میز خبر: انبارهای خالی و یک پیروزی پوشالی

همین چند روز پیش بود که خبری از مقامات بانک مرکزی مبنی بر اتمام طرح تسهیلات خرید خودرو همگان را شوکه کرد. مقامات بانک مرکزی با اعلام تعهدات خود درباره تأمین مالی ارزان‌تر صنعت خودرو به میزان 110 هزار دستگاه، از مدیران دو شرکت ایران‌خودرو و سایپا خواست با استفاده از منابع داخلی خود مابقی نیاز مراجعین برای خرید خودرو را پاسخ دهند.

دراین‌باره مدیرکل اعتبارات بانک مرکزی اعلام کرده است: نظام بانکی متعهد به تأمین مالی ۱۱۰ هزار دستگاه خودرو است و شرکت‌های خودروساز می‌توانند از محل منابع داخلی برای فروش اقساطی خودرو یا شیوه‌های دیگر، اقدام کنند. به گزارش خبرگزاری صداوسیما، علی‌اصغر میرمحمدصادقی اعلام کرد: طرح فروش مدت‌دار خودروهای ساخت داخل از ابتدا با هدف تحریک تقاضا به‌منظور فروش موجودی محصولات ساخته شده شرکت‌های تولیدی هدف‌گذاری شده بود ولی شرکت‌های خودروساز علاوه بر فروش موجودی‌ها، شروع به پیش‌فروش محصولات آینده کردند که مدنظر نبوده است.

در همین راستا سعید لیلاز کارشناس اقتصاد و صنعت خودرو دراین‌باره می‌گوید: «میزان تولید خودروسازان در یک ماه بیش از 100 هزار دستگاه است و حتی قابلیت افزایش به 150 هزار دستگاه هم وجود دارد. بنابراین این ادله که گفته شود توقف طرح به دلیل کمبود خودرو در انبار خودروساز است،نمی‌تواند به‌هیچ‌وجه درست باشد.» وی افزود: «آنچه فروخته شده، تولید مازاد خودروسازان است و هدف دولت از این طرح شروعی برای رونق تولید و خروج از رکود است.» لیلاز با بیان اینکه توقف این طرح توسط بانک مرکزی به‌موقع انجام شد، تصریح کرد: «فروش بیشتر از این میزان خودرو با وام 25 میلیون تومانی می‌تواند آثار تورمی داشته باشد. چون بانک مرکزی بیش از 2 هزار میلیارد تومان نمی‌تواند به اقتصاد تزریق کند و حتماً باید مراقب آثار تورمی این طرح باشد.» این کارشناس اقتصادی با تأکید بر اینکه اقتصاد ایران گرفتار رکود تورمی است، یادآور شد: «بسیاری از منتقدان این موضوع را در انتقادهای خود از این طرح، نادیده می‌گیرند، درحالی که این طرح موقتی است و می‌تواند شروعی برای رونق اقتصادی و اجرای بسته خروج از رکود باشد.»

البته رئیس مرکز تجارت جهانی ایران به فروش شش روزه خودرو که در قالب بسته خروج از رکود صورت گرفت واکنش نشان داد و نسبت به عواقب و خطرات این فروش ضربتی هشدار داد. به گزارش ایسنا، محمدرضا سبزعلیپور اظهار کرد: دولت به‌منظور خروج اقتصاد از رکود و روان‌سازی و سرعت بخشیدن به خرید و فروش، اقدام به ارائه دومین بسته اقتصادی خروج از رکود طی کمتر از یک سال کرد، اما یکی از مواردی که در بسته اخیر دولت به‌شدت خودنمایی می‌کرد افزایش سقف تسهیلات خرید خودرو از حدود هفت میلیون به 25 میلیون تومان با نیت گره‌گشایی مشکل خودروسازان و فروش خودروهای دپو شده بود.

