واردات موتورسیکلت 550 سی سی؛ بررسی مدل‌های مناسب بازار ایران

در ایران، عوارض و مالیات و محدودیت برای واردات خودروهای خارجی وجود دارد. عجیب‌تر اینکه، شرایط برای موتورسیکلت‌ها نیز مشابه و تا حدی، سخت‌تر است. طی 40 سال اخیر، نه‌تنها محدودیت واردات یا مونتاژ موتورسیکلت با حجم پیشرانه‌ی بالاتر از 250 سی‌سی وجود داشته؛ بلکه عوارض و مالیات سنگین برای این نوع از وسایل نقلیه، تفاوت خاصی با خودروهای خارجی نداشته است.

اواخر بهمن 1402، مصاحبه‌ی انجام شده با مدیر یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های عرضه‌کننده‌ی موتورسیکلت، بازار ایران را تحت تاثیر قرار داد. ابتدا تصور شد، واردات هر نوع موتورسیکلت با پیشرانه 550 سی‌سی آزاد خواهد شد اما خیلی زود، رویاپردازی موتورسواران به بن‌بست رسید. این مصوبه ظاهرا دو تبصره دارد:

1- حجم پیشرانه موتورهای وارداتی باید حداکثر 550 سی سی باشد.

2- نسبت توان به جرم (وزن برحسب کیلوگرم) موتور  باید کمتر از 0.2 باشد.

3- پیشرانه موتورهای وارداتی باید کمتر از 35 کیلووات (47 اسب‌بخار) قدرت تولید کنند.

4- موتورسیکلت‌های وارداتی باید تنها در دسته اسکوتر باشند.

شکی نیست که وسایل نقلیه‌ی دوچرخ، مزیت‌های فراوان برای شهرهای سراسر جهان فراهم می‌کنند. اولین نکته، کاهش ترافیک شهری، نسبت به شرایطی است که افراد با خودروی شخصی و تک‌سرنشین تردد دارند. مورد دوم، مصرف سوخت و آلایندگی کمتر برای موتورسیکلت‌های مدرن ساخت برندهای مطرح جهان است.

دیگر نکته‌ی عجیب برای موتورسواران ایرانی، محدودیت جنسیت را شامل می‌شود. کشور ما از معدود مناطق دنیا است که گواهینامه موتورسیکلت برای بانوان صادر نمی‌کند. حتی موتورهای برقی که به دلیل سرعت پایین، در ایران بدون گواهینامه اجازه‌ی تردد دارند، مجاز به استفاده توسط خانم‌ها نیستند و باید فقط توسط مردان، رانده شوند. این شرایط، به دلیل عدم ممنوعیت تردد بانوان روی صندلی عقب (ترک موتورسیکلت) سوال‌برانگیز و غیرمنطقی به نظر می‌رسد.

شکی نیست که استفاده‌ی عمومی از موتورسیکلت‌های مدرن با استاندارد کیفی بالا، فواید پرشمار، بسیار بیشتر از مضرات آن دارد. هم‌اکنون در کشورهای مسلمان‌نشین مثل مالزی و اندونزی، انبوهی از مردان و زنان، با موتورسیکلت‌های کم‌مصرف و سبک‌وزن تردد می‌کنند؛ ضمن اینکه ممنوعیت حجم موتور نیز برای افراد علاقه‌مند به مدل‌های سنگین و پرقدرت، وجود ندارد.

امیدواریم با آزادسازی واردات مدل‌های 550 سی‌سی در کلاس اسکوتر، امکان عرضه‌ی قانونی برای دیگر انواع موتورسیکلت، خصوصا از نوع کروزر و کراس (تریل آفرود) فراهم شود. ظاهرا نگرانی مقامات نهادهای مختلف از بابت مدل‌های اسپرت و پرسرعت است که می‌تواند مسائل امنیتی را تحت تاثیر قرار دهد و خطرات جانی برای شهروندان داشته باشد. به همین دلیل، می‌تواند برای کلاس کروزر و کراس و ادونچر (طبیعت‌گردی) امیدوار به کاهش محدودیت‌ها باقی ماند.

در ادامه مطلب، چند مدل اسکوتر با حجم موتور بالا (maxi scooter)، مناسب واردات به ایران معرفی شده‌اند. طبیعتا، فروش این محصولات برای مصرف‌کنندگان عادر در جامعه، هنوز قطعی نیست و احتمال عرضه‌ی مدل‌های چینی از برندهای ناشناخته وجود دارد.

اسکوتورهای یاماها برای موتورسواران تمام جهان مشهور هستند. حتی در اروپا با وجود برندهای مطرح سازنده‌ی انواع اسکوتور، تقاضای بسیار بالا برای انواع  یاماها T-MAX و  X-MAX دیده می‌شود. این موتورسیکلت‌ها گربکس اتوماتیک CVT و ترمز ضد قفل (ABS ) دارند.

مدل 2024 از 300 X-MAX با موتور تک سیلندر 292 سی‌سی، 28 اسب بخار قدرت و 29 نیوتن‌متر گشتاور تولید می‌کند. زمان لازم برای سرعت‌گیری صفر تا صد کیلومتر برساعت این موتورسیکلت، 10 ثانیه است و میانگین مصرف سوخت 3 تا 3/5 لیتر در صد کیلومتر دارد. قیمت یاماها 300 X-MAX در کشورهای مختلف، 5 تا 6  هزار دلار است. با این شرایط، هزینه خرید 500 میلیون تومان برای خریدار ایرانی، محتمل خواهد بود.

