خرابی وایر شمع: علائم، دلایل و راهنمای کامل عیب‌یابی و تعمیر

خودروهای درون‌سوز از صدها و هزاران قطعه ریز و درشت برای عملکرد بی‌نقص خود استفاده می‌کنند. از جمله اجزای ضروری برای کارکرد موتور خودرو شمع و وایر است که هرگونه اختلال در عملکرد آن‌ها می‌تواند روی فرایند جرقه‌زنی تأثیر گذاشته و لرزش و خاموشی خودرو را در پی داشته باشد. تشخیص زودهنگام خرابی وایر شمع می‌تواند از آسیب‌های بعدی جلوگیری کند و هزینه‌های تعمیرات خودرو را نیز کاهش دهد. در این مقاله راهنمای جامعی از علائم خرابی وایر شمع، علائم خرابی و همچنین عیب‌یابی و تعمیر آن در خودروهای پرطرفدار ایرانی را دریافت خواهید کرد.

شمع جزو اجزای اصلی سیستم جرقه‌زنی خودروست و با ایجاد جرقه باعث اشتعال مخلوط سوخت و هوا درون سیلندر می‌شوند. وایر شمع به منظور انتقال جریان الکتریکی از کوئل یا دلکو به شمع بکار می‌رود و طبیعی است که خرابی وایر شمع روی عملکرد خود شمع و فرایند اشتعال مخلوط سوخت و هوا تأثیر منفی خواهد گذاشت. در واقع باید گفت وایر یک سیم یا کابل مخصوص برای انتقال برق از کوئل یا دلکو به شمع‌هاست. با اینکه خودروهای تولید داخل همچنان از وایر شمع استفاده می‌کنند اما بسیاری از خودروهای مدرن امروزی فاقد وایر هستند و بجای آن کوئل مستقیماً روی شمع قرار گرفته است. با توجه به شرایط کارکرد وایر و دمای بالای محیط اطراف آن پس از مدتی ساختار وایر شمع دچار تغییر شده و کارایی اولیه خود را از دست می‌دهد. وایر شمع دارای یک پوشش عایق بیرونی، درپوش‌هایی از جنس پلاستیک، فیش اتصال به کوئل یا دلکو و همچنین یک سر متصل به شمع است.

بیشتر بخوانید:

• راهنمای خرید شمع برای خودروهای ایرانی: بهترین برندها و ویژگی‌ها
• بهترین شمع برای افزایش شتاب خودرو؛ کدام مدل بهتر است؟

رایج‌ترین نشانه‌های خرابی وایر شمع خودرو شامل موارد زیر هستند:

• لرزش و ریپ زدن موتور
• کاهش شتاب و قدرت
• روشن نشدن یا استارت سخت
• افزایش مصرف سوخت
• روشن شدن چراغ چک
• خام‌سوزی و دود زیاد

پس از آشنایی با علائم متداول خرابی وایر شمع نوبت به بررسی دلایل خرابی آن می‌رسد.

با توجه به اینکه وایر شمع در معرض گرمای بالا و لرزش زیاد موتور قرار دارد بنابراین پس از مدتی فرسوده شده و نیازمند تعویض خواهد بود.

با اینکه وایر شمع دارای عایق بادوامی است اما دمای بالای موتور با گذشت زمان می‌تواند این پوشش را از بین برده و موجب خرابی وایر شمع شود.

وایر شمع به عنوان کابل انتقال دهنده جریان برق می‌تواند با پارگی و ترک در ساختار بیرونی و داخلی خود مواجه شود و پدیده برق‌دزدی رخ دهد که در این حالت برق کافی به شمع نخواهد رسید.

استفاده از کارواش پرفشار می‌تواند باعث خرابی عایق وایر شمع و همچنین نفوذ آب به درون آن شود.

استفاده از وایر شمع تقلبی و بی‌کیفیت و همچنین نصب نادرست آن می‌تواند آسیب‌های زیادی به خودرو وارد کند.

خرابی و سوختن وایر شمع می‌تواند باعث غیرفعال شدن یک یا چند سیلندر موتور شود. شاید این موضوع در خودروهای 6 و 8 سیلندر با قدرت زیاد چندان به چشم نیاید اما در موتورهای 4 سیلندر و کم‌حجم چنین پدیده‌ای کاملاً تأثیرگذار خواهد بود و منجر به افت توان و قدرت و ریپ زدن خواهد شد. در این حالت مخلوط سوخت و هوا به‌طور مطلوب نمی‌سوزد و علاوه بر مشکلاتی که برای خودرو پدید می‌آید، مصرف سوخت افزایش یافته و به تبع آن آلایندگی نیز بیشتر می‌شود که نتیجه آن آلوده شدن محیط‌زیست و هوا خواهد بود.

روش‌های گوناگونی برای این کار وجود دارد که به آن‌ها اشاره می‌کنیم:

ساده‌ترین راه برای بررسی صحت عملکرد این قطعه ارزیابی ظاهری آن است. در این روش عایق و اتصالات وایر شمع را بررسی کنید تا هرگونه ترک، پارگی و قطع اتصالات و فیش‌ها را تشخیص دهید. هرگونه آسیب فیزیکی وایر شمع روی عملکرد آن تأثیر منفی می‌گذارد.