وی افزود: در این روزهای بی‌پولی جامعه، متأسفانه وام مذکور برای جمعی از مردم جذاب و وسوسه کننده و همین امر موجب شد که ظرف مدت شش روز بیش از 100 هزار نفر با نیت ماشین دار شدن و یا تبدیل به احسن کردن خودرو قدیمی خود یا صاحب دو خودرو شدن، روانه نمایندگی‌های فروش خودرو شوند و چشم‌بسته، احساسی و بدون در نظر گرفتن عاقبت این بدهی (وام 25 میلیونی به اضافه سود و...) اقدام به امضای اسناد و مدارک و صدور ده‌ها فقره چک کرده و خود را زیر بار بدهی سنگینی ببرند.

البته معاون فروش و بازاریابی سایپا از نشست مشترک وزارت صنعت و بانک مرکزی خبر داد و گفت: قرار است در این نشست توافق برای اجرای مرحله دوم فروش اقساطی خودرو با تسهیلات بانکی اعلام شود رضا تقی‌زاده اظهار کرد: با رسیدن ساعات پایانی اجرای مرحله اول طرح فروش خودرو با تسهیلات بانکی، قرار است جلسه‌ای با حضور مسئولان وزارت صنعت و بانک مرکزی و هیئت دولت در مورد اجرای مرحله دوم طرح فروش اقساطی خودروها برگزار شود. وی در مورد نامه بانک مرکزی به وزارت صنعت مبنی بر تعیین سقف فروش 110 هزار دستگاه خودرو در قالب بسته خروج از رکود گفت: تاکنون به ما این مسئله ابلاغ نشده است و در حال حاضر حدود 50 هزار ثبت‌نام قطعی برای فروش محصولات سایپا داشته‌ایم.

وی خاطرنشان کرد: وزیر صنعت، معدن و تجارت در تاریخ 94/7/22 موجودی خودروهای انبار شده را به میزان 51 هزار دستگاه اعلام کرد و در جریان مذاکرات بعدی در مجموع قرار شد هدف‌گذاری طرح فروش اقساطی به یکصد هزار دستگاه افزایش یابد. میرمحمد صادقی گفت: با توجه به استقبال قابل توجه هم‌وطنان در روزهای دوشنبه و سه‌شنبه هفته قبل، در پایان روز سه‌شنبه در جلسه شورای پول و اعتبار مراتب به وزیر صنعت، معدن و تجارت اعلام شد که با توجه به سرعت نام‌نویسی باید دستورات لازم را به نحوی صادر کنید که از سقف تعیین شده، فراتر نرود.

میرمحمدصادقی افزود: با توجه به ادامه فروش در نمایندگی‌های فروش در روزهای چهارشنبه و پنجشنبه مراتب به‌صورت کتبی به مدیران ذی‌ربط در وزارت صنعت، معدن و تجارت اعلام شد اما با کمال تعجب حتی روز جمعه را نیز به عنوان فروش فوق‌العاده در نظر گرفتند که به‌هیچ‌وجه به قرارهای قبلی تطبیق نمی‌کرد؛ البته در مراحل بعدی تعداد 10 هزار دستگاه دیگر اضافه شد و درنهایت سقف کلی طرح به میزان 110 هزار دستگاه از محل منابع تخصیص داده شده می‌تواند تأمین مالی شود.

همچنین از بازار خودرو خبر می‌رسد با اعطای تسهیلات 25 میلیون تومانی رکود حاکم در بازار خودروهای صفر کیلومتر همچنان ادامه دارد و مردم به دلیل نیاز به نقدینگی برای شرکت در طرح فروش خودرو از طریق تسهیلات اقدام به فروش خودروهای دست‌دوم خود در چند روز اخیر کردند. به گزارش اقتصادنیوز، پیگیری‌های اقتصادنیوز نشان می‌دهد، در هفته گذشته بازار خودروهای صفر کیلومتر کماکان در رکود به سر برده تسهیلات 25 میلیونی تأثیری بر بازار این نوع خودروها نگذاشته است. در مقابل بازار خودروهای دست‌دوم گرم شد به‌طوری که مردم برای فروش این نوع خودروها با مراجعه به مراکز خریدوفروش خواهان عرضه خودرو خود به مشتریان بودند.

