رقابت تسلا و دیگر برندها برای عدم استفاده از فلزات کمیاب در خودروهای برقی

جاه‌طلبی‌های تسلا برای حذف فلزات کمیاب از محصولات آتی شرکت مشکلاتی در پیش خواهد داشت اما می‌تواند تلاش‌های جهانی برای تولید پیشرانه‌های برقی بدون نیاز به چنین مواد خام کمیابی را بهبود بخشد.

قوای محرکه تسلا مدل ۳ و مدل Y قبلاً میزان استفاده از فلزات سنگین و کمیاب را به یک‌چهارم کاهش داده‌اند و پیشرانه جدید تسلا از آهن‌ربای دائمی‌ای استفاده خواهد کرد که فاقد هرگونه فلز کمیاب است. این را کالین کمپل نایب‌رئیس بخش مهندسی قوای محرکه تسلا در خلال جلسه با سهامداران می‌گوید. برند تسلا به دنبال کاهش هزینه‌ها و اجتناب از فرایندهایی با ریسک‌های سلامتی و زیست‌محیطی است و می‌خواهد اتکای خود به کالاهایی را که بیشتر در معرض نوسان قیمتی هستند کاهش دهد. فلزات کمیاب که در آهن‌رباهای محصولات گوناگون از گوشی‌ها گرفته تا توربین‌های بادی و جنگنده‌ها بکار رفته‌اند جزو چالش‌برانگیزترین فاکتورها برای خودروسازان و بخش انرژی پاک هستند چراکه قیمت آن‌ها قابل پیش‌بینی نیست و چین نیز زنجیره تأمین آن را تحت کنترل دارد. این کشور حدود دو سوم منابع فلزات سنگین را در اختیار دارد.

ریسک‌های اتکا به پکن در سال ۲۰۱۰ برجسته شد یعنی زمانی که قیمت چنین فلزاتی در واکنش به تصمیم چین برای کاهش صادرات افزایش یافت و در سال ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ نیز اخباری درباره احتمال تکرار دوباره محدودیت‌های صادراتی به خاطر تنش‌های تجاری با آمریکا منتشر شد. خودروسازان دیگر همچون هوندا، بی ام و، تویوتا و جنرال موتورز نیز به دنبال کاهش اتکا به فلزات سنگین هستند. نکته جالب آنکه ارزش سهام شرکت‌های تولید کننده فلزات سنگین همچون JL مگ و جیانگسو هواهونگ پس از اظهارات کمپل کاهش یافت و ارزش سهام شرکت لیناس به عنوان بزرگ‌ترین تولید کننده فلزات سنگین خارج از چین نیز در ماه جاری میلادی حدود یک‌چهارم کمتر شد. نبود تنوع در زنجیره تأمین آهن‌ربای دائمی پیشرانه‌های برقی نگرانی کلیدی صنعت خودرو به شمار می‌رود. یکی از کارشناسان صنعت خودرو می‌گوید استفاده از تکنولوژی‌های ارزان‌تر و البته با کارایی بیشتر در آینده گسترش خواهد یافت.

یکی از جایگزین‌های احتمالی می‌تواند آهن‌رباهای فریت باشد که از آهن و موادی همچون باریوم و استرونتیوم ساخته می‌شود و ارزان‌تر و در دسترس تر است. جنرال موتورز قبلاً از چنین موادی استفاده کرده است و یکی از شرکت‌های ژاپنی پیشرانه‌هایی را با استفاده از آهن‌رباهای فریت تولید کرده بود که عملکرد آن‌ها با نمونه‌های دارای فلزات کمیاب زمین مشابه است. یک شرکت آمریکایی نیز که با ولوو سوئد همکاری دارد برنده گرنت ۱۷.۵ میلیون دلاری دپارتمان انرژی آمریکا به منظور کمک به کاهش اتکا به فلزات کمیاب شد. از طرف دیگر تیمی از دانشمندان دانشگاه‌های کمبریج و اتریش اعلام کرده‌اند به روش جدیدی در زمینه تولید موادی برای جایگزینی فلزات کمیاب دست پیدا کرده‌اند. احتمالاً آهن‌رباهای فریت محتمل‌ترین گزینه برای نوآوری تسلا باشند هرچند این تکنولوژی نیز با چالش‌هایی در زمینه وزن زیاد و کاهش راندمان مواجه است. بد نیست بدانید در سال ۲۰۲۲ اکسیدهای کمیاب به ارزش ۳.۸ میلیارد دلار در زمینه انرژی و تولید محصولات گوناگون بکار رفتند و طبق پیش‌بینی‌ها این رقم در سال ۲۰۳۵ به بیش از ۳۶ میلیارد دلار خواهد رسید.