شوک چین به بازار خودرو ایران: واردات ارزان تمام شد؟

یک قانون جدید و سخت‌گیرانه در چین، بازار صادرات خودروی این کشور و به‌طور مستقیم، بازار ایران را در آستانه یک تحول بزرگ قرار داده است. پکن قصد دارد به رویه‌ی صادرات خودروهای «صفر کیلومتر کارکرده» پایان دهد؛ پدیده‌ای که به بسیاری از واردکنندگان ایرانی اجازه می‌داد خودروهای مدل سال‌های قبل را با قیمتی بسیار پایین‌تر به کشور وارد کنند.

به‌گزارش carnewschina.com، از تاریخ ۱۲ دی ۱۴۰۴ (۱ ژانویه ۲۰۲۶)، هر خودرویی که در فاصله کمتر از ۱۸۰ روز پس از اولین شماره‌گذاری صادر شود، باید یک گواهی تایید خدمات پس از فروش رسمی از سوی کارخانه سازنده داشته باشد. این یعنی پایان کار خودروهایی که فقط روی کاغذ «کارکرده» بودند اما در واقعیت، کاملاً نو محسوب می‌شدند.

این قانون جدید، به طور خاص شرکت‌های واردکننده ایرانی، مخصوصاً بازیگران تازه‌وارد و کوچک‌تر را هدف قرار می‌دهد. در حال حاضر، بخش بزرگی از خودروهای چینی وارداتی به ایران، مدل‌های سال‌های گذشته هستند که توسط دلالان یا شرکت‌های واسطه چینی با تخفیف‌های قابل توجه خریداری شده و به عنوان خودروی کارکرده‌ی صفر کیلومتر به ایران صادر می‌شوند. این رویه به واردکننده اجازه می‌داد با هزینه کمتری خودرو را عرضه کند.

با اجرای قانون جدید، این کانال واردات ارزان‌قیمت عملاً مسدود خواهد شد. دیگر امکان خرید و صادرات سریع خودروهای صفر کیلومتری که برای خالی کردن انبار کارخانه‌ها با تخفیف فروخته شده‌اند، وجود نخواهد داشت. کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که این محدودیت جدید، به یک جهش شدید در قیمت نهایی خودروهای وارداتی چینی در بازار ایران منجر خواهد شد.

اما این خودروهای «کارکرده صفر کیلومتر» دقیقاً چه هستند؟ این‌ها خودروهایی هستند که یا اصلاً کار نکرده‌اند یا تنها چند صد کیلومتر کارکرد دارند. خودروسازان و دلالان برای دور زدن قوانین، فروش سریع‌تر موجودی انبار و بازگشت سریع سرمایه، این خودروها را ابتدا پلاک کرده و سپس از طریق کانال‌های فروش خودروی دست دوم در چین، با قیمتی پایین‌تر به فروش می‌رسانند.

ابعاد این بازار خاکستری خیره‌کننده است. تخمین زده می‌شود که در سال ۲۰۲۵، صادرات خودروهای دست دوم چین از مرز ۵۰۰ هزار دستگاه عبور کند که بین ۷۰ تا ۸۰ درصد آن را همین خودروهای صفر کیلومتر تشکیل می‌دهند. این پدیده نه تنها به سیستم قیمت‌گذاری نمایندگی‌های رسمی در داخل چین ضربه زده، بلکه به دلیل عدم ارائه خدمات پس از فروش مناسب در بازارهای صادراتی، به اعتبار برندهای چینی نیز لطمه وارد کرده است.

دولت چین با این قانون تلاش می‌کند تا ضمن ساماندهی بازار داخلی، مسئولیت‌پذیری برندهای خود در سطح جهانی را افزایش دهد. اما برای بازار تشنه‌ای مانند ایران، این نظم جدید به معنای یک چیز است: دوران واردات خودروهای چینی با قیمت‌های تخفیف‌خورده و غیررسمی به سر آمده و مصرف‌کننده نهایی باید خود را برای قیمت‌های بالاتر آماده کند.

به نظر شما این قانون جدید چه تاثیری بر قیمت و تنوع خودروهای چینی در بازار ایران خواهد داشت؟