هواگیری ترمز خودرو؛ راهنمای جامع و قدم به قدم برای رانندگان
وقتی پای خود را روی پدال ترمز فشار میدهید، روغن ترمز، واسطه انتقال نیروی پدال و عملکرد صحیح ترمزها میشود. حرکت پای شما پیستون اصلی سیلندر ترمز را به کار میاندازد و همین باعث میشود مایع ترمز در مدار جریان پیدا کند. این فشار در نهایت به لنتها یا کفشکها منتقل شده و دیسک یا کاسه ترمز را درگیر میکند تا خودرو سرعت خود را کم کند یا متوقف شود.
به این ترتیب، عجیب نیست اگر روغن ترمز را شریان حیاتی سیستم ترمز بدانیم؛ سیالی که معمولا برای چند سال کارایی دارد اما بهتدریج خاصیت ضد رطوبت خود را از دست میدهد. جذب آب، حتی در مقدار کم هم عملکرد ترمز را ضعیف میکند و نهایتا موجب خوردگی قطعات حساس میشود. بنابراین تعویض بهموقع روغن ترمز یک اقدام ساده و کمهزینه است که هم ایمنی شما را تضمین میکند و هم جلوی خرجهای سنگین آینده را میگیرد.
اما تعویض روغن ترمز، یک بخش جدانشدنی به نام «هواگیری ترمز» دارد که در آن با انجام عملیاتی که در ادامه درباره آن صحبت خواهیم کرد، حبابهای هوای باقیمانده را از مدار روغن ترمز خارج میکنند تا عملکرد پدال ترمز، نرم و بیاثر نشود. خوشبختانه هواگیری ترمز کار پیچیدهای نیست و اگر کمی با ابزار سر و کار داشته باشید، با کمک یک نفر دیگر میتوانید آن را انجام دهید. در ادامه مراحل هواگیری ترمز را قدم به قدم مرور میکنیم:
نکات ایمنی ضروری
همیشه پیش از شروع کار مطمئن شوید خودرو روی سطحی صاف و پایدار قرار دارد و از جک و پایههای محکم استفاده کردهاید. دستکش و عینک ایمنی بپوشید تا از تماس مستقیم با روغن ترمز و ذرات احتمالی جلوگیری شود. هرگز پیچهای هواگیری را با زور زیاد باز نکنید و در صورت گیر کردن یا آسیب دیدن پیچ، ادامه کار را به یک مکانیک حرفهای بسپارید. حفظ تمرکز و دقت در هر مرحله، کلید ایمنی و موفقیت در هواگیری ترمز است.
مراحل هواگیری ترمز خودرو
قدم اول: قبل از هر چیز دفترچه راهنمای خودرو را بررسی کنید تا از نوع روغن ترمز مناسب برای خودروی خود مطمئن شوید. انواع مختلفی از مایع ترمز وجود دارد که با یکدیگر سازگار نیستند. پس حتما روغن مناسب را از فروشگاه لوازم یدکی یا نمایندگی تهیه کنید. معمولا برای هواگیری به دو یا سه قوطی ۳۵۰ میلیلیتری نیاز خواهید داشت.
قدم دوم: خودرو را روی سطحی صاف و محکم (مثل کف گاراژ یا حیاط) جک بزنید و با چهار پایه جک استاندارد آن را مهار کنید. هرگز تنها به جک اکتفا نکنید. چون در طول کار مجبورید تا حدی زیر خودرو قرار بگیرید، ایمنی در اولویت است. سپس هر چهار چرخ را باز کنید. همیشه از دورترین چرخ نسبت به مستر سیلندر شروع کنید و به نزدیکترین برسید.
ایمنی در اولویت است.
قدم سوم: حالا باید پیچهای مخصوص هواگیری روی کالیپرها (یا سیلندر چرخ در ترمزهای کاسهای) را پیدا کنید. این پیچها گاهی سفت هستند، پس بدون اعمال فشار زیاد امتحان کنید. اگر باز نشد، کمی روغن روانکننده بزنید و نیم ساعتی صبر کنید. اگر احتمال میدهید که پیچ آسیب ببیند، ادامه کار را به مکانیک بسپارید. بعد از اینکه پیچها کمی شل شدند، دوباره ببندیدشان تا در طول کار هوا وارد سیستم نشود.
قدم چهارم: درپوش محفظه روغن ترمز (مستر سیلندر) را باز کنید و سطح مایع را بررسی کنید. اگر کمتر از خط «MAX» بود، روغن تازه اضافه کنید. در طول فرآیند هواگیری باید درپوش روی محفظه بماند اما شل باشد تا هوا خارج شود. ترتیب صحیح هواگیری را هم از دفترچه خودرو یا منابع معتبر چک کنید؛ معمولا باید از چرخ دورتر نسبت به سیلندر اصلی شروع کرد.
قدم پنجم: یک شلنگ شفاف باریک تهیه کنید و یک سر آن را به پیچ هواگیری متصل کنید. سر دیگر باید داخل ظرفی پلاستیکی یا فلزی قرار گیرد. ظرف را در ارتفاعی بالاتر از پیچ نگه دارید تا هوا دوباره به سیستم برنگردد.
قدم ششم: حالا وقت کمک گرفتن از همراهتان است. از او بخواهید با خاموش بودن موتور، چند بار پدال ترمز را فشار دهد تا پدال سفت شود. وقتی پدال سفت شد، باید آن را به شما اطلاعرسانی کند تا شما آماده باز کردن پیچ شوید.
قدم هفتم: در حالی که همراهتان فشار پای خود را روی پدال حفظ کرده، پیچ هواگیری را کمی باز کنید. با این کار روغن به داخل شلنگ و ظرف تخلیه میشود و پدال هم آرام به سمت کف خودرو پایین میرود.
قدم هشتم: درست قبل از رسیدن پدال به کف، همراهتان باید پایینبودن پدال را به شمار اطلاعرسانی کند و شما هم بلافاصله پیچ را ببندید. سپس دوباره سطح روغن در مخزن اصلی را چک کنید و در صورت نیاز روغن تازه اضافه کنید.
قدم نهم: مراحل ششم تا هشتم را حداقل پنج بار برای همان چرخ تکرار کنید تا مطمئن شوید هیچ حباب هوایی در شلنگ خروجی باقی نمانده است.
قدم دهم: همین روند را برای سه چرخ دیگر هم به ترتیب درست ادامه دهید.
همیشه از دورترین چرخ نسبت به مستر سیلندر شروع کنید و به نزدیکترین برسید.
قدم یازدهم: پس از اتمام کار در هر چهار چرخ، دوباره از همراهتان بخواهید پدال ترمز را تا انتها فشار دهد و ناگهان رها کند. اگر در مخزن روغن، موج بزرگی مشاهده کردید یعنی هنوز هوا در سیستم وجود دارد و باید مراحل هواگیری را دوباره تکرار کنید. موج کوچک طبیعی است و نشان میدهد سیستم بهدرستی هواگیری شده است.
قدم دوازدهم: در پایان مطمئن شوید تمام پیچهای هواگیری محکم بسته شدهاند اما از فشار بیش از اندازه خودداری کنید تا نشکنند. سپس چرخها را سر جای خود ببندید. سیستم ترمز خودرو شما حالا با بیشترین بازدهی آماده کار است! اگر شما هم در این زمینه تجربه یا دانشی دارید، آن را از طریق بخش نظرات با ما و سایر مخطبان پدال در میان بگذارید.