پنج پیشرانه همی تولید انبوه افسانه‌ای که ساخت کرایسلر نیستند

هرچند وقتی حرف از پیشرانه‌های همی می‌شود همه به یاد موتورهای ساخت کرایسلر می‌افتیم ولی پیشرانه‌های این شرکت تنها نمونه‌هایی نیستند که از این تکنولوژی بهره می‌بردند.

به پیشرانه‌هایی که محفظه احتراق نیم‌کره‌ای و سرسیلندر گنبدی شکل دارند اصطلاحاً همی گفته می‌شود. این پیشرانه‌ها گرمای کمتر و قدرت بیشتری نسبت به موتورهای معمولی با محفظه احتراق صاف تولید می‌کنند. در آمریکا، فورد و کرایسلر از اوایل دههٔ 40 آزمایش موتورهای همی را آغاز کردند اما این کرایسلر بود که در طول دههٔ 50 به‌طور گسترده‌ای از این پیشرانه‌ها استفاده کرد. از سال 1965 نیز این شرکت نام همی را به‌صورت انحصاری برای قوی‌ترین موتورهای V8 خود به ثبت تجاری رساند. بااین‌حال، درحالی‌که موتورهای قدرتمند کرایسلر به مشهورترین پیشرانه‌هایی تبدیل شدند که از سرسیلندرهای همی استفاده می‌کردند، دیگر شرکت‌ها هم سراغ این نوع طراحی موتور رفتند.

همچنین بخوانید:

جذاب‌ترین خودروهای موتور وانکل که مزدا نیستند!

قابل‌اعتمادترین پیشرانه‌های تاریخ، موتورهایی که مرگ ندارند!

در اوایل دههٔ 60، تویوتا توسعهٔ سدان لوکسی را آغاز کرد تا برای خریداران ثروتمند ژاپنی جایگزینی داخلی برای مدل‌های مشابه آمریکایی ارائه کند. برای به چالش کشیدن این خودروها، سدان جدید تویوتا باید به موتور V8 مجهز می‌شد اما تا آن زمان، تویوتا چنین موتوری نساخته بود. ازاین‌رو، شرکت ژاپنی از طریق همکاری با یاماها، یک پیشرانهٔ V8 تمام آلومینیومی با محفظه احتراق نیم‌کره‌ای ساخت. این پیشرانهٔ 2.6 لیتری که 113 اسب بخار قدرت تولید می‌کرد، با نام V در سدان کراون در سال 1964 معرفی شد و از سال 1967 تا 1997 هم در سدان پرچم‌دار تویوتا یعنی سنچوری مورداستفاده قرار گرفت. موتور V در طول عمر خود، به‌روزرسانی‌های متعددی را تجربه کرد و حجم آن نهایتاً به 4 لیتر رسید. بااین‌حال، موتور همی تویوتا بسیار ضعیف‌تر از نمونه‌های کرایسلر بود و در قوی‌ترین نسخه تنها 187 اسب بخار قدرت تولید می‌کرد.

این شش سیلندر خطی که در سال 1949 معرفی شد، یکی از اولین پیشرانه‌هایی بود که از محفظهٔ احتراق نیم‌کره‌ای استفاده می‌کرد. این موتور همچنین عمری بسیار طولانی داشت و تا سال 1992 که سرانجام کنار گذاشته شد، زیر کاپوت جگوارهای زیادی مثل XK120 و E تایپ قرار گرفت. این همی بریتانیایی همچنین در خودروی مسابقه‌ای افسانه‌ای D تایپ که سه مرتبهٔ متوالی در مسابقات لمان در دههٔ 50 پیروز شد هم مورداستفاده قرار گرفت. پیشرانهٔ XK6 جگوار با حجمی بین 2.4 تا 4.2 لیتر، در نسخهٔ جاده‌ای بین 112 تا 265 اسب بخار و در نسخهٔ مسابقه‌ای بیش از 300 اسب بخار قدرت تولید می‌کرد. XK6 پیشرانه‌ای سبک و بسیار قابل‌اعتماد بود و هنوز هم یکی از بهترین موتورهای شش سیلندر خطی تاریخ محسوب می‌شود.

