مهم‌ترین خودروهای تاریخ جگوار، از E تایپ تا XJ و F-Pace

تولد دوبارهٔ جگوار در قالب برندی تمام الکتریکی بحث‌برانگیز بوده است ولی مرور تاریخچهٔ این شرکت نشان می‌دهد که جگوار از تصمیم‌های جسورانه ترسی ندارد و در گذشته این کار را به‌وفور انجام داده است. بسیاری از خودروهایی که در ادامه خواهید دید در زمان معرفی بحث‌برانگیز بودند ولی نهایتاً به مدل‌های تعیین‌کننده‌ای در داستان جگوار تبدیل شدند.

جگوار قبل از جنگ جهانی دوم با نام SS شناخته می‌شد و XK120 اولین مدلی بود که نام جگوار را به‌طورجدی مطرح کرد. این خودرو زمانی که در سال 1948 با پیشرانهٔ شش سیلندر کاملاً جدید و ظاهر چشمگیر در نمایشگاه لندن رونمایی شد، حتی روی بهترین‌های ایتالیا و فرانسه را هم سایه انداخت. XK120 و جانشینان آن، سنگ بنای برند جگوار پس از جنگ بودند و این نام را مثل آستون‌مارتین و فراری مطرح کردند.

MKII با سرعت بالا، هندلینگ مناسب، کابین شیک و حضور در فیلم‌ها و سریال‌های مختلف، جگوار را در بازار اصلی خودرو مطرح کرد. این خودرو همچنین فروش جگوار را هم بسیار افزایش داد. MKII با فروش 83,980 دستگاه، به پرفروش‌ترین خودروی جگوار در آن سال‌ها تبدیل شد و سود زیادی را عاید این شرکت بریتانیایی کرد.

اگر بخواهیم برجسته‌ترین خودروی تاریخ جگوار را نام ببریم، قطعاً E تایپ خواهد بود. پس از معرفی این ماشین در نمایشگاه ژنو 1961، هر خودروی اسپرت دیگری که جگوار به بازار فرستاد با E تایپ مقایسه می‌شد. زمانی که E تایپ به بازار آمد، با ظاهر خیره‌کننده و حداکثر سرعت 250 کیلومتر بر ساعت، تمام خودروهای جهان را معمولی جلوه می‌داد. این خودرو طی سال‌های بعد به پیشرانهٔ V12 مجهز شد و هرچند خودروهای اسپرت جدیدتر در پرفورمنس آن را پشت سر گذاشتند ولی E تایپ هیچ‌گاه درخشش خود را از دست نداد.

هرچند در تاریخ جگوار خودروهای اسپرت بیشتر در توجه هستند ولی XJ را می‌توان مهم‌ترین محصول این شرکت دانست. تا پیش‌ازاین، جگوار سدان‌های مختلفی تولید کرده بود ولی XJ با یک حرکت جای همهٔ آن‌ها را گرفت و خیلی زود به بهترین سدان جهان تبدیل شد. این صرفاً یک ادعای بی‌پایه نبود زیرا پرفورمنس، راحتی و هندلینگ XJ از تمام سدان‌های آن زمان بهتر بود. زمانی که XJ در سال 1972 به پیشرانهٔ V12 مجهز شد، فاصلهٔ خود را با رقبا حتی بیشتر کرد.

سخت‌ترین کار در تاریخ جگوار، ساخت جانشینی برای E تایپ بود که این کار توسط XJ-S انجام شد. البته این خودرو به‌عنوان جایگزین مستقیم E تایپ در نظر گرفته نشده بود بلکه بیشتر به‌عنوان یک گرند تورر برای رقابت با پورشه 928 و مرسدس SLC طراحی شد. در ابتدا استقبال از XJ-S چندان زیاد نبود ولی جگوار دندان روی جگر گذاشت تا نهایتاً فروش این کوپهٔ جدید به‌آرامی بیشتر شد. ارائهٔ موتور 3.6 لیتری شش سیلندر جدید در سال 1983 که گزینه‌ای ارزان‌تر از موتور V12 بود هم در این موفقیت نقش داشت. XJS که تا سال 1996 تولید شد، طولانی‌ترین دوران تولید را در بین تمام محصولات تاریخ جگوار داشت و مجموعاً 115,413 دستگاه از آن ساخته شد.

هرچند XJ220 زمانی که عرضه شد از لحاظ فروش موفق عمل نکرد ولی قطعاً یکی از مدل‌های مهم تاریخ جگوار محسوب می‌شود. این خودرو ابتدا قرار بود با پیشرانهٔ V12 و سامانهٔ چهارچرخ محرک تولید شود ولی نهایتاً با یک موتور V6 توئین توربو و محرک عقب به بازار عرضه شد. بااین‌حال، XJ220 با 550 اسب بخار قدرت، هنوز هم می‌توانست به‌راحتی به سرعت 340 کیلومتر بر ساعت برسد. به دلیل تغییر پیشرانه و رکود اقتصادی جهانی اما بسیاری از خریداران XJ220 منصرف شدند و تنها 281 دستگاه از آن ساخته شد.

هرچند جگوار مدل XJR را بین سال‌های 1988 تا 1992 عرضه کرد ولی آن خودرو تنها 250 اسب بخار قدرت داشت. XJR جدیدی که در سال 1994 بر اساس نسل X300 سدان XJ معرفی شد اما خودروی کاملاً متفاوتی بود. این ماشین به لطف موتور 4 لیتری سوپرشارژ که با 325 اسب بخار قدرت شتاب صفرتاصد 5.8 ثانیه‌ای را فراهم می‌کرد، به رقیبی بریتانیایی برای ب‌ام‌و M5 تبدیل شد و درعین‌حال راحتی XJ معمولی را هم حفظ کرده بود.

