زندگینامه فردیناند پورشه؛ مردی که صنعت خودروی جهان را شکل داد
نام پورشه در قرن 21 با خودروهای قدرتمند و اسپرت مترادف شده است، برندی که به تولید شاسی بلندهای جذاب نیز میپردازد و البته در موتور اسپرت نیز بسیار موفق ظاهر میشود. همهچیز این برند با تلاشهای یک مرد شروع شده است: فردیناند پورشه، یک مهندس و تاجر اتریشی که مدتها قبل از تأسیس کمپانی خود نقشی اساسی در تکامل خودرو و تثبیت صنعت خودروی جهان داشته است. در ادامه میخواهیم بدانیم فردی که عنوان مهندس خودروی قرن را به دست آورده چگونه بدون داشتن تحصیلات مهندسی به شکلگیری یکی از مهمترین صنایع جهان کمک نموده است.
فردیناند پورشه در سال 1875 در بوهمیا که بخشی از اتریش مجارستان بود به دنیا آمد. این منطقه هماکنون بخشی از جمهوری چک است. فردیناند جوان به شدت تحت تأثیر مهندسی و الکتریسیته قرار گرفت و به عنوان یک نوجوان در تعمیرگاه پدر خود مشغول به کار شد و شبها نیز در کلاسهای کالج سلطنتی پلی تکنیک شرکت کرد. فردیناند پورشه در سن 18 سالگی توسط شرکت بلا ایگر اند کو که سازنده موتورهای برقی در وین بود استخدام شد. او توانست اولین موتور برقی هاب کمپانی را بسازد، موتری که در چرخ قرار میگرفت. این طراحی امروزه در دوچرخههای برقی و بسیاری از وسایل نقلیه برقی کمسرعت دیده میشود.
در سال 1897 پورشه شرکت بلا ایگر اند کو را ترک کرد تا راهی شرکت جیکوب لونر اند کو در وین شود. این کمپانی کالسکههای سلطنتی را برای پادشاهان اروپا و انگلستان تولید میکرد و به تازگی تولید کالسکههای برقی بدون اسب را شروع کرده بود. وسایل نقلیه اولیه جیکوب لونر اند کو از نظر فنی پیشرفتهای زیادی داشتند اما به خاطر وزن بالای باتریهای خود محدودیتهای قابلتوجهی را نشان میدادند. فردیناند پورشه در سال 1901 یک راهحل آیندهنگرانه پیدا کرد و پیشرانه درونسوز دایملر را روی کالسکه لونر نصب نمود. این پیشرانه یک ژنراتور را به کار میانداخت تا آنهم موتورهای برقی را فعال کرده و باتری پشتیبان کوچک را شارژ کند. این کالسکه اولین وسیله نقلیه هیبرید الکتریک دنیا بود که بیش از 100 سال قبل از ظهور خودروهای هیبریدی تولید شده بود. کمپانی یاد شده توانست حدود 300 دستگاه از این وسیله نقلیه هیبریدی را به عنوان اتوبوس، کامیون و... بفروشد.
در سال 1906 پورشه لونر را نیز ترک کرد تا به عنوان طراح ارشد در آسترو دایملر مشغول به کار شود. این شرکت بخش اتریشی دایملر به عنوان سازنده پیشرانه بود. او وسایل نقلیه احساسبرانگیزی ساخت که در مسابقات زیادی برنده شدند و در سال 1916 پورشه به عنوان مدیر ارشد انتخاب شد. علیرغم اینکه او هرگز نتوانسته بود تحصیلات دانشگاهی را تکمیل کند اما در همان سال عنوان مهندس افتخاری دانشگاه تکنولوژی وین را دریافت نمود. پورشه در سال 1923 راهی اشتوتگارت آلمان شد و به عنوان مدیر فنی در دایملر شروع به کار کرد. این کمپانی در زمان خود پیشتاز طراحی و مهندسی خودرو بود و پورشه در دایملر میتوانست روی پیشرفتهترین خودروهای مسابقهای دنیا کار کند. دایملر با بنز در سال 1926 ادغام شد و شرکت دایملر بنز به وجود آمد. پورشه در تولید برخی خودروهای مسابقهای سوپرشارژردار مشهور بنز سهیم بود و یکی از شاخصترین این محصولات را میتوان مرسدس بنز SSK دانست. تا همین الان پورشه به فلسفه خود در طراحی خودروها وفادار مانده است. او خودروهای کوچکتر را که میتوانستند به خاطر وزن پایین و تناسبات خلاقانه خود به سرعت و راندمان بالایی دست یابند ترجیح میداد.
