داستان مالکیت کمپانی‌های خودروسازی و سیاست‌های آن‌ها (قسمت اول)
همواره می‌شنویم که شرکتی چون ب‌ام‌و مالک مینی است یا فولکس‌واگن مالک آئودی و لامبورگینی. گاهی اوقات این اطلاعات کمی گیج‌کننده می‌شود و حتی ما را متعجب می‌سازد اگر شما هم بیشتر مواقع برایتان سؤال پیش می‌آید که سیستم مالکیت شرکت‌ها چگونه است، باید بدانید که تنها نیستید و افراد زیادی به دنبال اطلاعات دقیق از این سیستم هستند.
حال در این مقاله به بررسی جامع و موشکافانه این مبحث می‌پردازیم. برای دادن نظم و ترتیب به مقاله، هم‌قدم با خورشید از شرق آسیا یعنی سرزمین خورشید تابان شروع می‌کنیم.
1. تویوتا
تویوتا به عنوان بزرگ‌ترین سازنده تولید انبوه خودرو در آسیا و جهان شناخته می‌شود و علاوه بر خودرو در مسائلی چون بازرگانی، بیمه و … نیز فعالیت دارد.
این شرکت مالکیت شرکت‌های لکسس (واحد ساخت اتومبیل‌های لوکس)، دنسو (سازنده قطعات خودرو، کامیون و ماشین‌آلات سنگین) و همچنین هینو (سازنده موتورهای دیزلی، کامیون و اتوبوس) را در اختیار دارد. همچنین تویوتا با داشتن 51.2% سهام دایهاتسو (قدیمی‌ترین خودروساز ژاپن و تولیدکننده خودروهای سایز کوچک و بیابان‌گرد)، بزرگ‌ترین سهامدار و مالک آن محسوب می‌شود.
البته داستان مالکیت تویوتا به مرزهای ژاپن محدود نمی‌شود و این شرکت مالک شرکت آمریکایی سایون و همچنین مالک 50% سهام شرکت تویوتا – پژو – سیتروئن اتومبیل چک (شرکت سازنده اتومبیل‌های تویوتا و پژو – سیتروئن در اروپا مستقر در جمهوری چک) است.
همچنین تویوتا مالک شرکت‌های زیر را نیز بر عهده دارد:
شرکت تویوتا بوشوکا (تولیدکننده عمده محصولات نساجی، قطعات داخلی و تزئینات خودرو)
تویوتا 39.36% و دنسو 5.43% سهام این کمپانی را در اختیار دارند.
شرکت تویوتا سوشو (ششمین شرکت بزرگ تجاری جهان)
سهامداران این شرکت عبارت‌اند از:
شرکت خودروسازی تویوتا (21.8%)
شرکت صنایع تویوتا (11.2%)
گروه مالی میتسوبیشی یو اف جی (2.3%)
شرکت مالی میتسوبی سومیتومو (1.2%)
شرکت خدمات بیمه نیپون لایف (1.1%)
بانک سومیتو میتسوبی (1.2%)
شرکت آیسین سیکو (تولیدکننده قطعات خودرو و سیستم‌های ترمز)
شرکت صنایع تویوتا (تولیدکننده تجهیزات حمل‌ونقل، قطعات الکتریکی و بزرگ‌ترین تولیدکننده لیفتراک و یکی از بزرگ‌ترین تولیدکننده‌های انواع کمپرسور)
سهامداران:
تویوتا (23.51%)
دنسو (9.1%)
شرکت خدمات مالی تویوتا (شرکت بیمه و وام خودرو)
شرکت TRD یا Toyota Racing Development
کار این شرکت توسعه ماشین‌های تویوتا و آماده کردن آن‌ها برای مسابقات اتومبیل‌رانی است. مثل نصب توربو، دیسک‌های ترمز، چرخ و…
2. هوندا
حال به سراغ یکی دیگر از خودروسازان بزرگ ژاپن و بزرگ‌ترین سازنده موتورسیکلت دنیا و همچنین موتورهای درون‌سوز یعنی هوندا می‌رویم.
این کمپانی برخلاف هم‌وطن خود فعالیتش را تنها محدود به موتورسیکلت و ماشین می‌کند و تنها زمینه فعالیت خارج از خودروی آن، ساخت جت‌های شخصی و همچنین اسکوتر، قایق کوچک شخصی و جت اسکی و چند مورد دیگر تحت برند هوندا است.
این شرکت تنها دارای دو شرکت زیرمجموعه معروف است:
یکی آکورا (آکیورا) که مسئول ساختن خودروهای لوکس و اسپرت این شرکت محسوب می‌گردد (و بعدها تویوتا و نیسان به تقلید از آن لکسس و اینفینیتی را تأسیس کردند)
و دیگری شرکت هونداجت که یک شرکت هوافضا مستقر در آمریکا است و در زمینه ساخت و مونتاژ انواع هواگرد و جت‌های تجاری فعالیت می‌کند.
همچنین این کمپانی یک فرودگاه را با طول باند 720 متر و ارتفاع 12 متر از سطح دریا در شهر «او که گاوا» در «سایتاما» ژاپن در اختیار دارد.
3. نیسان
کمپانی نیسان یکی از دو وجه اتحاد رنو و نیسان (Renault-Nissan Alliance) است که در 1999 تأسیس و در سال‌های اخیر پیشرفت‌های زیادی کرده به نحوی که طبق برآوردهای امروزی از هر 10 خودرو در جهان یکی به رنو-نیسان اختصاص دارد. بعداً به طور مفصل در مورد رنو-نیسان بحث خواهد شد.
در حال حاضر 44% سهام نیسان در دست کمپانی رنو است. همچنین نیسان نیز 15% از سهام کمپانی رنو فرانسه را در اختیار دارد.
شرکت اینفینیتی (بخش ساخت اتومبیل‌های لوکس)، داتسون (شرکت مادر صنعت خودروسازی ژاپن – تولیدکننده خودرو، کامیونت و وانت) و همچنین نیسمو (Nissan Motorsport – Nismo) شرکت‌های زیرمجموعه نیسان محسوب می‌شود.
همچنین نیسان مالک 30% سهام دانگفنگ موتورز (یکی از 4 شرکت بزرگ خودروسازی در چین) نیز هست. دانگفنگ موتورز به همراه چانگان موتورز، گروه فاو و سایک موتورز به عنوان 4 خودروساز برتر چین شناخته می‌شوند.