بهترین خودروهای بریتانیایی در دوران سیاه خودروسازی انگلستان

شرکت خودروسازی بریتیش لیلاند در 13 می 1968 از طریق ادغام لیلاند موتورز و بریتیش موتورز تشکیل شد که آن زمان بزرگ‌ترین خودروسازان بریتانیا بودند. بریتیش لیلاند پس از فولکس‌واگن، دومین شرکت خودروسازی بزرگ خارج از ایالات‌متحده محسوب می‌شد. این شرکت اما علیرغم مالکیت برندهای سودآوری مثل جگوار و لندروور، اوضاع کاملاً نابسامانی داشت و به مایه تمسخر تبدیل شد تا جایی که بریتیش لیلاند را نماد بریتانیای شکست‌خورده در دههٔ 70 می‌دانند.

بریتیش لیلاند با در اختیار داشتن برندهای آستین، موریس، ام‌جی، تریومف، روور، جگوار، لندروور، وُلزلی و رایلی به همراه مجموعهٔ گسترده‌ای از شرکت‌های کامیون‌سازی و اتوبوس‌سازی و همین‌طور مشاغل مهندسی، فعالیت صنعتی بسیار گسترده‌ای داشت اما ناهمگونی این ادغام همراه با کمبود بودجهٔ گسترده و آشفتگی‌های اقتصادی کابوس‌وار باعث شدند کسب‌وکار این شرکت سریع‌تر از یک دریچه در خشک‌سالی استرالیا کوچک شود. به همین دلیل، زمانی که حرف از بریتیش لیلاند می‌شود همه خودروهایی افتضاح را به یاد می‌آورند که بارها مورد تمسخر مجریان تاپ گیر قرار گرفته‌اند اما در همان دوران سیاه هم تعدادی خودروی جالب توسط این گروه خودروسازی ساخته شد که برخی از آن‌ها افسانه‌ای بودند و در ادامه به معرفی بهترین‌های آن‌ها خواهیم پرداخت.

هفت سال پس از عرضهٔ موریس 1100 که برادر بزرگ مینی محسوب می‌شد و برای سال‌ها پرفروش‌ترین خودروی بریتانیا بود، نسخهٔ اسپرتی از آن با نام آستین 1300 GT با سقف وینیلی، قالپاق‌های طرح رینگ‌ آلیاژی و پیشرانهٔ دو کاربراتوری به بازار آمد. قدرت 70 اسب بخاری این خودرو شاید امروز خیلی کم به نظر برسد اما در آن زمان، 1300 GT را به چیزی شبیه هاچ‌بک داغ تبدیل کرده بودند.

جگوار XJ6 که در سال 1968 معرفی شد، با کابین راحت و لوکس، شاسی اسپرت و ظرافت طراحی، خودروی چشمگیری بود اما XJ12 می‌توانست نامزد عنوان بهترین خودروی جهان باشد. این ماشین راحتی شگفت‌انگیز و قدرت نرم و روان دوازده سیلندر را با قیمتی کمتر از نصف یک V12 ایتالیایی ارائه می‌کرد.

XJS یک کروزر سریع، شیک و جذاب بود که به‌طور غیرمستقیم جانشینی برای مدل افسانه‌ای E تایپ محسوب می‌شد. مثل جگوار قبلی این لیست، XJS هم با قیمتی به‌مراتب کمتر، وظیفهٔ کوپه‌های مسافرتی را بهتر از هر رقیب آلمانی یا ایتالیایی انجام می‌داد و زیر کاپوت یک موتور V12 با 285 اسب بخار قدرت داشت. این کوپۀ جذاب طی سه سری تا سال 1996 تولید و مجموعاً 115,413 دستگاه از آن ساخته شد.

در دههٔ 70، سلیقهٔ استرالیایی‌ها به سمت سدان‌های بزرگ V8 سبک آمریکایی گرایش پیدا کرد. لیلاند استرالیا با سدان P76 به این نیاز پاسخ داد تا در این کشور با فورد، کرایسلر و برند هولدن جنرال موتورز رقابت کند. این خودرو هندلینگی بهتر از رقبا داشت و حتی به‌عنوان خودروی سال استرالیا هم انتخاب شد اما به دلیل کیفیت پایین و مشکلات بریتیش لیلاند، تنها 18 ماه پس از عرضه به بازار، کنار گذاشته شد و کارخانهٔ تولید آن در سیدنی تعطیل شد.

