افشای راز سمفونی گوش‌نواز موتور لکسوس LFA، یاماها کاره‌ای نبود!

در دنیای خودرو، کمتر صدایی به‌اندازه غرش لکسوس LFA توانسته قلب‌ها را تسخیر کند. صدایی که بیشتر به یک سوپرانوی اپرا یا یک خودروی فرمول یک قدیمی شباهت دارد تا یک سوپراسپرت جاده‌ای. سال‌هاست که گفته می‌شود این سمفونی، شاهکار بخش موسیقی شرکت یاماها است اما این باور، تنها نیمی از حقیقت است. یک ویدیوی تحلیلی از کانال یوتیوب Maisteer که متخصص سیستم‌های اگزوز است، این افسانه را برای همیشه باطل می‌کند. یاماها، با تمام تخصص فنی‌اش، سازنده موتور بی‌نظیر V10 این خودرو بود اما در خلق صدای جادویی اگزوز آن هیچ نقشی نداشت.

خالص اصلی این صدا شرکتی به نام سانگو است؛ یک تولیدکننده ژاپنی سیستم‌های اگزوز. مغز متفکر این پروژه، مهندسی به نام کونیهیرو توریموتو بود. هاروهیکو تاناهاشی، مهندس ارشد پروژه LFA، در کتاب «LFA: غرش یک فرشته» به نقش حیاتی آقای توریموتو در طراحی این صدای آسمانی اشاره می‌کند. شگفت‌انگیزترین بخش ماجرا اینجا است که اگزوز LFA مانند یک ساز موسیقی کوک نشده بلکه بر اساس آواهای صوتی انسان طراحی شده است. شرکت سانگو در آن زمان در حال تحقیق روی تُن‌های اگزوز بر پایه تلفظ و زبان انسان بود. آن‌ها با بررسی چیزی به نام نقشه فورمنت که برای تحلیل گفتار انسان به کار می‌رود، به این نتیجه رسیدند که راز یک صدای غنی و پرکشش تنها در فرکانس اصلی نیست بلکه در هارمونیک‌ها و شدت آن‌ها نهفته است.

این دانش، مستقیماً در طراحی منبع اگزوز LFA به کار گرفته شد. پتنت‌های ثبت‌شده نشان می‌دهند که منبع اگزوز LFA طوری طراحی شده تا فرکانس‌های بالا را پس از باز شدن سوپاپ‌ها در دور موتور بالای ۳ هزار دور بر دقیقه تقویت کند. طراحی مثلثی و نمادین خروجی اگزوز هم یک دلیل مهندسی دارد. دو لوله بالایی وظیفه تشدید بالاترین فرکانس‌ها را بر عهده دارند درحالی‌که لوله تکی پایینی، فرکانس‌های پایین و ناخواسته را فیلتر می‌کند. نتیجه، یک صدای خالص، تیز و چندلایه است که هر شنونده‌ای را میخکوب می‌کند. اگرچه زاویه ۷۲ درجه‌ای بلوک سیلندر موتور V10 نقش مهمی در شخصیت این صدا دارد اما راز اصلی سمفونی باشکوه لکسوس LFA در ترکیب هوشمندانه هدرزهای کمی نامتقارن، لوله‌های میانی و شاهکار مهندسی یعنی اگزوز سه خروجی نهفته است.