پیشنهاد تعویض رایگان خودروهای پرمصرف با خودروهای برقی

جواد اوجی وزیر نفت در مراسم امضای تفاهم‌نامه همکاری بین وزارت نفت و شهرداری تهران در حوزه بهینه‌سازی مصرف سوخت گفت طبق محاسبات سالانه 80 میلیارد دلار یارانه سوخت پرداخت می‌شود. به گفته وزیر نفت، یارانه سوخت دو برابر کل درآمدهای نفتی کشور در سال 1400 بوده است.

مصرف میانگین روزانه سوخت در کشور 95 میلیون لیتر بنزین اعلام شده است. یک حساب سرانگشتی نشان از مصرف سالیانه بیش از 34 میلیارد و 675 میلیون لیتر بنزین در کشور دارد. این به معنی از دست رفتن حداقل 30 میلیارد دلار تنها در بخش مصرف سوخت است.

تصور نمایید که با این رقم می‌توان سالانه یک میلیون از خودروهای پرمصرف و آلاینده داخلی را به‌طور رایگان با خودروهای الکتریکی میان رده (با قیمت میانگین 30 هزار دلار) جایگزین کرد. بله کاملاً درست خواندید. دولت می‌تواند یارانه انرژی را به‌صورت مستقیم صرف جایگزینی خودروها و حتی خودرودار کردن همه خانواده‌های کشور در برنامه‌ای 10 ساله کند. یک راه حل دیگر تهاتر بنزین با خودروهای پاک است.

یک راه دیگر هم برای تسریع در این برنامه، می تواند جایگزینی غیر رایگان اما با قیمت نصف باشد. مثلاً خودروی الکتریکی 30 هزار دلاری را با قیمت 15 هزار دلار به مردم واگذار نمود و مابقی را دولت با صرفه‌جویی ناشی از کاهش مصرف سوخت بپردازد. در این وضعیت می‌توان سالیانه حداقل 2 میلیون دستگاه خودروی یارانه‌ای به مردم تحویل داد.

البته برای پوشش مصرف انرژی این خودروها نیز نیاز به سرمایه‌گذاری در حوزه زیرساخت مخصوصاً تولید برق پاک است که آن هم با صادرات بنزین بیشتر ناشی از کاهش مصرف داخلی به‌راحتی به دست می‌آید.

از سویی هیچ شرکت خارجی معتبری هم یک بازار 10 ساله تضمین‌شده 10 میلیون دستگاهی با درامد 300 میلیارد دلار را از دست نخواهد داد و امتیازهای ویژه‌ای بابت آن ازجمله تولید کامل در داخل ایران را می‌توان دریافت نمود که منجر به ایجاد اشتغال هم خواهد شد. البته به شرطی که همین موضوع تبدیل به رانت و همکاری اجباری با دو خودروساز انحصاری کشور و ادامه آفات آن نشود.

نگاه تک‌بعدی به حمایت از خودروسازی کشور، باعث شده تا علاوه بر زیان‌های تولید خودروهای پرمصرف و آلاینده بر سلامت و اقتصاد افراد، کشور نیز سرمایه‌های هنگفتی را به‌صورت سالانه در سایه همین حمایت‌ها بر باد دهد. متأسفانه اقتصاد کشور سال‌هاست گروگان و اسیر خودروسازانی شده که در حال سوزاندن تمام سرمایه‌ها و فرصت‌ها و به شکل محسوسی باعث فقیر شدن مردم و سست شدن پایه‌های اعتماد آنان هستند.

ما در این محاسبات، هزینه‌های هنگفت ناشی از کمبود ایمنی و خسارت‌های ناشی از آن، هزینه‌های کیفیت پایین بر دوش مصرف‌کننده، هزینه وحشتناک استهلاک خودروهای با تکنولوژی پایین و قدیمی، هزینه‌های سربار ناشی از انحصار و قیمت سازی کاذب خودروها و غیره را نادیده گرفته‌ایم.

اگر تصمیم گیران این حوزه، کمی عنایت بیشتر و نگاه عمیق‌تری به این موضوعات داشته باشند، می‌توانیم پس از 4 دهه تلخ در این صنعت و بازار، گشایش‌های مطلوبی هم به نفع مردم و خریداران و هم به نفع جامعه، دولت و اقتصاد رقم بزنیم. خودروهای پاک، ارزان، مدرن، زیبا، ایمن، جدید می‌توانند علاوه بر بهبود بصری خیابان‌ها، کاهش آلودگی، افزایش ایمنی، بهبود روحیه مردم، کاهش هزینه‌ها و غیره، باعث شکوفایی اقتصاد انرژی، رضایتمندی شهروندان و جهش به دوره‌ای جدید شوند.

نظر شما چیست؟