تانک چلنجر 3 بریتانیا؛ جنگ‌افزاری جدید با تکنولوژی‌های مدرن

بریتانیا از زمان معرفی تانک چلنجر 2 در دهه 90 میلادی تاکنون مشغول استفاده از آن بوده است. اوایل قرن 21 برنامه‌هایی برای ارتقای تانک‌های نبرد زمینی این کشور وجود داشت اما با بروز مشکلاتی برنامه ارتقای آن‌ها متوقف شد و نهایتاً تصمیم مقامات بریتانیا بر آن شد تانک کاملاً جدیدی با نام چلنجر 3 طراحی شود. ارتش این کشور در سال 2021 فرایند ارتقای تانک‌های چلنجر 2 کنونی به چلنجر 3 را شروع کرد. با اینکه چلنجر 2 تانک بسیار خوبی است اما تکنولوژی قدیمی آن محدودیت‌های زیادی دارد و چلنجر 3 برای رفع چنین مواردی طراحی می‌شود. زمانی که پروژه تبدیل چلنجر 2 به 3 تکمیل شود نتیجه تولید یک تانک کاملاً جدید بر اساس تانک‌های موجود ارتش بریتانیا خواهد بود. البته تولید چلنجر 3 و ورود آن به ارتش بریتانیا زمان‌بر خواهد بود و اگر همه‌چیز طبق برنامه پیش برود اولین نمونه‌های چلنجر 3 در سال 2025 به دست ارتش این کشور خواهند رسید.

23 فرایند ارتقای چلنجر 2 به چلنجر 3 انجام شده است. در سال 2025 هنگ سلطنتی بریتانیا اولین نمونه‌های چلنجر 3 را دریافت خواهد کرد و قرار است در مجموع 148 تانک به نمونه‌های جدید ارتقا یابند که بیش از نصف 213 از ناوگان کنونی چلنجر 2 را شامل می‌شود. با پیشرفت این پروژه، اصلاحاتی در تانک‌های ارتش بریتانیا صورت خواهد گرفت تا طراحی چلنجر 3 بهینه یابد و درصورتی‌که پارلمان این کشور مجوزهای بعدی را صادر کند نمونه‌های نهایی چلنجر 3 بهینه‌سازی‌های بیشتری نسبت به نمونه‌های اولیه خواهند داشت. در مجموع، ارتش بریتانیا برای این پروژه حدود 800 میلیون پوند معادل یک میلیارد دلار هزینه خواهد کرد.

با اینکه در نگاه اول به نظر می‌رسد ارتقای چلنجر 2 کنونی به چلنجر 3 پروژه‌ای گسترده نیست اما این‌گونه نخواهد بود. برنامه چلنجر 3 یک دگرگونی کامل است و بنابراین سیستم‌های قدیمی جای خود را به دستگاه‌های مدرن و دیجیتالی خواهند داد. فرایند تبدیل چلنجر 2 به 3 از بدنه این تانک شروع خواهد شد و قرار است از زره ماژولار پیشرفته‌تری در آن استفاده شود. همچنین زره خارجی بدنه چلنجر 3 شامل سیستم‌های دفاعی پیشرفته خواهد بود. دیگر تغییر مهم این تانک جدید در بخش برجک رخ می‌دهد که طراحی کاملاً جدیدی دارد و پذیرای سلاح پرفشار L55A1 ژرمن 120 میلی‌متری است.

این سلاح می‌تواند گلوله‌های ضد تانک جدید و همچنین مهمات چندمنظوره قابل‌برنامه‌ریزی را شلیک کند. البته باید گفت سلاح یاد شده توانایی شلیک گلوله‌های DU چلنجر 2 را ندارد اما بریتانیا فرایند توسعه مهمات کاملاً جدید برای چلنجر 3 را شروع کرده است. در کنار برجک تانک، بخش‌های فرماندهی و لودینگ مهمات نیز ارتقا یافته و تمرکز زیادی روی تشخیص هدف و شلیک وجود داشته است. از دیگر تغییرات چلنجر 3 می‌توان به پیشرانه ارتقا یافته و سیستم خنک کاری بهتر اشاره کرد. معماری برقی و دیجیتالی جدید این تانک باعث بهبود ارتباطات، تشخیص اهداف و تصویرپردازی آن‌ها می‌شود.

با اینکه چلنجر 3 هم‌اکنون در خط تولید قرار دارد اما قبلاً رکوردهای مهمی را شکسته و به دستاورد قابل‌توجهی دست یافته است. در می 2024 وزارت دفاع بریتانیا تست شلیک زنده چلنجر 3 با سلاح جدیدش را انجام داد و به نتایج احساس‌برانگیزی دست یافت. این تانک به‌روز با سلاح 120 میلی‌متری خود اهدافی با فاصله 5000 متری را مورد اصابت قرار داد که چنین عملکردی نه تنها یک دستاورد مهم محسوب می‌شود بلکه توانایی‌های سلاح جدید چلنجر 3 را نیز به نمایش می‌گذارد. از طرف دیگر باید دانست تانک موردبحث اولین تانکی است که توانسته در فاصله 5000 متری با دشمن خود درگیر شود. برای مقایسه باید گفت تانک آبرامز M1A2 آمریکا حداکثر برد مؤثر 3000 متری دارد. در پایان باید گفت برنامه مدرنیزه کردن چلنجر 3 یک پروژه مهم برای بریتانیا محسوب می‌شود. تبدیل چلنجر 2 قرن پیش به چلنجر 3 قرن 21 شامل به‌روزرسانی‌های گسترده در بخش‌های متنوع از جمله بدنه، سلاح، مهمات و سیستم‌های الکترونیکی است که همه آن‌ها باعث می‌شود چلنجر 3 به تانک آینده‌نگر و پرقدرت تبدیل شود.