پمپ شیشه شور ماشین؛ از بررسی عملکرد تا دلایل خرابی و راهکارهای تعمیر

در شرایط کنونی خیابان‌ها و جاده که ترافیک زیادی وجود دارد، داشتن دید واضح از شیشه جلو خودرو یکی از عوامل کلیدی ایمنی است. پمپ شیشه شور ماشین قطعه‌ای حیاتی است که مایع شوینده را از مخزن به نازل‌های شیشه پاش پمپاژ می‌کند تا با کمک برف‌پاک‌کن، شیشه را تمیز نگه دارد. این پمپ نه تنها گردوغبار، حشرات و لکه‌های جاده‌ای را از بین می‌برد، بلکه در شرایط بارانی یا مه‌آلود، از کاهش دید راننده جلوگیری می‌کند.

وظایف اصلی پمپ شیشه شور ماشین شامل مکش مایع از مخزن، ایجاد فشار لازم برای اسپری یکنواخت و انتقال آن به نازل‌های جلو و عقب است که این کار با یک موتور الکتریکی کوچک انجام می‌شود. نقش پمپ شیشه شور ماشین فراتر از تمیزکاری ساده است چراکه ایمنی را تضمین کرده و از تصادفات ناشی از دید ضعیف پیشگیری می‌کند.

پمپ شیشه شور 206 به دلیل طراحی خاص خود بسیار کارآمد است. پمپ شیشه شور پراید نیز به دلیل طراحی ساده خود گزینه‌ای اقتصادی برای رانندگان ایرانی محسوب می‌شود. پمپ شیشه شور سمند نیز کارایی مطلوبی دارد و دید رانندگان را تأمین می‌کند. پمپ شیشه شور عقب کوییک نیز با همکاری برف‌پاک‌کن عقب باعث بهبود دید عقب این خودرو می‌شود. در ادامه این مقاله با محل نصب پمپ در خودروهای پرفروش ایرانی و همچنین مشکلات آن و راهکارهای رفع ایرادات پمپ شیشه شور آشنا می‌شوید.

پمپ شیشه شور ماشین معمولاً در پایین مخزن مایع شوینده نصب می‌شود و دسترسی به آن بسته به مدل خودرو متفاوت است. در خودروهای ایرانی که اغلب بر پایه طراحی‌های پژو یا کیا ساخته شده‌اند، محل نصب این پمپ در زیر کاپوت است و اغلب نیاز به ابزارهای ساده دارد. این پمپ در اکثر خودروهای ایرانی در محفظه موتور و زیر مخزن مایع شیشه شور قرار می‌گیرد.

مخزن و پمپ معمولاً جلو و پایین‌تر از کاپوت، نزدیک سپر یا پشت چراغ جلو قرار گرفته و برای دسترسی گاهی لازم است سپر یا محافظ‌های داخلی باز شوند.

مخزن و پمپ اغلب در زیر گلگیر جلو (سمت راننده) و پشت شلگیر قرار دارند؛ دسترسی با بلند کردن خودرو و باز کردن شلگیر یا چرخ امکان‌پذیر است.

مخزن شیشه‌شور و پمپ در زیر گلگیر جلو سمت راننده قرار دارند و به‌صورت پیچی/فشاری به مخزن متصل شده‌اند.

پمپ شیشه شور ماشین قطعه‌ای حساس است که به دلیل قرارگیری در معرض مایعات و گرما، ممکن است خراب شود. دلایل خرابی آن متنوع است و اغلب با علائمی مانند عدم اسپری، صدای غیرعادی یا نشتی همراه است. در ادامه، به بررسی جامع این دلایل می‌پردازیم:

یکی از شایع‌ترین دلایل، خالی ماندن مخزن است که باعث می‌شود پمپ بدون مایع کار کند. مایع شوینده نقش خنک‌کننده دارد و بدون آن، موتور الکتریکی داغ شده و می‌سوزد. علائم خرابی در این حالت به گوش رسیدن صدای جیغ یا خاموش شدن ناگهانی است.

در فصل سرد، مایع نامناسب یخ می‌زند و پروانه پمپ را مسدود می‌کند. به همین دلیل استفاده از مایع مخصوص شیشه شور ضروری است.