فردیناند پورشه دایملر بنز را تحتفشار گذاشت تا روی چنین محصولاتی سرمایهگذاری کند اما مدیریت دایملر بنز تصمیم گرفت روی خودروهای بزرگ، سنگین و لوکس تمرکز نماید و به همین خاطر هم پورشه در سال 1929 دایملر بنز را ترک کرد. در سال 1931 پورشه شرکت خودش را با نام کامل Dr. Ing. h.c. F. Porsche GmbH, Konstruktionen und Beratungen für Motoren und Fahrzeugbau تأسیس کرد که به معنی کمپانی دکتر فردیناند پورشه برای خدمات طراحی و مشاوره موتورها و وسایل نقلیه است. پورشه نمیخواست خودروی خودش را بسازد بلکه یک شرکت مشاوره مهندسی تأسیس کرد که در آن مهندسان دیگری مشغول به کار شدند. کمپانی پورشه خودروهایی را برای شرکت آلمانی واندرر و دیگر برندهای آن زمان طراحی کرد و فردیناند پورشه همچنان به توسعه ایده خودروی سبکوزنی که توسط دایملر بنز رد شده بود ادامه داد. او همچنین کار روی یک کانسپت مسابقهای پیشرانه وسط و آیرودینامیک را شروع کرد. در سال 1932 چهار خودروساز آلمانی با یکدیگر متحد شدند تا اتو یونیون را تشکیل دهند. آنها طرح خودروی پیشرانه وسط پورشه را خریداری کرده و در نهایت خودروهای مسابقهای یونیون تایپ A، B و C را ساختند.
در سال 1933 و در نمایشگاه خودروی برلین، آدولف هیتلر صدراعظم آلمان دو برنامه دولتی برای پیشبرد اهداف مرتبط با صنعت خودروی این کشور را اعلام کرد. اولین برنامه شامل مسابقهای با حمایت دولتی برای توسعه سریع صنعت خودروی آلمان بود که بودجه توسعه خودروهای مسابقهای پیکان نقرهای مرسدس بنز و اتو یونیون را تأمین میکرد. برنامه دوم هم به خودروی مردمی اختصاص داشت که هدف از آن توسعه یک خودروی ارزانقیمت برای عموم مردم بود. یک سال بعد فردیناند پورشه و شرکتش با دولت هیتلر قرارداد توسعه خودروی مردمی را امضا کردند. به منظور تکمیل این پروژه پورشه باید از شهروندی چکاسلواکی صرفنظر میکرد (هیتلر مردم چک آریایی نمیدانست) و به عضویت حزب نازی درمیآمد. پورشه در آلمان به عنوان یک مهندس آلمانی عالی شناخته شد و روی خودروهای مسابقهای پیکان نقرهای، تانکهای نظامی آلمان و خودروی ترابری نظامی کوبل واگن کار کرد. او روی ساخت شهر صنعتی دولتی Stadt des KdF-Wagens که در نهایت به ولفسبورگ، مقر کنونی فولکسواگن تبدیل شده است نظارت داشت.
