مینی بدون دیدن هیچ عکسی، نامی است که به هر انگلیسیزبانی میگوید خودرویی کوچک است. اندازهٔ کوچک یکی از مهمترین ویژگیهای خودروهای مینی است و دقیقاً به همین دلیل این نام برای این خودرو انتخاب شد که این را میتوان یکی از بهترین تصمیمات قرن بیستم در زمینهٔ برندسازی دانست. مینی در دههٔ 60 میلادی در خیابانها و پیستهای بریتانیا به یک نماد خودرویی تبدیل شد. حتی بعد از دوران اوج اولیه، این خودروی کوچک توانست صرفاً با تغییراتی جزئی تا سال 2000 روی خط تولید باقی بماند. بعد از این نیز بامو با تبدیل مینی به یک برند مستقل، آنرا احیا کرد. حال در این مطلب قصد داریم تغییرات مینی طی 60 سال گذشته را بررسی کنیم تا ببینیم این خودروی کوچک چگونه طی شش دهه تکامل پیدا کرد.
مینی Mark I
از 1959 تا 1967
بحران سوئز (جنگ دوم اعراب و اسرائیل) در سال 1956 بریتانیا را مجبور به جیرهبندی بنزین کرد. به همین دلیل بلافاصله خودروهای کوچک در این کشور به تجارتی بزرگ تبدیل شدند و BMC (شرکت بریتیش موتور) سریعاً توسعهٔ خودروی کوچکی را آغاز کرد و بدین ترتیب مینی متولد شد. برای کوچک نگهداشتن مینی، «الکساندر ایسیگونیس» در BMC، پیشرانه را 90 درجه چرخاند و آنرا بهصورت عرضی زیر کاپوت مینی نصب کرد. انتقال قدرت به چرخهای جلو نیز موجب حذف میلگاردان شد که فضای بیشتری را در کابین فراهم میکرد. هرچند این اولین خودرویی نبود که از این طراحی استفاده میکرد اما موفقیت مینی این ترکیب را محبوب نمود و از این طریق به روشی رایج برای مهندسی خودروهای دیفرانسیل جلو تبدیل شد. اولین نسخهٔ مینی که در سال 1959 به بازار آمد، صرفاً با یک پیشرانهٔ 848 سیسی ارائه میشد؛ اما یکی از مردان افسانهای فرمول یک یعنی «جان کوپر» معتقد بود که این خودرو میتواند در پیست هم حرفهای زیادی برای گفتن داشته باشد. به همین دلیل وی BMC را در سال 1961 متقاعد کرد که نسخهای از این ماشین را با پیشرانهٔ 998 سیسی و با نام مینی کوپر ارائه کند. سپس در سال 1963 مینی کوپر S هم با موتور 1071 سیسی به بازار آمد.
مینی Mark II
از 1967 تا 1970
نسل اول مینی که تحت برندهای آستین و موریس به بازار عرضه شد، موفقیت بزرگی برای BMC به همراه داشت و سپس در سال 1967 مدل Mark II با بهروزرسانیهایی به بازار آمد. در این نسخه، مینی در بیرون هنوز هم مشابه Mark I به نظر میرسید اما بااینحال طراحان تغییراتی را در جلوپنجره ایجاد کردند، شیشهٔ عقب بزرگتر شد و چراغهای عقب هم نسبت به نمونههای بیضیشکل قبلی، زاویهدارتر شدند. در این نسل پیشرانهٔ پایهٔ مینی همچنان همان نمونهٔ 848 سیسی بود اما حالا موتور بزرگتر 998 هم برای آن قابل سفارش بود. همچنین نسخهٔ کوپر همچنان از همان موتور 998 سیسی استفاده میکرد اما کوپر S به پیشرانهٔ 1275 سیسی مجهز شده بود. در این نسل علاوه بر نسخهٔ دودر نمادین، نسخههای استیشن، ون و پیکاپ مینی هم تولید شد و حتی یک نسخهٔ آفرود بنام مینی موک هم ارائه شد. همچنین نسخهٔ سدان دودر مینی هم با نامهای Riley Elf و Wolseley Hornet ارائه شد که نمونهای لوکستر محسوب میشد.
مینی Mark III
از 1970 تا 1976
مینی Mark III در سال 1970 به بازار آمد و در نام آن تغییر بزرگی ایجاد شد زیرا خودرو حالا صرفاً مینی نامیده میشد و دیگر هیچ اثری از نامهای آستین یا موریس نبود. در ظاهر خودرو نیز لولای درها دیگر قابلمشاهده نبودند و پنجرههای جانبی که قبلاً بهصورت کشویی باز میشدند، حالا مثل خودروهای امروزی پایین میرفتند. همچنین پنجرههای عقب هم کمی بزرگتر شدند. در این نسل نسخههای کوپر و کوپر S کنار رفتند اما برای کسانی که خواهان پرفورمنس بودند نسخهٔ 1275GT ارائه شد.