روش دیگر هم تست وایر شمع در تاریکی برای تشخیص برق‌دزدی است. این پدیده به‌صورت جرقه‌های کوچک به همراه صدا رخ می‌دهد و در تاریکی و شب‌هنگام به راحتی می‌توان آن را تشخیص داد.

روش دیگر نیز استفاده از اهم‌متر و اندازه‌گیری میزان مقاومت وایرهاست. در این روش یک سر اهم‌متر به وایر شمع و سر دیگر به محل اتصال آن با شمع وصل می‌شود تا میزان مقاومت اندازه‌گیری شود. در صورتی که اهم‌متر عدد 8 اهم یا کمتر را نشان دهد وایر شمع عملکرد خوبی دارد اما اگر میزان مقاومت بیشتر باشد احتمالاً وایر شمع خراب شده است.

روش ساده دیگر برای بررسی صحت عملکرد قطعه موردبحث جدا کردن به ترتیب آن‌هاست به این صورت که خودرو را روشن نموده و وایرها را به ترتیب از شمع‌ها جدا کنید. اگر با جدا کردن وایرها ماشین دچار لرزش شود پس وایرها سالم هستند و مشکلی ندارند اما در صورتی که با جدا کردن وایرها عملکرد خودرو تغییری نکند وایرها خراب خواهند بود.

نهایتا با استفاده از دستگاه دیاگ و بررسی کد خطای ناشی از روشن شدن چراغ چک می توان از سالم یا خراب بودن وایر شمع مطمئن شد.

رایج‌ترین نشانه‌های خرابی این قطعه در پراید شامل استارت دشوار، ریپ زدن و لرزش موتور و شتاب گیری ضعیف است. به این موارد باید افزایش مصرف سوخت را نیز افزود.

با خرابی وایر شمع پژو 206 و 207 قدرت موتور به‌طور محسوسی کاهش یافته و دمای آن نیز به دلیل فشار کاری وارده به موتور افزایش می‌یابد. در این حالت همچنین لرزش موتور نیز بیشتر خواهد شد.

احتراق ناقص، لرزش و سر و صدای اضافی موتور، افت توان تولیدی موتور، خرابی شمع‌ها و همچنین افزایش مصرف سوخت جزو نشانه‌های خرابی وایر شمع پژو 405 و پارس هستند.

علائم خرابی وایر شمع سمند و دنا نیز مشابه 405 و پارس هستند.

با خرابی این قطعه در تیبا و کوییک، خودرو در دورهای آهسته خاموش می‌شود. همچنین در حین شتاب گیری حالت واماندگی به وجود می‌آید و فرایند شتاب گیری نوسانی خواهد بود. گاها در این خودروها چراغ چک نیز روشن می‌شود.

برای افزایش طول عمر وایر شمع پیشنهاد می‌شود اقدامات زیر را انجام دهید:

• بررسی دوره‌ای وایر شمع در هر 20 هزار کیلومتر
• اجتناب از موتورشویی با آب پرفشار
• استفاده از وایر استاندارد و باکیفیت
• نصب صحیح و محکم سوکت ها و فیش‌ها

• چرا ماشین با وایر خراب روشن نمی‌شود؟

با توجه به اینکه وظیفه وایر انتقال جریان برق از کوئل یا دلکو به شمع است بنابراین در صورت خرابی این قطعه جریان برق لازم به شمع جهت جرقه‌زنی نخواهد رسید و خودرو روشن نخواهد شد.

• هزینه تعویض وایر چقدر است؟

هزینه تعویض وایر خودرو بسته به مدل خودرو، محل سکونت و همچنین میزان مهارت تعمیرکار متغیر است اما به‌طور متوسط باید بین 200 تا 400 هزار تومان برای آن هزینه کرد.

• آیا امکان تعویض وایر در خانه وجود دارد؟

با وجود دانش خودرویی لازم و استفاده از ابزارهای مناسب می‌توان وایر شمع را در خانه نیز تعویض کرد هرچند توصیه می‌شود این کار را به متخصصان بسپارید.

• وایر خراب به کاتالیست آسیب می‌زند؟

بله با خرابی قطعه یاد شده پدیده خام‌سوزی یا احتراق ناقص رخ می‌دهد. در این حالت بنزین خام و نسوخته در کاتالیست انباشته می‌شود و در شرایط خاص این بنزین در کاتالیزور مشتعل می‌شود که باعث آسیب دیدن مواد داخلی کاتالیست خواهد شد و طول عمر آن را کاهش خواهد داد.

وایر شمع قطعه‌ای ضروری در عملکرد صحیح موتور است و خرابی آن می‌تواند لرزش و ریپ زدن موتور، افت توان تولیدی خودرو و خام‌سوزی را در پی داشته باشد. تشخیص خرابی این قطعه نسبتاً راحت است و در صورت تشخیص به موقع با هزینه نسبتاً کمی قابل‌رفع خواهد بود. از شما عزیزان خواهش می‌کنیم تجربیات خود در این خصوص را با ما و دیگر کاربران پدال به اشتراک بگذارید.