هرچند XJ-S تا دههٔ 90 همچنان مشعل خودروهای اسپرت جگوار را بالا نگه داشته بود ولی XK8 که در سال 1996 معرفی شد ازهرجهت خودروی بهتری بود. ظاهر شیک این ماشین شباهت‌هایی با E تایپ داشت و به لطف یک موتور V8 در زیر کاپوت، از سرعت و پرفورمنس مناسب برای رقابت با خودروهایی مثل ب‌ام‌و سری 8 و پورشه 911 برخوردار بود. جگوار بعداً با ارائهٔ مدل XKR که به پیشرانهٔ سوپرشارژ مجهز بود و شتاب صفرتاصد 5.1 ثانیه‌ای داشت، بیشتر وارد قلمروی پورشه شد.

جگوار که به دنبال گسترش سبد محصولات خود برای افزایش فروش بود، در سال 1998 سدان S تایپ را در سال 1998 با طراحی الهام گرفته از MKII برای رقابت با مرسدس E کلاس و ب‌ام‌و سری 5 معرفی کرد. این خودرو نسبتاً موفق عمل کرد و بعداً در مدل S تایپ R با موتور V8 سوپرشارژ 400 اسب بخاری به رقیب شایسته‌ای برای M5 تبدیل شد. این ماشین همچنین راه را برای XF که واقعاً آلمانی‌ها را ترساند هم هموار کرد.

هرچند جگوار با S تایپ تا حدودی از طراحی‌های سنتی خود فاصله گرفت ولی XF دقیقاً نشان داد که مدیر طراحی شرکت «یان کالوم» چطور می‌خواهد مسیر جدیدی را برای این برند ایجاد کند. XF هرچند عناصری از گذشتهٔ جگوار را در طراحی خود داشت ولی یک سدان کاملاً مدرن و با توانایی رقابت جدی با آلمانی‌ها بود. در سال 2011 هم‌زمان با فیس‌لیفت XF، یک موتور 2.2 لیتری چهار سیلندر توربودیزل هم برای آن ارائه شد که فروش را به میزان محسوسی افزایش داد. یک سال بعد، هم نسخهٔ استیشن به بازار آمده و خانوادهٔ XF را تکمیل کرد.

XF مقدمات معرفی نسل جدید سدان پرچم‌دار XJ را با طراحی کاملاً جدید و متفاوتی در سال 2010 فراهم کرد. این خودرو که به‌عنوان یک لیموزین اسپرت معرفی شد، هرچند در صندلی‌های عقب به‌اندازهٔ برخی رقبا جادار نبود ولی این مشکل کوچک خریداران وفادار XJ و مشتریان جدید را منصرف نکرد. البته عدم ارائهٔ نسخهٔ هیبریدی به فروش این سدان لوکس بریتانیایی آسیب زد و نهایتاً XJ پس از کاهش فروش در سال 2019 کنار گذاشته شد. قرار بود نسل جدید XJ در قالب مدلی تمام الکتریکی ساخته شود اما این پروژه در سال 2021 لغو شد.

X تایپ که در سال 2001 معرفی شد، نتوانست در سگمنت سدان‌های کامپکت خودروهایی مثل ب‌ام‌و سری 3 را به چالش بکشد در سال 2009 کنار گذاشته شد. در سال 2015 اما جگوار دوباره با XE به این کلاس بازگشت. این خودرو با پلت‌فرم آلومینیومی و ظاهری که شبیه نسل دوم XF بود، سدان جذابی به نظر می‌رسید. XE همچنین اولین جگواری بود که از موتورهای سری Ingenium استفاده کرد که هرچند کم‌مصرف بودند ولی به دلیل قابلیت اطمینان پایین به تصویر XE لطمه زدند. عدم ساخت نسخه‌های استیشن، کوپه و کانورتیبل نیز باعث شد این ماشین نتواند برای رقبای آلمانی دردسر ایجاد کند. به همین دلیل، XE هیچ‌گاه به هدف فروش سالانه 100 هزار دستگاهی خود حتی نزدیک هم نشد.

هرچند جگوار خیلی دیر به مهمانی شاسی‌بلندها وارد شد و تا سال 2016 اکثر رقبا به نسل سوم خود رسیده بودند ولی F-Pace مدل جدید عالی برای سبد محصولات جگوار بود. F-Pace با ظاهر زیبا، کابین چشمگیر و رانندگی خوب دقیقاً همان چیزی بود که از یک شاسی‌بلند جگوار انتظار می‌رفت. با عرضهٔ این خودرو در سال 2016، فروش سالانهٔ جگوار برای اولین بار از مرز 100 هزار دستگاه عبور کرد و نشان داد که شاسی‌بلندها چقدر مهم هستند.

زمانی که شاسی‌بلند الکتریکی I-Pace در سال 2018 به بازار عرضه شد، آینده برای جگوار بسیار روشن به نظر می‌رسید. این خودرو در سال 2019 برندهٔ جایزهٔ خودروی سال اروپا شد و در بازار ابتدایی خودروهای الکتریکی فروش مناسبی را تجربه کرد. جگوار با I-Pace از بسیاری از رقبای خود جلوتر بود ولی رقبا سریعاً جلو افتادند و امروز I-Pace هم مثل دیگر محصولات جگوار به تاریخ پیوسته است.