توقیف ماشین برای مهریه؛ مراحل، هزینه و نحوه رفع توقیف خودرو

خیلی از مالکان خودرو شاید تصور نکنند روزی پای خودروی‌شان به پرونده‌های مهریه باز شود، اما در عمل توقیف ماشین برای مهریه یکی از اتفاقات رایج در دعاوی خانوادگی است. وقتی مرد از پرداخت مهریه همسرش خودداری کند، زوجه طبق قانون می‌تواند اموال او را توقیف کند؛ و اگر مرد صاحب خودرو باشد، این خودرو جزو اولین دارایی‌هایی است که در فهرست توقیف قرار می‌گیرد.

شناخت مراحل توقیف ماشین برای مهریه، میزان و هزینه توقیف ماشین برای مهریه و در نهایت راه‌های رفع توقیف ماشین برای مهریه می‌تواند به هر دو طرف دعوا کمک کند تا با آگاهی بیشتری اقدام کنند. در ادامه، همه‌چیز را درباره روند قانونی توقیف خودرو برای مهریه مرور می‌کنیم.

از نظر حقوقی، توقیف خودرو برای مهریه یعنی جلوگیری از نقل و انتقال یا استفاده از آن تا زمانی که بدهی مربوط به مهریه پرداخت شود. بر اساس قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی، اگر زوج مهریه را نپردازد، زوجه می‌تواند با ثبت دادخواست در دفاتر خدمات قضایی، اموال شوهر از جمله خودرو را توقیف کند. این توقیف معمولاً به یکی از دو شکل زیر انجام می‌شود:

• توقیف ثبتی: فقط در سامانه پلیس راهور ثبت می‌شود و خودرو قابل خرید و فروش نیست.
• توقیف فیزیکی: خودرو به دستور دادگاه توقیف و به پارکینگ منتقل می‌شود.

فرآیند توقیف خودرو چند مرحله مشخص دارد و معمولاً با استعلام از سامانه پلیس راهور شروع می‌شود:

ثبت دادخواست مهریه و صدور اجراییه

زوجه ابتدا مهریه‌اش را از طریق دادگاه مطالبه می‌کند و پس از صدور اجراییه، اجرای احکام می‌تواند برای توقیف اموال اقدام کند. البته امکان درخواست توقیف خودرو توسط زوجه از طریق اجرای ثبت اسناد نیز وجود دارد. باید به این نکته نیز اشاره شود که در صورت تشخیص دادگاه مبنی بر مستثنیات دین بودن خودرو، امکان رفع توقیف آن وجود خواهد داشت.

شناسایی خودرو به نام زوج

از طریق استعلام از پلیس راهور، مشخص می‌شود چه خودروهایی به نام زوج ثبت شده‌اند.

درخواست توقیف

پس از شناسایی، زوجه درخواست توقیف ماشین برای مهریه را می‌دهد. در این مرحله، مالک نمی‌تواند خودرو را بفروشد یا منتقل کند.

ابلاغ رسمی به مالک

دستور توقیف به زوج اعلام می‌شود و از این لحظه، هرگونه معامله روی خودرو غیرقانونی است.

ارزیابی و فروش در صورت نپرداختن مهریه

اگر مهریه پرداخت نشود، خودرو توسط کارشناس رسمی دادگستری قیمت‌گذاری و از طریق مزایده فروخته می‌شود.

معمولاً هزینه‌های توقیف خودرو از بابت مهریه زوجه شامل موارد زیر است:

• هزینه ثبت دادخواست در دفتر خدمات قضایی
• هزینه استعلام از پلیس راهور
• هزینه کارشناسی خودرو
• هزینه انتقال یا پارکینگ (در صورت توقیف فیزیکی)

این مبالغ ابتدا توسط زوجه پرداخت می‌شود، اما در نهایت از محل فروش خودرو یا دارایی‌های زوج قابل بازگشت است.

اگر زوج بعد از توقیف خودرو اقدام به پرداخت مهریه کند یا با همسرش به توافق برسد، می‌تواند درخواست رفع توقیف ماشین برای مهریه بدهد. همچنین اگر خودرو واقعاً به شخص دیگری تعلق داشته باشد (مثلاً خودرو وکالتی یا شراکتی باشد)، مالک اصلی می‌تواند با مدارک معتبر از دادگاه رفع توقیف را بخواهد. نکته دیگر اینکه اگر زوج بتواند در دادگاه ثابت کند که خودروی توقیفی وسیله امرارمعاش بوده قاضی دستور رفع توقیف خودرو را صادر می‌کند.

باید دقت داشت که خودروهای لیزینگی یا در رهن بانک قابل توقیف کامل نیستند و فقط تا میزان سهم مالک که به شرکت پرداخت شده‌اند توقیف می‌شوند. به عنوان مثال در صورتی که خودرویی به‌صورت اقساطی و با قیمت کل 1.5 میلیارد تومان خریداری شده اما زوج مبلغ 500 میلیون تومان را به شرکت پرداخت کرده باشد تا مبلغ 500 میلیون تومان امکان توقیف ماشین برای مهریه وجود خواهد داشت.

در خاتمه باید گفت اگرچه توقیف ماشین برای مهریه ممکن است در نگاه اول ناعادلانه به نظر برسد، اما در واقع یکی از ابزارهای قانونی برای احقاق حق زوجه است. آشنایی با مراحل توقیف ماشین برای مهریه و شرایط رفع توقیف خودرو باعث می‌شود مالکان خودرو از حقوق خود آگاه باشند و با درایت بیشتری در چنین شرایطی اقدام کنند.