باتوجه به قیمت 10 تا 12 هزار دلاری برای یاماها 550  T-MAX در بازار جهانی، هزینه‌ی خرید میلیارد تومانی برای مصرف‌کننده‌ی ایرانی، قابل پیش‌بینی است. این مدل، پیشرانه دو سیلندر 562 سی‌سی با قدرت 47 اسب بخار و گشتاور 56 نیوتن‌متر دارد. یاماها T max در زمان 8 ثانیه به سرعت صد کیلومتر برساعت می‌رسد و حدود 5 لیتر در صد کیلومتر، بنزین مصرف می‌کند.

در بازار جهانی با بودجه‌ی 8 هزار دلار، می‌توان سوزوکی Burgman مجهز به پیشرانه 400 سی‌سی خرید. قدرت 34 اسب بخار و گشتاور 36 نیوتن‌متر، مشخصات فنی این موتورسیکلت را تشکیل می‌دهند.

سرعت‌گیری صفر تا صد کیلومتر برساعت 7 ثانیه و میانگین مصرف سوخت 5 لیتر در صد کیلومتر، برای سوزوکی بورگمن 400 وجود دارد. حدود قیمت این مدل در صورت ورود به ایران، حدود 800 میلیون تومان خواهد بود.

علاوه‌بر دو مدل اسکوتر هوندا با حجم موتور 160 و 745 سی‌سی با نام‌های PCX و X-ADV، نمونه‌ی 330 سی‌سی هم توسط برند ژاپنی تولید می‌شود. این محصول، با گیربکس CVT و ترمز ABS، حدود 6 هزار دلار قیمت دارد. پس برای مصرف‌کننده‌ی ایرانی، تقریبا 600 میلیون تومان هزینه خرید خواهد داشت.

قدرت 29 اسب بخار و گشتاور 32 نیوتن‌متر، فورزا 350 را در زمان 10 ثانیه به سرعت صد کیلومتر برساعت می‌رساند. میانگین مصرف سوخت این موتورسیکلت، 3/5 لیتر در صد کیلومتر است و نهایت سرعت 140 کیلومتر برساعت فراهم می‌کند.

شرکت تایوانی کیمکو (KYMCO) با اسکوترهای  320‌ سی‌سی و 550 سی‌سی در بازار اروپا و آسیا و امریکا حضور دارد. این موتورسیکلت‌ها با قیمت 6 تا 9 هزار دلار فروخته می‌شوند و برای بازار ایران، 550 تا 900 میلیون تومان هزینه خرید خواهند داشت.

کیمکو 350 با 32 اسب بخار قدرت و 28 نیوتن‌متر گشتاور تولید می‌شود. مدل 550، قدرت 53 اسب بخار و 55 نیوتن‌متر فراهم می‌کند. قوی‌ترین اسکوتر کیمکو در زمان 7/5 ثانیه به سرعت صد کیلومتر برساعت می‌رسد و نهایت سرعت 170 کیلومتر برساعت دارد.

اسکوترهای سه چرخ به‌تازگی در بازار جهانی محبوب شده‌اند. این کلاس موتورسیکلت، فرمان‌پذیری و تعادل بسیار خوب برای راکب فراهم می‌کند؛ اما نسبت به دیگر انواع اسکوتر، قیمت بیشتری دارد. مثلا پژو متروپولیس 400 با وجود پیشرانه‌ی سطح متوسط، با قیمت 10 تا 12 هزار دلار فروخته می‌شود. این محصول برای بسیاری از خریداران اروپایی، یک موتورسیکلت لوکس است و قطعا هنگام ورود به ایران، قیمتی در حدود یک میلیارد تومان خواهد داشت.

قدرت 36 اسب بخار و گشتاور 38 نیوتن‌متر، پژو متروپولیس 400 را مشابه سوزوکی بورگمن 400 نشان می‌دهد؛ اما سرعت‌گیری صفر تا صد کیلومتر برساعت 11 ثانیه و میانگین مصرف سوخت 4 لیتر در صد کیلومتر، دلیل تفاوت‌ موتورسیکلت فرانسوی با رقیب آسیایی است.

تنوع موتورسیکلت‌های بی‌ام‌و در ایران، بسیار محدود است اما تغییر قوانین و محدودیت‌ها، می‌تواند مدل‌های مختلف از این برند آلمانی را وارد کشورمان کند؛ هرچند که تولیدات بی‌ام‌و ارزان نیستند. مثلا C400 با آستانه قیمت 8 هزار دلار در اروپا فروخته می‌شود و برای خریدار ایرانی، حدود 800 میلیون تومان هزینه خواهد داشت.

پیشرانه‌ی C400، تک سیلندر 350 سی‌سی با قدرت 34 اسب بخار و گشتاور 35 نیوتن‌متر است. این مدل در زمان 10 ثانیه به سرعت صد کیلومتر برساعت می‌رسد و با وزن خالص 210 کیلوگرم، نهایت سرعت 140 کیلومتر برساعت فراهم می‌کند. میانگین مصرف سوخت اسکوتر بی‌ام‌و، 3/5 در صد کیلومتر است.