با رنو 5 توربو بهتر آشنا شوید: پادشاه رالی در لباس ساده

روزی روزگاری، رنو از یک هاچبک کوچک شهری رونمایی کرد که یک درجه پایین‌تر از فولکس‌واگن گلف قرار گرفت و «5» نامیده شد. این خودرو در آمریکا با نام «رنو لِکار» به فروش می‌رسید و برای رسیدن به سرعت معیار (100 کیلومتر بر ساعت) به 16.7 ثانیه زمان نیاز داشت. اما این شروع داستان رنو 5 بود تا به یکی از ماندگارترین هاچبک‌های تاریخ تبدیل شود.

هاچبک‌ساز مشهور زمان، فولکس‌واگن، تولید گلف را سال‌ها ادامه داد تا اینکه در سال 2008 از یک مدل مفهومی رونمایی کرد که صندوق عقب آن، میزبان بزرگ‌ترین موتور این شرکت یعنی W12 بنتلی کانتیننتال بود، 650 اسب بخار قدرت تولید می‌کرد و راندمان افتضاحی داشت. درحالی‌که فولکس‌واگن پس از آغاز قرن 21 میلادی به این نتیجه رسید که باید میراث خود را گرامی بدارد، رنو در دهه هفتاد میلادی این کار را انجام داد؛ فرانسوی‌ها نسخه بهبودیافته «5 توربو» را رونمایی کردند که معادل گلف GTi بود (با این تفاوت که در آن زمان هنوز خبری از GTi نبود). آن‌ها حتی پا را از تولید کانسپت فراتر گذاشته و 5 هزار دستگاه رنو توربو را به فروش رساندند.

دلیل اصلی معرفی توربو، دریافت مجوز حضور این خودرو در مسابقات بود. رنو به بهانه حضور در رالی، خودرویی را به مردم عرضه کرد که کابینی شبیه به موزه دکوراسیون فرانسوی داشت. فرمان متمایز، داشبورد جدید و صندلی‌های خاص رنو R5 توربو (نام دیگر این خودرو) در هیچ خودروی دیگری استفاده نشدند. سقف آن از جنس آلومینیومی و کاپوت، سپر و طاق چرخ‌های آن از جنس فایبرگلاس پلی‌استر تولید شده بود. طراحی این نسخه به دستان پرتوان طراح لامبورگینی میورا، «مارچلو گاندینی»، سپرده شده بود.

هر چند رنو از روی اجبار 400 دستگاه از این خودرو را تولید کرد اما تقاضا آنقدر خوب بود که تمام آن‌ها پیش از معرفی نهایی 5 توربو به‌فروش رسیدند. تنها در سال اول، 1,300 دستگاه از این هاچبک کوچک به دست مردم رسید. همه‌چیز خوب پیش می‌رفت تا اینکه هزینه تولید سقف آلومینیومی و کابین متمایز برای رنو افزایش پیدا کرد؛ این شرکت هم با معرفی رنو R5 توربو 2، قطعات آلومینیومی بدنه را کنار گذاشت و از کابین نمونه عادی رنو 5 استفاده کرد. این تغییرات محبوبیت هاچبک یادشده را کم نکرد و سازنده موفق شد تا 2 هزار دستگاه R5 توربو 2 ایوو را به فروش برساند.

زیر کاپوت این خودروی اقتصادی دیفرانسیل جلو خالی نبود اما میزبان پیشرانه هم نبود. رنو به‌سادگی صندلی‌های عقب را حذف کرده بود تا جای آن‌ها را با موتور پر کند. خودروهای دیگری مانند آلفارومئو 4C، لوتوس الیزه، تویوتا MR2، هوندا بیت، فیات X1/9 و... هم با همین تکنیک توسعه یافته‌اند اما ساختار پیشرانه رنو یک تفاوت اساسی داشت. مهندسان رنو موتور را 90 درجه چرخانده بودند تا درازای آن، در راستای طول خودرو قرار بگیرد و سپس آن جلوتر از محور عقب خودرو قرار دادند.

به این ترتیب، هاچبک اقتصادی فرانسوی به آرایه موتور سوپراسپرت‌های مشهوری چون لامبورگینی آونتادور و مدل‌های فراری مجهز شد. رنو 5 توربو از نظر عملکرد هم با خودروهای اسپرت فراری برابری می‌کرد! این خودروی کوچک به یکی از نخستین مدل‌های مجهز به اینترکولر تبدیل شد که بر پایه یک پیشرانه 1.4 لیتری حرکت می‌کرد که 160 اسب بخار قدرت تولید می‌کرد.

سیستم تعلیق دو جناغه رالی و ترمزهای دیسکی در تمام چرخ‌های رنو R5 توربو تعبیه شده بودند. رنو موفق شد به شتاب‌جانبی 0.86 جی دست پیدا کند که آن را جلوتر از فراری 308GTB قرار می‌داد. موتور آن که با تاخیر توربوی فراوان همراه بود، فاقد سروصدای مکانیکی بود و گوش راننده را تنها با صدای توربو و اگزوزها نوازش می‌داد. تصور کنید امروزه یک هاچبک ساده مثل گلف R عملکرد و فرمان‌پذیری بهتری را در مقایسه با یک فراری 296GTB از خود نشان دهد؛ R5 توربو در این حد خوب بود!

اما همه این خوبی‌ها به قیمت امروزی 120 هزار دلار تمام می‌شد که آن را در رده سوپراسپرت‌ها قرار می‌داد با این تفاوت که دست‌پخت فرانسوی‌ها کاربردی هم بود. اگر مسابقات و قوانین آن‌ها نبودند، هیچ‌گاه خودروهایی مانند 5 توربو تولید نمی‌شدند که امکانات خودروهای رالی را داشته باشند و علی‌رغم موتور کوچک، باک 93 لیتری داشته باشند! 5 توربو با هر باک پر می‌توانست مسافتی 1,400 کیلومتر را طی کند.

نسخه مسابقه‌ای R5 توربو در مسابقات به پیروزی‌هایی هم دست پیدا کرد اما از بخت بد رنو، همزمان با آئودی کواترو چهارچرخ محرک وارد مسابقه شد که صنعت خودرو را برای همیشه تغییر داد. با این وجود، عملکرد رنو 5 توربو در جاده با سوپراسپرت‌ها برابری می‌کرد و همین بود که هنر دست گاندینی، به پوستر اتاق خواب کودکان تبدیل شد.