جدال داغ عرضه خودرو در بورس، مصرف‌کننده برنده است یا بازنده؟
سال‌هاست که رویای خرید یک خودروی صفر با قیمتی منصفانه، بدون عبور از هفت‌خوان قرعه‌کشی‌های عجیب و غریب و دست‌وپنجه نرم کردن با واسطه‌هایی که یک‌شبه قیمت‌ها را جابجا می‌کنند، برای بسیاری به یک آرزوی دور تبدیل شده است. حالا اما، به نظر می‌رسد چراغی در انتهای این تونل تاریک روشن شده است: بازگشت قدرتمند خودرو به تالار شیشه‌ای بورس کالا؛ جایی که قرار است معادلات را به نفع خریدار واقعی تغییر دهد.
خبر اصلی را حجت‌الله صیدی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، با قاطعیت اعلام کرد. به گزارش تسنیم، او از طی شدن مراحل اداری برای عرضه خودروهای خارجی در بورس خبر داد و وعده داد که این فرآیند احتمالاً بیشتر از سه هفته طول نخواهد کشید. به گفته‌ی او، حدود پنج یا شش مدل خودروی وارداتی از برندهای معتبر پذیرش شده‌اند و تنها یک شرط کلیدی برای عرضه وجود دارد: خودروها باید در انبار واردکننده موجود باشند، نه اینکه در گمرک معطل ترخیص بمانند. این یعنی پایان وعده‌های سر خرمن و تحویل فوری.
اما این تمام ماجرا نیست. در جبهه‌ی تولیدات داخلی نیز، ایران‌خودرو با سه محصول خود یعنی رانا، ری‌را و سورن چراغ سبز ورود به بورس کالا را دریافت کرده است. هدف از این طرح، ساده و شفاف است: حذف کامل واسطه‌ها و رانت. در این مکانیزم، شما به عنوان خریدار، یک روز قبل از عرضه، قیمت پیشنهادی خود را ثبت می‌کنید و خودرو را مستقیماً از کارخانه، با قیمتی بسیار کمتر از بازار آزاد و بدون دردسرهای قرعه‌کشی می‌خرید. این طرح نه تنها به نفع مصرف‌کننده است، بلکه با کشف قیمت واقعی، به خودروسازان نیز کمک می‌کند تا از زیان‌دهی خارج شوند و نقدینگی خود را مدیریت کنند.
شمشیر داموکلس بر سر راه بورس
با این حال، درست زمانی که همه چیز امیدوارکننده به نظر می‌رسید، یک مانع بزرگ و قدیمی دوباره قد علم کرد: شورای رقابت. این شورا که سال‌هاست وظیفه تنظیم بازار خودرو را بر عهده دارد، بلافاصله این اقدام را زیر سوال برد و آن را «غیرقانونی» خواند. سپهر دادجوی توکلی، سخنگوی این شورا، به صراحت اعلام کرد:
عرضه خودرو در بورس کالا خارج از دستورالعمل ۵۴۳ و غیرقانونی است و شورا با هرگونه اقدام مغایر قانون که موجب اخلال یا گمراهی سهامداران شود، مخالفت خواهد کرد.
موضع شورای رقابت روشن است: خودرو یک کالای مصرفی است، نه سرمایه‌ای و قیمت‌گذاری آن باید تحت دستورالعمل‌های این شورا باقی بماند. نکته جالب اینجاست که مخالفت آن‌ها تنها شامل خودروهای داخلی می‌شود و به گفته‌ی خودشان، چون خودروهای وارداتی از شمول دستورالعمل‌هایشان خارج هستند، عرضه آن‌ها در بورس منعی از نظر این شورا ندارد.
اکنون بازار خودرو در میانه یک جنگ تمام‌عیار نظارتی قرار گرفته است. از یک سو، سازمان بورس با وعده‌ی شفافیت، حذف دلال و قیمت منصفانه، به دنبال باز کردن گره کور این بازار است و از سوی دیگر، شورای رقابت بر طبل سازوکار سنتی و دستوری خود می‌کوبد. پیروزی هر یک از این دو جبهه، سرنوشت قیمت‌ها و شیوه خرید و فروش خودرو را برای ماه‌ها و شاید سال‌های آینده رقم خواهد زد. باید منتظر ماند و دید که آیا صدای چکش حراج در تالار بورس بر صدای بخشنامه‌های دستوری غلبه خواهد کرد یا خیر.
شما فکر می‌کنید عرضه خودرو در بورس به نفع مصرف‌کننده است یا به ضرر او؟ نظرات خود را با ما در میان بگذارید.