مینی Mark IV
از 1976 تا 1984
نسل چهارم که در سال 1976 به بازار آمد تا حد زیادی با نسل قبلی یکسان بود اما زیر پوست خودرو، سابفریم روی پایههای لاستیکی قرار گرفته و مواد عایق صدا افزایش یافته بود. هردوی این اقدامات تلاشی برای ساکتتر کردن کابین بودند. همچنین به چراغهای عقب هم چراغهای دندهعقب اضافه شد.
مینی Mark V
از 1984 تا 1990
در سال 1984 مینی در نسل پنجم خود بهصورت استاندارد به رینگهای 12 اینچی مجهز شد. این رینگها جایگزین نمونههای 10 اینچی قبلی شدند که از زمان معرفی تا نسل پنجم زیر مینی قرار میگرفتند. البته رینگهای بزرگتر به اضافه کردن بچه گلگیرهای پلاستیکی برای پوشاندن بخش اضافی تایر نیاز داشت. مینی در این نسل همچنین به دیسکهای 8.4 اینچی در ترمزهای جلو مجهز شد.
مینی Mark VI
از 1990 تا 1996
در نسل ششم سرانجام تمامی نسخههای مینی بجای کاربراتور به سیستم سوخترسانی انژکتوری مجهز شدند. در این نسل همچنین برای اولین بار نسخهٔ کانورتیبل مینی هم بهصورت کارخانهای ارائه شد. البته پیشازاین شرکتهای متفرقه اقدام به ساخت نسخههای روباز مینی کرده بودند.
مینی Mark VII
از 1996 تا 2000
در سال 1996 مینی اولیه آخرین تکامل خود را تجربه کرد. این نسل بجای سیستم سوخترسانی انژکتوری تک نقطهای قبل به سیستم چندنقطهای مجهز شد و برای اولین بار ایربگ راننده هم در لیست تجهیزات آن قرار گرفت. تولید این سری مینی سرانجام در سال 2000 خاتمه یافت.
مینی R50
از 2000 تا 2006
در سال 1994 بامو مالکیت گروه روور که در آن زمان مینی را در اختیار داشت را به دست آورد و اکثر برندهای این گروه مثل لندروور را در اختیار گرفت. سپس بامو در سال 2000 مینی کاملاً مدرن و جدیدی را معرفی کرد. نسخهٔ پایهٔ نسل جدید مینی در اروپا با یک پیشرانهٔ 1.4 لیتری چهار سیلندر ارائه شد و کوپر به یک موتور 1.6 لیتری مجهز شده بود درحالیکه کوپر S از نسخهٔ سوپرشارژ همان موتور استفاده میکرد و از یک دریچهٔ روی کاپوت برخوردار بود. نسخهٔ کانورتیبل این نسل مینی هم در سال 2004 به نسخهٔ هاچبک سهدر اضافه شد.
مینی R56
از 2006 تا 2013
در سال 2006 نسل دوم مینی بامو به بازار آمد. این نسل در ظاهر شبیه همان نسل قبلی مینی بامو بود اما بزرگتر شده بود. در این نسل چراغهای جلو دیگر بهصورت یکپارچه در کاپوت قرار نداشتند و داخل گلگیرها جای گرفته بودند. در این نسل همچنان پیشرانههای 1.4 لیتری و 1.6 لیتری ارائه میشد اما موتورهای بزرگتری هم در لیست سفارشات قرار گرفت که بر اساس معماری جدید ناشی از همکاری بامو و پژو-سیتروئن ساخته شده بودند. همچنین کوپر S حالا بجای سوپرشارژر از توربوشارژر استفاده میکرد.
مینی F56
از 2013 تاکنون
نسل سوم مینی بامو که در سال 2013 رونمایی شد و با مدل 2014 به بازار آمد، حتی از نسل قبلی هم بزرگتر شد. این نسل در زیر پوست بیشتر از قبل به بامو وابسته شده است زیرا مینی F56 بر اساس پلتفرم دیفرانسیل جلوی UKL بامو ساخته شده که در محصولات خود بامو مثل X1 و X2 هم بکار رفته است. این موضوع همچنین امکان اشتراک پیشرانهها بین دو برند را هم فراهم کرده است.