پورشه از زمان تأسیس در سال 1931، به خاطر پیشرانه‌های تخت خود شهرت یافته است. بدون شک، مشهورترین موتورهای تخت این شرکت، موتور شش سیلندر هوا خنکی بود که در سال 1963 با 911 معرفی شد. این موتور که در ابتدا 2 لیتری تنفس طبیعی با 110 اسب بخار قدرت بود، محفظه‌های احتراق نیم‌کره‌ای داشت. این موتور در طول سال‌ها موردبازنگری قرار گرفت و پیشرفت‌های متعددی مثل تجهیز به توربوشارژر و سرسیلندرهای DOHC را تجربه کرد. بااین‌حال، اکثر نسخه‌های موتور هوا خنک پورشه تا سال 1999 همچنان از محفظه‌های احتراق نیم‌کره‌ای استفاده می‌کردند. قوی‌ترین موتور شش سیلندر تخت هوا خنک تولیدی پورشه، یک نمونهٔ 3.6 لیتری توئین توربو با 450 اسب بخار قدرت بود که اولین بار در 911 GT2 نسل 993 ارائه شد.

هرچند این روزها آستون‌مارتین از پیشرانهٔ V8 مرسدس AMG استفاده می‌کند اما زمانی این شرکت بریتانیایی، موتورهای قدرتمند را خودش توسعه می‌داد. یکی از نمادین‌ترین پیشرانه‌های آستون‌مارتین، اولین موتور V8 این برند است که در سال 1969 با DBS V8 معرفی شد. این یک موتور 5.3 لیتری بود که با محفظه احتراق نیم‌کره‌ای و سرسیلندرهای DOHC قدرتی برابر با 315 اسب بخار تولید می‌کرد. طی سال‌های بعد این موتور V8 به‌طور مداوم بهبود پیدا کرد و حتی در برخی نسخه‌ها به دو سوپرشارژر مجهز شد. قوی‌ترین نسخهٔ این موتور نمونه‌ای بود که با 600 اسب بخار قدرت در ونتیج لمان V600 استفاده شد. متأسفانه، آستون‌مارتین در سال 2000 به تولید این موتور پایان داد و بجای آن از موتور V8 جگوار استفاده کرد و سپس سراغ موتور AMG رفت.

مثل آستون‌مارتین، آلفارومئو هم طی سال‌های اخیر معمولاً پیشرانه‌های موردنیاز خود را از دیگر خودروسازان قرض گرفته است اما در دهه‌های 60 و 70، تمام آلفاهای تولیدی از پیشرانه‌های ساخت خود شرکت استفاده می‌کردند. یکی از آخرین پیشرانه‌های عالی آلفارومئو که از ابتدا توسعه پیدا کرد، یک V6 با نام بوسو بود. این موتور تمام آلومینیومی، در اواخر دههٔ 60 توسط مهندس افسانه‌ای «جوزپه بوسو» طراحی و در سال 1979 برای اولین بار معرفی شد. این موتور به میل‌لنگ، پیستون‌ها و شاتون‌های فورج‌کاری شده و البته محفظه احتراق نیم‌کره‌ای مجهز بود. موتور بوسو در ابتدا 2.5 لیتری با یک میل بادامک بود و 156 اسب بخار قدرت تولید می‌کرد اما آلفا بعداً آن را با سرسیلندرهای 12 سوپاپ DOHC، سیستم انژکتوری الکترونیکی و توربوشارژر بهبود داد. این موتور قدرتمند ایتالیایی تا سال 2005 تولید شد و در طول این دوران، حجم آن با افزایش مداوم نهایتاً به 3.5 لیتر رسید. موتور بوسو در طول 26 سال، در بسیاری از محصولات آلفارومئو مورداستفاده قرار گرفت. قوی‌ترین نسخهٔ تولیدی این V6 افسانه‌ای، نسخه‌ای بنام Bussone بود که با 250 اسب بخار قدرت در سدان اسپرت آلفارومئو 156 GTA سال 2002 ارائه شد.