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی وام 25 میلیون تومانی را شبیه یک قرص مسکن دانست که دولت برای نجات خودروسازان از ورشکستگی به‌کار گرفته و تأکید کرد: خودروسازی کشور نیاز به یک جراحی عمیق دارد. اگر خودروسازان به فکر اصلاح سیستم مدیریت، ارتقای بهره‌وری و کاهش قیمت محصولات خود نباشند، دیگر نه تنها مسکن درد آنها را تسکین نمی‌دهد، بلکه دوباره محصولاتشان روی دستشان می‌ماند و به‌مراتب مشکلات بزرگ‌تری در انتظار آنها خواهد بود. مؤید حسینی صدر در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه اطلاع‌رسانی و خبری جماران، در مورد وام 25 میلیونی خرید خودرو اظهار کرد: اینکه دولت تصمیم گرفته با تزریق وام بازار خودرو را تحریک کند این به نظر من کار خوبی است و صنعت خودرو را از ورشکستگی حتمی نجات می‌دهد. عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اینکه این وام یک مسکن است، افزود: اگر کسی دندانش درد می‌کند مسکن می‌خورد تا دندان دردش فروکش کند؛ ولی اگر فکر کند که دیگر دردش خوب شده سر خودش کلاه گذاشته است. به این دلیل که یک جای این درد دیگر دوباره یقه او را می‌گیرد که دیگر ممکن است مسکن هم اثر نکند. این نماینده مردم در مجلس نهم با انتقاد از نحوه انتخاب هیئت مدیره شرکت‌های خودروساز کشور، گفت: وقتی برای یک کارخانه و یا شرکت هیئت مدیره انتخاب می‌شود، خبره‌ترین آدم‌های رشته و یا صنف برای این هیئت مدیره انتخاب می‌شوند که آنها بتوانند به بنگاه اقتصادی که برای هیئت مدیره آن انتخاب شده‌اند، فکر و ایده بدهند. در هیچ جای دنیا پیدا نمی‌کنیم که به طور مثال وقتی می‌بینند پسر فلانی و یا آقای فلانی پستی ندارد، پستی به او داده و ماهانه به او 15، 20 و یا حتی 30 میلیون حقوق و در پایان سال 100 میلیون تومان پاداش بدهند.

مدیرعامل ایران‌خودرو از افزایش گارانتی خودروی رانا از دو سال به سه سال و از 40 هزار کیلومتر به 50 هزار کیلومتر خبر داد. هاشم یکه زارع در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان این‌که قصد داریم به سمت افزایش کیفیت خودروهای تولیدی خود برویم، اظهار کرد: در اولین حرکت خودروی رانا را انتخاب کردیم که از اسفندماه امسال هرکسی که این خودرو را تحویل بگیرد تا 10 هزار کیلومتر به تعمیرگاه مراجعه نخواهد داشت مگر برای موارد مصرفی مثل تعویض روغن و غیره. وی افزود: در همین راستا همزمان با روز ملی کیفیت، گارانتی خودروی رانا از دو سال به سه سال و از 40 کیلومتر به 50 کیلومتر افزایش دادیم. مدیرعامل ایران‌خودرو با بیان این‌که اعتقاد داریم هر محصول قبل از ورود به بازار باید به این حد کیفی قابل‌قبول خود برسد، ادامه داد: در مورد رانا این اتفاق نیفتاد و در مقطع قبلی عجله صورت گرفت، بنابراین سعی کردیم با افزایش کیفیت اطمینان روی این خودرو را افزایش دهیم. به گفته یکه‌زارع پس از خودروی رانا همین برنامه برای خودروی دنا نیز پیاده خواهد شد.

