بزرگ‌ترین ناوهای جنگی تاریخ؛ از یاماتو ژاپن تا جرالد فورد آمریکا و فوجیان چین

در طول چند قرن اخیر نبرد روی زمین و هوا تغییرات قابل‌توجهی داشته است. تانک‌ها و هواپیماهای اولیه شاید امروزه خنده‌دار به نظر برسند اما خاصیت پیشرفت تکنولوژی همین است. درباره نبردهای دریایی هم وضعیت مشابهی دیده می‌شود و در حال حاضر ناوهای جنگی بسیار قوی‌تر، بزرگ‌تر و مرگبارتری نسبت به چند دهه قبل تولید شده‌اند. این کشتی‌های جنگی در اشکال و ابعاد مختلف توسعه می‌یابند و از قایق‌های تندروی کوچک تا ناوهای هواپیمابر را شامل می‌شوند. در ادامه شما با بزرگ‌ترین ناوهای جنگی تاریخ آشنا خواهید شد.

در همین زمینه بخوانید:

• سریع‌ترین کشتی های نظامی دنیا؛ از کیلیچ ترکیه تا ایندیپندس آمریکا
• معرفی انواع مختلف ناوهای هواپیمابر؛ از ناو بالگردبر تا ضد زیردریایی
• 10 حقیقت جالب درباره ناوهای هواپیمابر؛ سازه‌های دریایی عظیم با قیمتی باورنکردنی

جنگ جهانی اول در روی زمین باعث تولد تانک شد و مارک I در سپتامبر 1916 توسط بریتانیایی‌ها راهی جبهه‌های نبرد شد. تقریباً سه دهه بعد و در جنگ جهانی دوم بود که آلمان اولین جنگنده تاریخ یعنی مسراشمیت Me 262A را معرفی کرد. در دریا هم ژاپنی‌ها کشتی جنگی یاماتو را ارائه کردند که ویژگی‌های قابل‌توجهی داشت. ژاپن یکی از قدرت‌های دریایی آن زمان بود و کشتی‌هایی با وزن بیش از 35 هزار تن را تولید می‌کرد. البته یاماتو با همه ناوهای ژاپنی آن دوران فرق می‌کرد و حداکثر وزن آن به حدود 73 هزار تن می‌رسید. این ناو جنگی 263 متر طول و حدود 39 متر عرض داشت. تولید یاماتو حدود 7 سال طول کشید و نهایتاً در دسامبر 1941 به آب انداخته شد. از جمله سلاح‌های ترسناک آن می‌توان به بزرگ‌ترین توپ نصب شده روی کشتی‌هایی از این دست اشاره کرد. البته بزرگ‌تر بودن همیشه به معنی بهتر بودن نیست و نهایتاً یاماتو فرصت بسیار کمی برای استفاده از قدرت خود داشت زیرا نیروهای آمریکایی آن را در 11 آوریل 1945 غرق کردند و بیش از 3 هزار خدمه یاماتو نیز در این حمله کشته شدند.

سنت استفاده از نام روسای جمهور آمریکا روی کشتی‌های جنگی نیروی دریایی آمریکا به خود جورج واشنگتن بازمی‌گردد اما تنها برخی از آن‌ها جزو بزرگ‌ترین ناوهای جنگی تاریخ هستند. یکی از این ناوها یو اس اس جرالد فورد است که ناو هواپیمابر برجسته‌ای بوده و در سال 2017 توسط نیروی دریایی آمریکا سفارش داده شده است. با اینکه ناوهای هواپیمابر به خاطر ابعاد بسیار بزرگ خود شناخته می‌شوند اما ناو یو اس اس جرالد فورد در رده‌بالاتری قرار می‌گیرد به گونه‌ای که بزرگ‌ترین ناو جنگی دنیا به شمار می‌رود. نیازی به گفتن نیست که یو اس اس جرالد فورد تفاوت‌های بسیار زیادی با کشتی جنگی‌ای همچون یاماتو دارد. هواپیمابرها باید ظرفیت حمل هواپیماها را داشته باشند و به این خاطر ابعاد بزرگی دارند. این ناو توانایی حمل 90 هواپیما را دارد و طول و عرض آن به حدود 333 و 41 متر می‌رسد.

