ایران خودرو با «آینده فروشی» خداحافظی کرد

دوران انتظار‌های طولانی برای تحویل خودروهای ثبت‌نامی به سر آمده است. ایران خودرو در یک بازه زمانی کمتر از دو سال، موفق شده حجم تعهدات معوق خود را از عدد سرسام‌آور بیش از ۶۰ هزار دستگاه در سال ۱۴۰۲ به کمتر از ۳ هزار دستگاه در حال حاضر برساند؛ یک سقوط آزاد ۹۵ درصدی که پایانی بر فصل «آینده‌فروشی» در این شرکت است.

این تحول چشمگیر، نتیجه مستقیم تغییر استراتژی تأمین مالی پس از آغاز روند خصوصی‌سازی است. این غول خودروسازی با حذف تدریجی طرح‌های پیش‌فروش و روی آوردن به ابزارهای نوین مالی مانند منابع بانکی و SCF (تأمین مالی زنجیره تأمین)، توانست هم نقدینگی مورد نیاز خود را تأمین کند و هم به تعهدات خود در زمان مقرر جامه عمل بپوشاند.

برای درک عمق این تغییر، باید به گذشته نه چندان دور نگاه کرد. در سال‌های اخیر، انباشت تعهدات معوق به بحرانی غیرقابل حل برای خودروسازان دولتی تبدیل شده بود. در سال ۱۴۰۰، ایران خودرو بیش از ۱۳ هزار تعهد معوق داشت و در نیمه نخست همان سال، حدود ۱۰۰ هزار خودروی ناقص در پارکینگ‌هایش خاک می‌خورد. وضعیتی که در آن تنها ۲۰ درصد خودروها بدون نقص از خط تولید خارج می‌شدند.

این روند پرنوسان در سال ۱۴۰۲ به اوج خود رسید. با وجود تولید بیش از ۵۵۵ هزار دستگاه، تعهدات معوق شرکت دوباره به مرز ۶۰ هزار دستگاه رسید و بسیاری از مشتریان را با دعوتنامه‌های تبدیل، سرگردان کرد. این چالش‌ها عمدتاً ناشی از بحران مدیریت منابع، کمبود نقدینگی و مشکلات تأمین قطعه بود.

ورق از نیمه دوم سال گذشته و با ورود ایران خودرو به مسیر خصوصی‌سازی برگشت. در هشت ماه گذشته، نه تنها تولید خودروهای ناقص به صفر رسید، بلکه حجم تعهدات معوق از ۳۲ هزار دستگاه با کاهشی ۹۰ درصدی به کمتر از ۳ هزار دستگاه سقوط کرد.

مدیران شرکت معتقدند اگر قرار بود تأمین مالی صرفاً از طریق پیش‌فروش انجام شود، حدود ۲۵۰ هزار تعهد جدید ایجاد می‌شد. اما با روش جدید، این رقم به ۱۶۰ هزار دستگاه محدود شد تا شرکت بتواند بدون تأخیر به وعده‌های خود عمل کند و اعتماد از دست رفته مشتریان را بازگرداند.

آیا این روند مثبت در صنعت خودروی کشور ادامه خواهد داشت؟ نظر خود را با ما در میان بگذارید.