به گفته مدیر عامل ایران خودرو این شرکت همچنین در حال حاضر در حال مذاکره با چند شرکت خارجی است که زمانی که به نتیجه برسد اعلام خواهد شد. یکه‌زارع با بیان این‌که ایران‌خودرو چهار شریک دارد، افزود: یک شریک دیگر نیز به ما اضافه خواهد شد البته نه تنها پژو، بلکه هر شرکتی که با ایران کار می‌کند می‌داند که بازار ایران بسیار خوب است و در ایران تنها نیست. از سوی دیگر رویه نیز با گذشته که تنها واردات قطعات منفصله انجام می‌شد فرق کرده و این موضوع را همه باید بدانند.

وی در ادامه درباره‌ی فعالیت‌های "واو را" -طراح آلمانی- که کار خود را در ایران‌خودرو آغاز کرده است، اظهار کرد: غیر از او افراد دیگری هستند که در مرکز تحقیقات ما کار می‌کنند. تاکنون یک آلمانی دیگر به ما اضافه شده و فعالیت آنها در بخش استراتژی محصولات ماست. مدیرعامل ایران‌خودرو با بیان این‌که نتایج کاری که این افراد انجام می‌دهند در سال 1396 دیده خواهد شد، گفت: در عین حال بهبودی که در برخی پروژه‌های قبلی ما با نقطه نظرات این فرد انجام شده 100 درصد در پروژه‌هایی که سال آینده به نتیجه می‌رسد دیده خواهد شد. یکه‌زارع افزود: برای مثال در پروژه 502 با نظر "واو را" تغییراتی ایجاد شد که هم برای همکاران ایران‌خودرو تجربه جدیدی بود و هم آثارش را مردم در سال آینده می‌بینند.

خبر دیگر اینکه مهر ماه امسال تولید سه مدل سواری در کشور متوقف شد. به گزارش ایسنا، براساس گزارش وزارت صنعت، معدن و تجارت، مهر ماه امسال تولید خودروی لیفان 620 با موتور 1800 سی‌سی با افت صد درصدی از 334 دستگاه در مهر 1393 به صفر کاهش یافت. در این مدت تولید لیفان X60 نیز با کاهش صد درصدی از 2694 دستگاه در مهر 1393 به صفر رسید. مهر ماه امسال تولید پژو 405 دوگانه‌سوز ایران‌خودرو مرکزی نیز باکاهش صد درصدی از 2950 دستگاه در مهر 1393 به صفر رسید. همچنین دو نوع مینی‌بوس نیز در ماه اخیر با توقف تولید مواجه شدند. شایان توجه است در مهرماه تولید مینی‌بوس اویکو تولیدی شرکت پیشرو دیزل آسیا با کاهش صد درصدی از یک دستگاه در مهر 1394 به صفر رسید. مهرماه امسال تولید مینی‌بوس (SIATR (C_140 نیز با کاهش صد درصدی از شش دستگاه در مهر 1394 به صفر کاهش یافت.

در این هفته یک گزارش جالب هم درباره صنعت خودروی ایران منتشر شد و در آن عنوان شد وارد شدن تکنولوژی‌های پیشرفته و نبود سرمایه‌گذاری خارجی موجب شده که خطوط تولید و خودروهای تولیدی در ایران از کیفیت لازم برخوردار نباشد. به‌تازگی پایگاه خبری فایننشال اکسپرس، گزارش داده که صنعت خودرو ایران، بزرگ‌ترین بخش غیرنفتی اقتصاد ایران است. طی بیش از 2 دهه، این کشور از تحریم‌های سخت‌گیرانه اقتصادی، تجاری و نفتی غرب متضرر شده است. وارد نشدن تکنولوژی‌های پیشرفته و نبود سرمایه‌گذاری خارجی موجب شده که خطوط تولید و خودروهای تولیدی در ایران از کیفیت لازم برخوردار نباشند.

