واردات خودرو به ایران از سال 1397 به دلیل تحریم‌های آمریکا ممنوع شد. این ممنوعیت باعث افزایش قیمت خودرو در بازار ایران و کاهش قدرت خرید مردم شد. در سال 1401، دولت سیزدهم اعلام کرد که واردات خودرو را به‌صورت محدود آزاد می‌کند.
اما آیا واردات خودرو باآن‌همه جنجال تبلیغاتی و هیاهو در نهایت به سرانجام رسید؟ درحالی‌که هنوز خودروهای وارداتی وعده داده شده سال قبل به روئیت مردم نرسیده و گفته می‌شود تنها 100 دستگاه چانگان CS35 پلاس با قیمتی فراتر از تبلیغات اولیه به مشتریان تحویل داده شده، اکنون نمایش واردات خودروهای دست دوم با جدیت پیگیری می‌شود. موضوعی که باتوجه‌به آخرین اصلاحات آیین‌نامه واردات خودروهای کارکرده و انحصار واردات برای شرکت‌هایی که تعهد خدمات پس از فروش را بدهند و قید و بندهای سفت‌وسخت واردات، فعلاً چشم‌انداز روشنی را به تصور نمی‌کشد.
پس از شروع ثبت‌نام برای خودروهای وارداتی، 120 هزار نفر در سامانه خرید خودروهای وارداتی ثبت‌نام کردند. این تعداد پس از اعلام مسدود کردن موجودی 500 میلیون تومانی در حساب‌ها به حدود 32 هزار نفر کاهش یافت. در نهایت وزارت صمت در یک قرعه‌کشی، به هر کدام از این متقاضیان یک اولویت اختصاص داد. قرار بود طی ۶ ماه یعنی ۳ ماهه آخر سال گذشته و ۳ ماهه ابتدای امسال ۲۰۰ هزار خودرو وارد کشور شود. در ابتدا قرار بود تمامی متقاضیان بتوانند نهایتاً تا انتهای بهار سال 1402 به خودروی خود برسند؛ اما اکنون با ورود به پاییز، خبر از تحویل تنها صد دستگاه خودروی چانگان به گوش می‌رسد. البته مهدی ضیغمی، معاون وزیر صمت و مدیر طرح واردات خودرو گفته که تاکنون نزدیک به ۵ هزار دستگاه خودرو به بنادر و گمرکات کشور وارد شده است.
شورای رقابت قیمت فروش چانگان CS۳۵ پلاس تیپ دو را درب انبار واردکننده ۸.۴۹۶.۲۸۸.۸۸۳ ریال و همچنین قیمت فروش تیپ ۳ همین خودرو را ۹.۰۴۴.۷۰۸.۷۲۲ ریال تعیین کرده بود. درحالی‌که سایپا با اعلام هزینه‌های تحویل، این خودروها را با قیمت‌های حدود یک میلیارد و دویست میلیون تومان به مشتریان واگذار نموده است. چانگان CS35 پلاس تیپ 2 هم اکنون توسط سایپا با تحویل 90 روزه و قیمت 1,143,488,000 نیز پیش‌فروش می‌شود. هنوز تکلیف مشتریان خودروهای کیا، هیوندای، فیات و غیره نیز نامشخص است و معلوم نیست که چه زمانی می‌توانند از طریق سامانه به سفارش خودروی موردنظر خود دست بزنند و یا چه زمانی این خودروها را تحویل می‌گیرند.
وزیر صنعت معدن و تجارت به سازمان حمایت و سازمان توسعه تجارت دستور داده تا در راستای تسریع در تحویل خودروهای وارداتی ظرف هفته جاری قیمت‌گذاری سایر خودروهای وارداتی آماده برای تحویل انجام شود و این خودروها جهت عرضه در سامانه بارگذاری شوند.
نه تنها این 32 هزار نفر، بلکه نگاه بازار و بسیاری از خریداران به تحقق وعده‌های داده شده است. زیرا این موضوع تأثیر مستقیمی رو قیمت خودروها از همه رده‌ها خواهد داشت. بعلاوه شاید صدها هزار نفر از متقاضیان خودروهای وارداتی کارکرده، تنها به شرطی به اعتماد و اطمینان لازم برای قبول شعارهای فعلی برسند که شاهد تحقق واردات به‌صورت عملی باشند.
بارها در پدال گفته‌ایم که واردات خودرو باید بدون قیدوشرط برای همه ایرانیان و به هر نوعی آزاد باشد. این آزادی، نافی درآمدهای دولتی چون دریافت حقوق گمرکی و مالیات نیست؛ بلکه آزادی انتخاب خودرو به‌جای اجبار به انتخاب خودروهای فعلی بازار ایران است. این آزادی باعث رونق تولید خواهد شد؛ زیرا صنعت خودرو و قطعه‌سازی برای رقابت، ناچار به روزآمدسازی و ارتقای خود است. این آزادی باعث رونق اقتصاد هم خواهد شد؛ زیرا خودروهای قدیمی و معیوب پرمصرف و آلاینده کننده و ناامن به‌تدریج جای خود را به خودروهای به روزی خواهند داد که بار مالی ناشی از این معضلات خودروهای فعلی را از روی دوش دولت و اقتصاد ملی کم می‌کنند. آزادسازی واردات خودرو می‌تواند باعث خروج دلارهای دپو شده به سمت واردات مفید و موردنیاز شود. به شرطی که مسئولان بپذیرند که خودرو یک نیاز ضروری برای حمل‌ونقل ایمن، سالم و پایدار است. خودروهای متنوع چهره خیابان‌هایمان را از یک کشور تحریمی عقب‌افتاده به سطح بهترین خیابان‌های کشورهای عربی خواهند رساند. طبیعی است که مردم به‌جای پرداخت حدود 20 هزار دلار برای یک خودروی مونتاژی ازمدافتاده، بتوانند یک خودرو مانند تویوتا کرولا یا هیوندای الانترا یا مزدا 3 مدل 2023 سوار شوند. یا با همان پرداختی برای خودروهای چینی که برخی از آنها به قیمت 60 هزار دلار به مصرف‌کننده ایرانی فروخته می‌شود به سراغ خودروهای لوکس‌تر بازار جهانی بروند و در این صورت چقدر نمای خیابان‌های ما از این وضعیت فقرزده فاصله خواهد گرفت.
این موضوع که دولت و تصمیم‌گیران تحت‌فشار شدید مافیای خودرو قرار دارند جای شبه‌ای ندارد؛ اما این لحظه‌ای تاریخی برای پاسخ به یک درخواست و مطالبه عمومی است تا شاهد تحولی واقعی و مثبت در صنعت و بازار خودروی ایران باشیم و این تنها با شجاعت و فداکاری صادقانه تصمیم‌گیران محقق خواهد شد.