استفاده از آب شیر یا مایع شیشه شور بی‌کیفیت باعث رسوب در پروانه و فیلتر پمپ می‌شود. در پمپ شیشه شور خودروهای ایرانی وجود رسوبات کلسیمی شایع است و جریان مایع را کاهش می‌دهد.

فیوز سوخته یا اتصالات شل، مانع رسیدن برق به پمپ می‌شود. نوسانات برق خودرو یکی از دلایل اصلی از کار افتادن قطعه موردبحث است.

با گذشت زمان و کارکرد بالای خودرو، موتور الکتریکی فرسوده می‌شود. لرزش خودرو در زمان عبور از دست‌اندازهای مکرر نیز این فرایند را تسریع می‌کند.

نشتی باعث خروج مایع شیشه شور و خشک کار کردن پمپ می‌شود. از طرف دیگر گرما واشرها را خشک می‌کند. علامت وجود این مشکل را می‌توان کاهش سطح مایع شیشه شور بدون مصرف دانست.

ضربه ناشی از برخورد با جدول یا تصادف کوچک پروانه را می‌شکند. از کار افتادن کامل پمپ در چنین شرایطی دور از انتظار نخواهد بود.

تعمیر پمپ شیشه شور ماشین اغلب ساده است و با ابزارهای خانگی می‌توان آن را انجام داد. در ادامه، فرایند گام‌به‌گام تعمیر و نگهداری این قطعه را شرح می‌دهیم:

تشخیص اولیه: کاپوت را باز کنید و مخزن را چک کنید. اگر مایع شیشه شور کم است مخزن را پر کنید. دکمه شیشه شور را فشار دهید و به صدای پمپ گوش دهید. اگر صدا ندارد، فیوز را بررسی کنید.

بررسی نازل‌ها و شیلنگ‌ها: با سوزن، نازل‌ها را تمیز کنید. شیلنگ‌ها را جدا کرده و با هوای فشرده رسوبات را خارج کنید. اگر نشتی دیدید، شیلنگ را تعویض نمایید.

دسترسی به پمپ: خودرو را جک بزنید، چرخ مربوطه را باز کنید و متعلقات مربوط به گلگیر و شلگیر را جدا نمایید. پس از دسترسی به مخزن آن را بررسی کنید.

تست و تعویض پمپ: پمپ را با مولتی‌متر چک کنید. اگر سالم است، فیلتر داخلی را تمیز کنید؛ در غیر این صورت بهتر است پمپ را تعویض کنید.

نصب و تست نهایی: پمپ جدید را با واشر جا بزنید، شیلنگ‌ها را وصل کنید و مخزن را ببندید. مایع بریزید و تست کنید. اگر شیشه شور عقب کار نمی‌کند، شیلنگ عقب را چک نمایید.

پر کردن منظم: مخزن را همیشه بالای نصف نگه دارید تا پمپ خشک کار نکند.

استفاده از مایع استاندارد: از شیشه شور ضد یخ و بدون رسوب استفاده کنید؛ به‌کارگیری آب شرب باعث رسوب و گرفتگی پمپ و شیلنگ‌ها می‌شود.

تمیزکاری دوره‌ای: هر 6 ماه، نازل‌ها و فیلتر پمپ را تمیز کنید.

بررسی الکتریکی: فیوز و سیم‌ها را سالانه چک کنید.

جلوگیری از یخ‌زدگی: در زمستان، مخزن را با مایع مناسب دماهای زیر صفر پر کنید.

پمپ شیشه شور ماشین بیش از یک قطعه فنی بوده و یک عنصر ایمنی است که دید راننده را حفظ می‌کند. از پمپ شیشه شور 206 در مدل‌های هاچبک تا پمپ شیشه شور پراید در خودروهای اقتصادی، هرکدام نقش کلیدی در خودروهای ایرانی دارند. خرابی‌های ناشی از رسوب، یخ‌زدگی یا الکتریکی با تعمیر ساده و نگهداری منظم قابل‌پیشگیری است. با پر کردن به‌موقع مخزن، استفاده از مایع استاندارد و چک دوره‌ای، نه تنها ایمنی افزایش می‌یابد، بلکه هزینه‌ها نیز کمتر می‌شوند.