با لغو تحریم‌های اقتصادی علیه ایران که احتمالاً در اوایل سال 2016 اتفاق خواهد افتاد، انتظار می‌رود سرمایه‌گذاران خارجی به ایران برگردند و رشد اقتصادی ایران شتاب بیشتری به خود بگیرد. با توجه به غیبت شرکت‌های خودروساز اروپایی و آمریکایی در بازار ایران، شرکت‌های چینی فرصت را غنیمت شمرده و 17 خودرو از هر 30 خودروی فروخته شده در ایران را به خود اختصاص داده‌اند. شرکت‌های فرانسوی از مدتی قبل تمایل خود را نسبت به بازگشت به بازار ایران اعلام کرده‌اند و هیئت‌های دیپلماتیک از کشورهای آلمان، اتریش و اسپانیا برای تعمیق روابط اقتصادی به ایران رفت‌وآمد می‌کنند.

بیش از نیمی از جمعیت 80 میلیون نفری ایران زیر 30 سال هستند و این نسل جدید از ایرانی‌ها ممکن است موجب افزایش تقاضا برای خودروهای جدیدی شوند که قرار است در کشور تولید شود. در سال 2011 تقریباً از هر هزار ایرانی 200 نفر خودرو داشتند که این رقم بالاتر از تعداد خودروداران چینی (113) است، اما نسبت به دیگر کشورهای منطقه نظیر ترکیه (233)، عربستان (336) یا لبنان (434) پایین است. اما بازار ایران موانعی نیز برای فعالیت دارد که از آن جمله می‌توان به نرخ بالای بیکاری، نرخ بالای تورم و نرخ بهره 20 درصد یا بالاتر اشاره کرد. وابستگی قابل توجه به درآمدهای نفتی که حدود 80 درصد حجم صادرات کشور را تشکیل می‌دهد به آن معنا است که بازار ایران همچنان از نوسانات احتمالی در بازار انرژی متأثر خواهد بود. ایران می‌تواند بازار خوبی برای خودروهای تولیدی کشورهایی نظیر ژاپن، کره، آلمان و حتی هند باشد.

اخبار خارجی را با خبری از جرمی کلارکسون آغاز می‌کنیم. به تازگی تهیه‌کننده ایرلندی مجموعه «تخت گاز» از «جرمی کلارکسون» و شبکه «بی‌بی‌سی» به سبب تبعیض نژادی شکایت کرد. به گزارش ایسنا، «اویسیون تیمون» - تهیه‌کننده مجموعه برنامه‌های مهیج و پرطرفدار «تخت گاز» - که اوایل امسال با «جرمی کلارکسون» در صحنه ساخت این برنامه دچار درگیری لفظی و فیزیکی شد، حالا قصد دارد مجری معروف و اخراجی شبکه «بی‌بی‌سی» را به دادگاه بکشاند. کلارکسون» که پس از این درگیری از شبکه بی‌بی‌سی اخراج شد، مشغول ساخت برنامه جدیدی برای شبکه اینترنتی «آمازون پرایم» است.

کلارکسون» در چهارم مارس 2015 در هتل «نورث یورکشایر» به دلیل این‌که هیچ غذای گرمی در انتهای روز کاری برای او موجود نبود، با تهیه‌کننده مجموعه «تخت گاز» درگیر شد و وی را روانه بیمارستان کرد! تیمون» در زمان درگیری به پلیس گفته بود قصد شکایت از «کلارکسون» را ندارد، اما پس از درگیری، موجی از اعتراض‌ها در رسانه‌های اجتماعی به سمت این تهیه‌کننده روانه شد تا جایی که خود «کلارکسون» از طرفدارانش خواست که "اویسون تیمون" را تنها بگذارند؛ چراکه او در این ماجرا هیچ تقصیری نداشته است. پس از اخراج "کلارکسون"، شبکه "بی‌بی‌سی" اجرای برنامه «تخت گاز» خود را به «کریس اوانز»، چهره رادیویی و تلویزیونی انگلیسی سپرده است.

