آیا خودروی الکتریکی با مصرف برق نیروگاه، سازگار با محیطزیست است؟
قطعاً تاکنون شنیدهاید که خودروهای الکتریکی به دلیل مصرف برقی که در نیروگاه با سوخت فسیلی تولید میشود، آلایندگی کمتری نسبت به خودروهای درونسوز ندارد اما آیا این ادعا درست است؟
با فشار دولتها و وضع قوانین آلایندگی سختگیرانه، صنعت خودروسازی جهان بهسرعت در حال حرکت به سمت الکتریکیسازی است. بااینحال، خیلیها معتقدند که خودروهای الکتریکی هم بهطور غیرمستقیم سوخت فسیلی مصرف میکنند و بنابراین آلایندگی کمتری نسبت به همتایان درونسوز ندارند. طبق این ادعا، ازآنجاییکه برق در نیروگاهها با سوخت فسیلی تولید میشود، استفاده از خودروهای الکتریکی باعث کاهش تولید دیاکسید کربن نخواهد شد. بااینحال، بررسیها نشان میدهند که این ادعا صحت ندارد.
در سال 2021، صنعت برق بریتانیا بهطور متوسط برای تولید هر کیلووات ساعت برق، 214 گرم دیاکسید کربن در هوا منتشر کرده است. این آلایندگی شامل حفاری، استخراج و توزیع گاز بین نیروگاههای برق میشود. همچنین مقداری از برق موردنیاز این کشور از طریق انرژی خورشید و باد تولید میشود و بنابراین، در روزهای آفتابی و بادی، تولید دیاکسید کربن کمتر خواهد شد درحالیکه بدون وزش باد یا در روزهای ابری، مصرف سوخت فسیلی بیشتر میشود.
در حال حاضر، یک خودروی الکتریکی معمولی، با یک کیلووات ساعت برق میتواند حدود پنج کیلومتر را طی کند؛ بنابراین، وقتی 214 گرم را بر پنج تقسیم کنیم، یعنی یک خودروی الکتریکی بهطور غیرمستقیم در هر کیلومتر تنها 43 گرم دیاکسید کربن تولید میکند. این رقمی است که هیچ خودروی درونسوزی نمیتواند به آن نزدیک شود. بهعنوانمثال، یک تویوتا یاریس هیبریدی با وجود مصرف تنها 4 لیتر بنزین در هر صد کیلومتر، با پیمودن هر کیلومتر 92 گرم دیاکسید کربن تولید میکند. این در حالی است که بسیاری از خودروها در هر صد کیلومتر حدود 7 لیتر بنزین مصرف میکنند و آلایندگی آنها در هر کیلومتر به 160 گرم میرسد.
همچنین باید توجه داشت که این میزان دیاکسید کربن را فقط خودرو تولید میکند و آلایندگیهای دیگری که در طول فرایند استخراج نفت و تبدیل آن به بنزین در پالایشگاهها تولید میشود محاسبه نشده است؛ بنابراین، در حال حاضر، یک خودروی الکتریکی بهطور متوسط یکچهارم یک خودروی درونسوز دیاکسید کربن تولید میکند. همچنین با استفادهٔ بیشتر از انرژیهای تجدید پذیر در آینده برای تولید برق، میزان دیاکسید کربنی تولیدی در صنعت برق کشورها کاهش پیدا خواهد کرد و درنتیجه خودروهای الکتریکی سبزتر خواهند شد.
موضوع دیگری که در این رابطه مطرح میشود، میزان تولید آلایندگی در طول فرایند تولید خودروهای الکتریکی است. در حال حاضر، در طول فرایند تولید یک خودروی الکتریکی در مقایسه با خودروی درونسوز دیاکسید بیشتری تولید میشود. دلیل اصلی این موضوع، انتشار گازهای گلخانهای برای تولید باطریها است. بااینحال، به محضی که خودروی الکتریکی روی جاده میرود، بهسرعت تولید دیاکسید کربن آن کمتر از همتای درونسوز میشود. البته این موضوع در کشورهای مختلف متفاوت بوده و به شیوهٔ تولید برق بستگی دارد.
بهعنوانمثال، در آلمان که تولید برق سبز کمتر است، حدود سه سال طول میکشد تا خودروی الکتریکی میزان آلایندگی بیشتری که در زمان ساخت داشته است را جبران کند اما در نروژ این زمان تنها یک سال خواهد بود. بدین ترتیب، از این زمان به بعد، آلایندگی خودروی الکتریکی بهمراتب کمتر از خودروی درونسوز خواهد شد؛ بنابراین، میزان آلایندگی غیرمستقیم خودروهای الکتریکی وابستگی مستقیمی به منبع تولید برق دارد. اگر برق با سوختهای فسیلی تولید شود، کمی بیشتر طول خواهد کشید تا تأثیر کربنی خودروی الکتریکی از خودروی درونسوز کمتر شود اما هرچه منبع انرژی تولید برق پاکتر باشد، خودروی الکتریکی سریعتر آلایندگی بیشتری که در هنگام ساخت تولید کرده است را جبران خواهد کرد.