون‌سازی وجود دارد. پیشرانه V8 قدرت بالایی تولید می‌کند اما برای حمل بارهای سنگین، گشتاور حرف اول را می‌زند.

پیشرانه‌های خطی شش سیلندر که در کامیون‌های مدرن استفاده می‌شوند، بین ۴۰۰ تا ۶۰۰ اسب بخار قدرت تولید می‌کنند که برای نیازهای کامیون‌ها کافی است اما چیزی که در این وسایل نقلیه اهمیت بسیار بیشتری دارد، گشتاور است و موتورهای شش سیلندر خطی با حجمی بین 13 تا 16 لیتر و توربوشارژر، گشتاورهای عظیمی تا 2700 نیوتن متر تولید می‌کنند. یکی دیگر از دلایل استفاده از پیشرانه‌های شش سیلندر خطی، محدودیت وزنی کامیون‌ها در بسیاری از کشورها است. به‌عنوان‌مثال، در ایران حداکثر وزن مجاز کامیون‌های کِشنده با تریلر 38 تن و در آمریکا 36 تن است.

البته بااین‌وجود، اسکانیا در قوی‌ترین کشنده‌های خود از پیشرانهٔ V8 با حجم 16.4 لیتر و گشتاور 3200 نیوتن متر استفاده می‌کند ولی این کشنده‌ها صرفاً مناسب حمل بارهای بسیار سنگین هستند و پیشرانه خطی شش سیلندر کوچک‌تر، برای بارهای سبک‌تر کاملاً مناسب است.

برخی معتقدند که ساختار پیشرانه خطی شش سیلندر به‌طور ذاتی گشتاور بیشتری نسبت به قدرت تولید می‌کند اما این کاملاً درست نیست زیرا این کورس بلندتر پیستون (فاصله حرکت پیستون در سیلندر) و سیلندرهای بزرگ‌تر است که گشتاور بیشتری تولید می‌کنند و ارتباطی با چیدمان سیلندرها ندارد. بااین‌حال، طراحی کشیده و باریک پیشرانه خطی شش سیلندر، امکان استفاده از کورس بلندتر را آسان‌تر می‌کند. افزایش کورس در پیشرانه V8 باعث افزایش عرض و ارتفاع آن می‌شود که نصب آن را در فضای محدود کامیون دشوار می‌کند. کامیون‌ها فضای کافی برای پیشرانه‌های کشیده و باریک خطی شش سیلندر دارند، اما برای عرض پیشرانه با محدودیت مواجه هستند.

ساختار پیشرانه خطی شش سیلندر ذاتاً ساده‌تر از V8 است. این پیشرانه تنها یک سرسیلندر دارد (برخلاف دو سرسیلندر در V8) و بنابراین قطعات کمتری نیاز دارد. همچنین دسترسی و تعمیر آن آسان‌تر است که هزینه‌های نگهداری و زمان توقف کامیون را کاهش می‌دهد. علاوه بر این، دور موتور پایین‌تر باعث می‌شود این پیشرانه نسبت به V8 که معمولاً دور بالاتری دارد، اندکی مصرف سوخت کمتری داشته باشد. هرچند این صرفه‌جویی اندک است اما وقتی مصرف سوخت کامیون‌ها بین 30 تا 40 لیتر در هر صد کیلومتر باشد، هر مقدار صرفه‌جویی در مسافت‌های طولانی تأثیر قابل‌توجهی دارد.

آخرین ضربه به پیشرانه‌های V8 نیز قوانین سخت‌گیرانه زیست‌محیطی برای کامیون‌ها بود. تطبیق پیشرانه‌های خطی شش سیلندر با حجم کمتر با این مقررات آسان‌تر است تا پیشرانه‌های V8 بزرگ‌تر. به همین دلیل، اکثر تولیدکنندگان به سمت پیشرانه‌های خطی شش سیلندر رفتند؛ بنابراین، درحالی‌که گزینه‌های الکتریکی مانند تسلا سمی ممکن است در آینده نقشی در دنیای کامیون‌ها ایفا کنند اما پیشرانه خطی شش سیلندر همچنان ستون اصلی صنعت کامیون‌سازی جهان است.