یک کشتی با ابعاد مشابه ناو هواپیمابر نیازمند قدرت بسیار زیادی خواهد بود. این قدرت معمولاً توسط راکتورهای هسته‌ای تأمین می‌شود، فرایندی که در آن گرما تولید شده و گرما باعث تبخیر آب می‌شود و این بخارآب توربین‌های بسیار بزرگ را می‌چرخاند. البته برای چندین قرن، قوای محرکه اصلی کشتی‌ها از نوع بادبانی بوده است. در واقع پنسیلوانیا که بزرگ‌ترین ناو جنگی بادبانی دنیاست از 1100 خدمه و سه عرشه شلیک توپ سود می‌برده و کار تولید آن در سال 1822 میلادی شروع شده و نهایتاً در سال 1837 وارد دریا شده است. وزن یو اس اس پنسیلوانیا به 2696 تن می‌رسید و از 130 توپ استفاده می‌کرد.

آمریکا تنها کشوری نیست که از ناوهای هواپیمابر استفاده می‌کند. نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا نیز به دلیل استفاده از کشتی‌های جنگی بزرگ و پرقدرت شناخته می‌شود و این موضوع را می‌توان در ناو کوئین الیزابت مشاهده کرد. این ناو جنگی تاریخچه‌ای قابل‌توجه دارد و نسل قبلی آن در جنگ جهانی اول حضور داشت؛ اما نسخه جدید ناو کوئین الیزابت در سال 2017 به آب انداخته شد و ویژگی‌های برجسته آن کاملاً جلب‌توجه کرد. این ناو توان حمل 40 هواپیما را دارد و طولش به حدود 284 متر و وزنش به 65 هزار تن می‌رسد. جدای از توانایی حمل سلاح‌های گوناگون، ناو کوئین الیزابت به سیستم تصفیه آب پرقدرتی مجهز است که می‌تواند در یک روز 500 تن آب تمیز و قابل نوشیدن را تولید کند.

اگرچه ناوهای جنگی اساساً روی دریا شناور هستند اما زیردریایی‌ها برای حضور در اعماق آب‌ها طراحی شده‌اند. شوروی از این نظر جزو برجسته‌ترین کشورهای تاریخ بوده و برخی زیردریایی‌های آن تکنولوژی بسیار پیشرفته‌ای داشته‌اند. در واقع زیردریایی‌های کلاس تایفون را می‌توان از این نظر سرآمد دانست. شوروی شش نمونه از زیردریایی‌های کلاس تایفون را تولید کرد و اولین آن‌ها در سال 1981 معرفی شد. این زیردریایی طول و عرض 175 و 23 متری داشت و حدود 150 نفر در آن حضور داشتند. این زیردریایی می‌توانست به سرعت 27 گره دریایی برسد و از دو راکتور هسته‌ای استفاده می‌کرد. زیردریایی‌های کلاس تایفون توانایی رسیدن به عمق حدود 400 متری آب را داشته‌اند.

نیروی دریایی چین از نظر تعداد ناوهای جنگی موجود بزرگ‌ترین نیروی دریایی دنیاست. البته ابعاد کشتی‌های جنگی نیروی دریایی ارتش آزادی‌بخش خلق چین به‌طور متوسط کوچک‌تر از آمریکاست. نشریه فوربس در سال 2022 تخمین زد احتمالاً وزن کلی کشتی‌های جنگی چین به حدود 2 میلیون تن می‌رسد درحالی‌که این رقم برای کشتی‌های آمریکا حدود 4.5 میلیون تن است. البته برخی از کشتی‌های جنگی چینی بیش از بقیه خودنمایی می‌کنند که مثال برجسته آن ناو هواپیمابر فوجیان است. تا پیش از فوجیان چینی‌ها تجربه طراحی و ساخت ناو هواپیمابر در خاک خود را نداشتند اما این ناو 80 هزار تنی اولین‌های زیادی را برای چین به همراه داشته است. یکی از خبرنگاران آمریکایی می‌گوید فوجیان بزرگ‌ترین و پیشرفته‌ترین ناو هواپیمابری است که در خارج از آمریکا ساخته می‌شود. تخمین زده شده طول فوجیان به حدود 315 متر برسد و در آن از لانچرهای الکترومغناطیسی استفاده شود.