همچنین ولوو خودروساز سوئدی، به‌تازگی از قصد خود برای تولید دو مدل کوپه و اسپرت با نام‌های c40 و c60 پرده برداشته و اعلام نموده درحال توسعه مسیر ساخت این دو مدل است. ولوو که این مدل‌ها را از روی خودروی اسپرت و مشهور خود P1800 که در دهه 1960می‌سازد از ویژگی‌های مدرن خودروهای اسپرت کوپه و انگاره SPA که زبان جدید معماری مقیاس‌پذیر ولوو است بهره می‌برد. شایان توجه است که این کوپه از پیشرانه‌ای هیبرید سود می‌برد. ولوو با استفاده از موتوری الکتریکی و پیشرانه‌ای 4 سیلندر و 2 لیتری، کوپه اسپرت خود را به سوپرشارژر و توربوشارژر مجهز نموده کهان ترکیب قدرت بالایی ایجاد می‌کند. احتمالاً این خودرو به کانسپت استیت یا xc کوپه که از جمله مفهومی‌های اخیر ولوو هستند شباهت خواهد داشت.

کمپانی کره‌ای کیا به‌تازگی تصاویری گرافیکی از خودروی جدید نیرو منتشر نموده است. خودروی نیرو که قرار است به‌عنوان رقیبی جدی بازار خودروهایی همچون هوندا HR-V و جیپ رنگید عمل نماید از پیشرانه‌ای 1.6 لیتری، هیبرید و بنزینی برخوردار است که 105 اسب بخار قدرت و 108 پوند فوت گشتاور تولید می‌نماید و در طول و اندازه از مدل اسپورتیج بزرگ‌تر است. نخستین بار این خودروی مفهومی در نمایشگاه خودرو فرانکفورت 2014 رونمایی شد و حال کیا اعلام نموده به‌زودی و تا اوایل 2017 تولید آنرا آغاز می‌کند. کیا اعلام نموده نمونه غیرهیبرید نیرو را نیز در دسترس مشتریان قرار خواهد داد.

جنرال موتورز گزارش داده در حال تلاش برای واردات مدل‌هایی از بیوک به بازار ایالات‌متحده است که در چینی ساخته شده‌اند. بیوک در چین با یک رکوردشکنی تاریخی در ماه گذشته میلادی میزان تولید خود را با رشدی 42 درصدی به صد هزار دستگاه رساند که این عدد به‌مراتب از میزان فروش بیوک در امریکا که حدود 18660 بود و نشان از سه‌دهم درصد کاهش فروش داشت، بیشتر است. با کاهش قیمت بنزین و گازوئیل، فروش مدل‌های مختلف کراس‌اوور و اس‌یووی افزایش چشمگیری داشته و در این میان مدل‌های بیوک با اقبال مناسبی در چین روبرو شده‌اند.

همچنین این هفته و به‌واسطه برگزاری اجلاس مهم 20 کشور صنعتی جهان در ترکیه، اوباما رییس‌جمهور آمریکا خودروی مشهور خود را به ترکیه آورد. این کادیلاک سیاه رنگ یک میلیون دلار قیمت دارد و از ایمنی فوق‌العاده‌ای سود می‌برد. بد نیست نگاهی هم به سایر خودروها در اجلاس G20 بیاندازیم.

و سرانجام اینکه به‌تازگی تصاویری جالب از خودروهای تولیدی کشور جدا مانده کره شمالی منتشر شده که نشان می‌دهد صنعت خودروسازی این کشور فضایی شبیه به صنعت خودروی ایران دارد. تصاویر روی بیلبوردها و تغییر لوگوی خودروهای آشنا بسیار جالب‌توجه است. در کشور کره شمالی، شرکت خودروسازی پیونگ وا موتورز (Pyeonghwa Motors) که زیر نظر رژیم کیم جونگ در حال فعالیت است، نماد خودروسازی این کشور محسوب می‌شود.

جالب اینکه درحالی‌که تبلیغ خودروهای این شرکت در بیلبوردهای سراسر کشور دیده می‌شود، اما بسیاری از مردم کره‌ی شمالی تنها می‌توانند آرزوی داشتن این خودروها را داشته باشند. چراکه نه تنها بیشتر جمعیت کره‌ی شمالی در فقر زندگی می‌کنند، رژیم حاکم نیز قوانین بسیار سخت‌گیرانه‌ای در خصوص مالکیت خودروهای شخصی دارد.