عرضه خودروهای وارداتی خارج از بورس هم امکان‌پذیر شد

هیئت دولت بند عرضهٔ انحصاری خودروهای وارداتی از طریق بورس را حذف کرده و حالا امکان فروش این خودروها به شیوهٔ معمولی هم فراهم خواهد بود.

در آیین‌نامهٔ واردات خودرو که چند ماه پیش تصویب شد، بندی وجود داشت که عرضهٔ خودروهای وارداتی را فقط از طریق بورس اعلام کرده بود. این الزام در بند ۲ آیین‌نامهٔ واردات خودرو ذکر شده و باعث انحصار عرضهٔ خودروهای وارداتی می‌شد. حال اما هیئت دولت تصویب کرده است که عبارت «خودروهای وارداتی صرفاً در بورس کالا عرضه می‌شود» از بند ۲ آیین‌نامه واردات حذف شود. این یعنی احتمالاً فروش خودروهای وارداتی از طریق‌های دیگر و غیربورسی هم انجام خواهد گرفت.

زمانی که آیین‌نامهٔ واردات خودرو پس از کش‌وقوس‌های فراوان سرانجام تصویب شد، قرار بود پس از واردات اولین محموله خودروهای وارداتی در سوم دی‌ماه، از هفته سوم دی‌ماه این محموله در بورس کالا برای فروش عرضه شود اما خبری نشد. پس از آن هم ۱۹ دی‌ماه اطلاعیه‌های بورس کالا از پذیرش خودروهای خارجی حکایت داشتند و این انتظار می‌رفت که خودروهای خارجی طبق وعده‌ای که داده شده بود نهایتاً تا پایان دی‌ماه در بورس کالا عرضه شوند اما تاکنون و درحالی‌که به روزهای پایانی بهمن‌ماه نزدیک می‌شویم، هنوز این اتفاق نیفتاده است. حال اما با مصوبهٔ جدید هیئت دولت، به نظر می‌رسد دولت به دنبال راه‌های دیگری برای عرضه و قیمت‌گذاری خودروهای وارداتی است.

قبلاً مقرر شده بود که قیمت خودروهای وارداتی از طریق رقابت در بورس مشخص شود اما حالا با حذف این بند باید شیوهٔ جدیدی برای قیمت‌گذاری خودروها اتخاذ شود. پیش از این در مورد قیمت‌گذاری خودروهای وارداتی گفته شده بود:

خودروهای وارداتی در بورس کالا عرضه خواهند شد. این خودروها در چند رده قیمتی قرار است وارد شوند. کمترین تعرفه از حقوق ورودی مربوط به خودروهای در رده قیمتی زیر ۱۰ هزار یورو است. حقوق گمرکی برای همه خودروها چهار درصد ثابت است اما سود بازرگانی متغیر است؛ کمترین میزان را خودروهای زیر ۱۰ هزار یورو خواهند داشت. ۱۰ تا ۱۵ درصد نیز سود بازرگانی است که وارد می‌کند و باقی بسته به این است که چقدر رقابت روی تابلو بخورد تا کشف قیمت صورت پذیرد

البته با وجود حذف این بند، به‌احتمال‌زیاد هنوز هم یکی از راه‌های فروش خودروهای وارداتی، عرضه از طریق بورس خواهد بود زیرا تاکنون بورس کالا بیش از ۲۱ هزار دستگاه خودروی وارداتی را پذیرش کرده است. البته از این تعداد ۱۹ هزار دستگاه چینی بوده و هنوز زمان عرضهٔ آن‌ها مشخص نیست. این در حالی است که وزارت صنعت وعدهٔ عرضهٔ صد هزار دستگاه خودروی وارداتی تا پایان امسال و صد هزار دستگاه دیگر تا پایان بهار سال ۱۴۰۲ را داده است. با توجه به اینکه هنوز فروش خودروهای وارداتی آغاز نشده و تاکنون تنها ۱۴۲ دستگاه خودروی وارداتی به گمرکات کشور رسیده‌اند، این وعده‌ها قطعاً عملی نخواهند شد.

طبق پیش‌بینی انجمن واردکنندگان خودرو، اگر همه شرایط برای ورود خودرو به کشور مهیا باشد، تا پایان سال نهایتاً ۵۰ هزار دستگاه خودرو وارد خواهد شد که نیمی از وعده وزارت صمت را پوشش می‌دهد. هرچند وزارت صمت توضیحی در مورد دلایل عقب ماندن واردات خودرو از وعده‌اش نمی‌دهد، اما به نظر می‌رسد مسائلی مانند کمبود ارز و چالش‌های تحریم، به‌ویژه انتقال پول و عدم وجود نمایندگی‌های رسمی در کشور، جزء مشکلات اصلی و چالش‌های موجود بر سر راه واردات خودرو هستند؛ بنابراین تا این چالش‌ها برطرف نشوند، وعده وزارت صمت مبنی بر واردات ۲۰۰ هزار دستگاه خودرو حداقل تا بازه زمانی در نظر گرفته شده، یعنی انتهای بهار ۱۴۰۲، محقق نخواهد شد.