پلیس راهور صدور گواهینامه موتورسیکلت برای بانوان را ممنوع اعلام کرد!

در جامعه‌ی ما، برخورد دوگانه با موضوعات مختلف، باعث سردرگمی مردم می‌شود. نمونه‌ی بارز آن، مسئله‌ی موتورسواری بانوان است؛ موضوعی که سال‌ها محل بحث بوده اما اکنون به دلیل افزایش علاقه‌ی خانم‌های به موتورسیکلت‌های کوچک، به راه حل قانونی نیاز دارد.

از یک طرف، در قوانین رسمی کشور هیچ محدودیت جنسیتی برای دریافت گواهینامه‌ی موتورسیکلت وجود ندارد، اما از سوی دیگر، نهادهای مسئول در عمل از صدور این گواهینامه برای بانوان خودداری می‌کنند.

بر اساس ماده‌ی ۲۶ آیین‌نامه‌ی راهنمایی و رانندگی: «هر فردی که بخواهد با وسیله‌ی نقلیه‌ی موتوری زمینی رانندگی کند، باید گواهینامه‌ی متناسب با آن وسیله را داشته باشد و در صورت تخلف، مطابق مقررات با او برخورد خواهد شد.» در این ماده هیچ اشاره‌ای به جنسیت نشده است؛ بنابراین از نظر قانونی، زنان نیز مجاز به دریافت گواهینامه‌ی موتورسیکلت هستند.

این تناقض زمانی عجیب‌تر به نظر می‌رسد که توجه کنیم دوچرخه‌سواری بانوان و همچنین سوار شدن آن‌ها روی صندلی ترک موتورسیکلت، هیچ منع قانونی ندارد. افزون بر این، در ایران برای گواهینامه‌های خودروهای سبک، پایه‌دو و پایه‌یک (از جمله کامیون‌های سنگین و اتوبوس‌های بین‌شهری) هیچ محدودیت جنسیتی وجود ندارد و تاکنون بسیاری از بانوان توانسته‌اند این گواهینامه‌ها را دریافت کنند. حتی هدایت وسایل نقلیه‌ای مانند کشتی و هواپیما توسط زنان در کشور ما انجام می‌شود. با این حال، وقتی صحبت از موتورسیکلت می‌شود، نوعی سردرگمی و دوگانگی قانونی کاملاً مشهود است.

هنوز مشخص نیست با استناد به کدام بخش از قوانین کشور، صدور گواهینامه برای بانوان، ممنوع اعلام شده است؛ اما وجود این مورد، توسط مسئولان راهنمایی و رانندگی تایید می‌شود. سردار محمدباقر سلیمی معاون عملیات پلیس راهور فراجا طی گفت و گویی در پاسخ به موضوع صدور گواهینامه موتورسیکلت برای بانوان اعلام کرد:

پلیس در حوزه صدور گواهینامه تابع قوانین و مقررات کشور می باشد و تنها نهاد اجرا کنند صدور گواهینامه است و در حال حاضر طبق موازین حقوقی و قوانین که در کشور وجود دارد، صدور گواهینامه موتورسیکلت برای بانوان ممنوع است. اقداماتی صورت گرفته و طرح‌هایی در مراجع قانون‌گذاری دنبال می شود که چنانچه مورد تایید و تصویب قرار گیرد، پلیس همانند سایر قوانین آن را اجرا می کند.

بسیاری از مدل‌های مورد استفاده‌ی بانوان، از نوع موتورهای سبک وزن، دنده اتوماتیک و حتی برقی هستند که قانونا در بسیاری از کشورهای دنیا، نیاز به گواهینامه ندارند. از سویی دیگر، دریافت گواهینامه مخصوص موتورسیکلت‌های دنده‌ای، حتی برای آقایان هم چالش جدی محسوب می‌شود. این امیدواری وجود دارد که راهنمایی و رانندگی نیروی انتظامی، برای مدل‌های دنده اتوماتیک و پیشرانه کوچک که امکان رسیدن به سرعت‌های بالا ندارند، گواهینامه مخصوص صادر کند یا رانندگی با این نوع موتورسیکلت‌ها را مثل بسیاری از کشورهای جهان، بدون گواهینامه در نظر بگیرد؛ اما ظاهرا مخالفت جدی با حل سریع مسئله وجود دارد

سردار سلیمی، معاون عملیات پلیس راهور فراجا ، با رد ادعاهای مطرح شده مبنی بر عدم نیاز برخی از وسایل مانند اسکوتر یا موتور برقی به گواهینامه تاکید کرد:

طبق قوانین راهنمایی و رانندگی تمامی وسایل نقلیه که برای حرکت به قوای محرکه موتور متکی باشند، جهت تردد نیازمند اخذ گواهینامه توسط راننده است. هیچ تفاوتی بین اسکوتر، موتور برقی و سایر وسایل نقلیه موتوری وجود ندارد و برای استفاده از تمامی این وسایل نقلیه باید گواهینامه داشت.

لایحه‌ صدور گواهینامه موتورسیکلت برای بانوان، پس از سال‌ها انتظار، از سوی دولت مسعود پزشکیان به مجلس ارسال شده است. این لایحه با هدف اصلاح تبصره ماده ۲۰ قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی تدوین شده و در صورت تصویب، محدودیت قانونی موجود برای زنان را برطرف خواهد کرد.

در این خصوص، سید کاظم دلخوش، معاون تقنینی معاونت پارلمانی ریاست‌جمهوری، توضیح می‌دهد:

در متن فعلی قانون، صدور گواهینامه موتورسیکلت تنها برای مردان تعریف شده است و چون نامی از زنان نیامده، امکان دریافت گواهینامه برای آنان وجود ندارد. این خلأ قانونی علاوه بر ایجاد تبعیض، در حوزه بیمه نیز مشکلات جدی به همراه داشته است. به گفته دلخوش، در صورت بروز تصادف، خسارت‌های ناشی از حوادث رانندگی برای زنان موتورسوار از سوی بیمه جبران نمی‌شود و این موضوع می‌تواند هم برای راکب و هم برای سایر کاربران معابر خطرساز باشد.