تیونری بنام «کن کاستلو» نشان داد که می‌توان یک پیشرانهٔ 3.5 لیتری V8 روور را زیر کاپوت MGB جای داد. این کار شتاب صفر تا 96 کیلومتر خودرو را نسبت به 12.1 ثانیهٔ نسخهٔ استاندارد بیش از 3 ثانیه بهبود داد و حداکثر سرعت را به 210 کیلومتر بر ساعت رساند. چهار سال طول کشید تا بریتیش لیلاند همین کار را انجام دهد. MGB GT V8 در سال 1973 یعنی درست هم‌زمان با بحران سوخت به بازار آمد و تنها 2,691 دستگاه از آن ساخته شد ولی بهترین MGB تاریخ بود.

شاید باورکردنی نباشد اما رنجروور در همان دوران سیاه بریتیش لیلاند متولد شد. این خودرو به‌عنوان یکی از اولین شاسی‌بلندهای لوکس جهان، توانایی‌های آفرود را با راحتی و تجمل سدان‌های لوکس ترکیب کرد و درعین‌حال پرفورمنس مناسبی هم داشت. سال‌ها طول کشید تا بریتیش لیلاند بفهمد چه شاهکاری ساخته و از آن بهره‌برداری کند و به همین دلیل ثمرهٔ این پروژه بیشتر به مالکان بعدی لندروور رسید.

این خودرویی بود که می‌توانست بریتیش لیلاند را ازاین‌رو به آن رو کند تا جایی که فراری دیتونا تقریباً تا حد کپی‌برداری از آن الهام گرفت. پیشرانهٔ V8 سبک‌وزن و قطعات فنی ساده اما با مهندسی درست، روور SD1 را به محصولی فوق‌العاده برای غول خودروسازی بیمار بریتانیا تبدیل کرده بودند. بااین‌حال، مثل اکثر محصولات بریتیش لیلاند، SD1 هم از مشکلات کیفی رنج می‌برد. متریال بشدت ضعیف، مونتاژ بی‌دقت و کنترل کیفیت افتضاح، یک محصول چشمگیر را به خودرویی ناموفق تبدیل کردند.

تریومف در محصولات قبلی خود از فرمول ب‌ام‌و استفاده کرده بود و دولومایت اسپرینت یکی دیگر از مدل‌های این برند بریتانیایی برای رقابت با باواریایی‌ها بود. این یک خودروی چهار سیلندر 16 سوپاپ محرک عقب بود که به‌طور ماهرانه‌ای بر اساس مدل محرک جلوی تریومف 1300 ساخته شده بود. سقف وینیلی، رینگ‌های آلیاژی جذاب و قدرت مناسب 127 اسب بخاری، اسپرینت را به رقیب جذابی برای ب‌ام‌و 2002 Tii تبدیل کرده بودند. این ماشین همچنین برندهٔ مسابقات تورینگ بریتانیا شد و بسیار موردتوجه قرار گرفت اما بریتیش لیلاند نتوانست جایگزین مناسبی برای آن تولید کند.

استگ به‌عنوان یک خودروی اسپرت لوکس برای رقابت مستقیم با مرسدس بنز SL در نظر گرفته شده بود. این خودرو بر اساس سدان زیبای تریومف 2000 ساخته شد و جایگزینی پیشرانهٔ شش سیلندر خطی سدان مذکور با یک 3 لیتری V8، این شیرینی دلپذیر را تکمیل کرد. استگ ظاهر بهتری نسبت به مرسدس SL زمان خود داشت اما مشکلات پیشرانهٔ V8 خصوصاً در ایالات‌متحده آن را بسیار بدنام کرد و مثل دیگر بستگان خود از ایرادات کیفی هم رنج می‌برد.

این یک خودروی خانوادگی بزرگ بود که جایگزین آستین 1800/2200 شد و بسیار مدرن‌تر از سلف خود بود. پرنسس که با برندهای موریس، آستین و وُلزلی به بازار عرضه شد، از ترکیب پیشرانهٔ عرضی/محرک جلو استفاده می‌کرد که آن زمان در اروپا هنوز برای خودروهای خانوادگی غیرمعمول بود و کابین بزرگ‌تری را نسبت به رقبا به همراه داشت. پرنسس پیش از آنکه ایرادات مهندسی‌اش مشخص شوند، بازخوردهای خوبی گرفت و لیست انتظاری طولانی پیدا کرد.