در سال 1945 و پس از پایان جنگ جهانی دوم فردیناند پورشه راهی فرانسه شد تا روی انتقال طراحی و تولید فولکسواگن به این کشور به عنوان بخشی از توافقهای پس از جنگ مذاکره کند. اندکی بعد پورشه توسط مقامات فرانسوی دستگیر و به خاطر همکاری با هیتلر و بهکارگیری نیروی کار اجباری در کارخانههای تحت نظرش زندانی شد. او تا سال 1949 در فرانسه نگهداری شد و تنها زمانی آزاد شد که خانوادهاش توانستند یک میلیون فرانک را به دولت فرانسه بپردازند. اگرچه فردیناند پورشه در فرانسه زندانی بود اما پسرش که فردیناند نام داشت اما با نام مستعار فری شناخته میشد مسئولیت کمپانی پورشه در اتریش را بر عهده گرفته بود. فری از زمانی که نوجوان بود زیر نظر پدرش کار میکرد و به تأسیس کمپانی مشاوره طراحی پورشه در اشتوتگارت کمک کرده بود. فری مقر کمپانی را از اتریش جابجا کرد تا از بمباران دشمنان در امان باشد. او که به مدت کوتاهی در کنار پدرش در فرانسه زندانی شده بود پس از آزادی دوباره به اتریش بازگشت و شروع به کار روی خودرویی کرد که در نهایت با عنوان پورشه 356 رونمایی شد.
پورشه 356 توسط فری طراحی و مهندسی شده بود و در طراحی آن از ایدههای پدر درباره خودروهای اسپرت سبکوزن و آیرودینامیک الهام گرفته شد. این خودرو از قطعاتی استفاده میکرد که توسط پدرش برای فولکسواگن طراحی و تولید شده بود. در سال 1947 شرکت پورشه شروع به تولید اولین نمونههای 356 کرد. این خودروها بهصورت دستساز در اتریش مونتاژ میشدند. تولید این خودروها لحظهای تاریخساز برای شرکت بود. پورشه قبلاً فقط یک شرکت مشاوره مهندسی و طراحی بود که پروژههای خود را به شرکتهای دیگر میفروخت اما با معرفی 356 به یک خودروساز تبدیل شد.
در سال 1947، فری پورشه با کسب سرمایهای که از قراردادهای مختلف به دست آورده بود به فرانسه بازگشت و باعث آزادی پدرش شد. دو سال بعد کارخانه فولکسواگن در ولفسبورگ با ظرفیت کامل مشغول تولید انبوه بیتل ها زیر نظر نیروهای بریتانیایی بود. در همان سال فولکسواگن و پورشه به یک توافق بزرگ رسیدند. پورشه مسئول طراحی و مهندسی فولکسواگن شد و در عوض از فروش هر دستگاه بیتل سهم خاص خود را کسب کرد. همچنین فولکسواگن وظیفه تأمین مواد خام پورشه برای تولید خودروهای اسپرت را بر عهده داشت و پورشه میتوانست به شبکه نمایندگی جهانی فولکسواگن برای فروش خودروهای خود دسترسی داشته باشد.
فردیناند پورشه برای آخرین بار در سال 1950 از کارخانه فولکسواگن در ولفسبورگ بازدید کرد. خودروی مردمی ساده و ارزانقیمتی که او طراحی کرده بود به موفقیت عظیمی دست یافت و اروپا را روی غلتک انداخت تا پس از جنگ بتواند به بازسازی زیرساختهای خود بپردازد. پورشه 36 همچنان به نوعی یک خودروی اسپرت مبهم به شمار میرفت اما توانست در اروپا اسم و رسمی برای خود بر پا کند. پورشه و فولکسواگن هنوز وارد آمریکا نشده بودند اما این دو خودروساز همچنان به روند رشد خود ادامه میدادند. فردیناند پورشه در سال 1951 و پنج ماه قبل از پیروزی شرکتش در مسابقات 24 ساعته لمان از دنیا رفت. فولکسواگن بیتل هوا خنکی که به موفقیت عظیم دست یافت تا سال 2003 در بازار بود و توانست رکورد بیشترین میزان تولید یک خودرو در تاریخ را بشکند. همچنین بیتل یاد شده با فروش بیش از 21 میلیون دستگاهی رکورد پرفروشترین خودروی دنیا را نیز به خود اختصاص داد.